نیازهای بنیادی روانی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مدلسازی نقش میانجی ذهن آگاهی در رابطه بین نیازهای بنیادی روانی و سلامت جسمانی دانشجویان انجام گرفت. روش کار: این پژوهش از نظر راهبرد اصلی، کمی، از نظر راهکار اجرایی، میدانی و از نظر تکنیک تحلیلی، توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری را دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در سال تحصیلی 1396-1397 تشکیل می داد. روش نمونه گیری از نوع اتفاقی (در دسترس) بود. حجم نمونه با توجه به مدل کرجسی- مورگان و با در نظر گرفتن خطای 05/0 = α ، 240 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های ذهن آگاهی ( FFMQ ) بائر و همکاران (2006)، نیازهای بنیادی روانی ( PNS ) دسی و رایان (2000) و فهرست سلامت جسمانی ( PHC ) بوآردمن (2004) استفاده شد. روایی ابزارها با نظر اساتید علوم تربیتی و روانشناسی تأیید گردید. داده ها با استفاده از دو نرم افزار SPSS vs. 22 و lisrel. 8.50 و با روش مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل ارائه شده از برازش مناسب و مطلوبی برخوردار است (49/1 = x 2 /df ، 92/0 = GFI ، 92/0 = AGFI ، 91/0 = CFI ، 93/0 = NFI ، 046/0 = RMSEA ) و مؤلفه نیازهای بنیادی روانی به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق مؤلفه ذهن آگاهی بر سلامت جسمانی تأثیر معنی دار دارد ( 05/0 > P ). نتیجه گیری: نیازهای بنیادی روانی با واسطه گری ذهن آگاهی مؤلفه هایی مهم در توسعه و بهبود سلامت جسمانی دانشجویان است. از اینرو توجّه به عوامل ذهن آگاهی و نیازهای بنیادی روانی جهت پیشبرد اهداف و تلاش جهت سوق دادن دانشجویان به سمت اثربخش بودن توصیه و تأکید می شود.

زمینه: نظریه خودمختاری رویکردی در ارتباط با انگیزه های بشریت، رشد روانی و سلامت ذهنی است که بر اهمیت منابع درونی تکاملی برای تحول شخصیت و خودتنظیمی رفتاری تأکید می کند. بنابراین حیطه پژوهش های این نظریه، میل ذاتی شکوفایی نیازهای بنیادی روانی است که پایه و اساس خودانگیختگی و یکپارچگی شخصیت است. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای ارضای نیازهای بنیادی روانی در رابطه بین انواع دلبستگی و میزان رضایت از زندگی است. روش: ۲۵۱ نفر از دانشجویان در این پژوهش شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های دلبستگی بزرگسالان هازان و شیور (۱۹۷۸)، پرسشنامه رضایت از نیازهای بنیادی روانی دسی و رایان (۲۰۰۰) و پرسشنامه رضایت از زندگی اِد دینر و همکاران (۱۹۹۳) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ارضای نیاز های بنیادین (نیاز به شایستگی و ارتباط) در پیش بینی رضایت از زندگی توسط دلبستگی ایمن نقش واسطه ای ایفا می کند؛ نتیجه گیری: بنابر این یافته ها می توان گفت دلبستگی ایمن زمانی که با نیازهای بنیادین همراه شود، رضایت از زندگی را پیش بینی می کند. همچنین دلبستگی اجتنابی و دلبستگی دو سوگرا از طریق ارضا و عدم ارضای نیازهای بنیادین، رضایت از زندگی را پیش بینی می کند.