رفتارهای اعتیادی

زمینه و هدف : امروزه استفاده از شبکه های اجتماعی به یک رفتار مدرن طبیعی تبدیل شده، اما شکل های آسیب زای استفاده از آن هم در دو دهه اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش رگه های سرشت و منش شخصیت، نیازهای بنیادین روان شناختی و طرحواره های ناسازگار اولیه در پیش بینی آسیب پذیری به اعتیاد در قالب روابط ساختاری بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود و جامعه آماری آن را کلیه دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه فرهنگیان استان آذربایجان شرقی که در نیم سال اول سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل داد. با توجه به این که جامعه آماری شامل جنسیت و رشته های مختلف تحصیلی بود، روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب بهینه در نظر گرفته شد که 280 نفر از دانشجویان را شامل شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه سرشت و منش Cloninger (Temperament and Character Inventory یا TCI)، پرسش نامه نیازهای بنیادین روان شناختی، پرسش نامه طرحواره Young (Young Schema Questionnaire یا 75-YSQ) و پرسش نامه آسیب پذیری به اعتیاد جمع آوری گردید و با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس یافته های مدل ساختاری، رگه های سرشت و منش شخصیت، نیازهای بنیادین روان شناختی و طرحواره های ناسازگار اولیه در قالب روابط ساختاری قادر بودند آسیب پذیری به اعتیاد را در مسیرهای مختلف پیش بینی و تبیین نمایند. نتیجه گیری: به منظور بهبود وضعیت روان شناختی دانشجویان، توجه به این متغیرها طی کارآزمایی های بالینی با هدف طراحی مدل های مداخله مناسب یا اصلاح مداخله های موجود، سودمند خواهد بود.

تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری یک روش الکتروفیزیولوژیکی تحریک و تلفیق مغزی است که می تواند تحریک پذیری قشری ناحیه هدف در مغز را تغییر دهد و شکل پذیری اعصاب و ارتباطات مغزی را تنظیم کند. اعتیاد با اختلال عملکرد قشر پیش پیشانی خلفی- جانبی و تغییر نوسانات مغزی همراه هست. طبق گزارشات، تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری بر قشر پیش پیشانی خلفی- جانبی مداخله درمانی بالقوه برای درمان اعتیاد است و می تواند از میل به مصرف و اشتیاق را کاسته و عملکرد شناختی را در افراد معتاد بهبود دهد. هدف مقاله حاضر نگاهی کلی به نقش تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای بر ولع مصرف و رفتارهای اعتیادی است. مطالعه حاضر با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی شامل PubMed, Google scholars, Elsevier , MEDLINE, Science direct که مربوط به سال های 2015 تا 2018 بود. معیارهای ورود به مطالعه مسئله مورد نظر، یک اعتیاد یا ولع مصرف بود، مداخله با اعمال تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری و تحریک مغناطیسی عمیق مغز از طریق جمجمه و تحریک مغناطیسی مغز بود و مطالعه های انجام شده از نوع کارآزمایی بالینی بودند. اعتیاد شیوع بالایی در جهان دارد و درمان های بسیاری برای آن تاکنون انجام شده است. بسیاری از این مقاله های مرتبط پشتیبانی اثر اعمال تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری و تحریک مغناطیسی مغز به ویژه در کوتاه مدت بود. با توجه به مطالعات مرور شده و شیوع بالای اعتیاد و روش های گوناگون درمانی در این حیطه از بیماری روانی استفاده از تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای تکراری به عنوان یک روش درمانی غیر تهاجمی مورد بررسی قرار گرفت و اثربخش بودن آن حمایت شد.

هدف: : هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی شرم و گناه در رابطه افسردگی و انعطاف پذیری شناختی با رفتارهای اعتیادی بود. روش: روش پژوهش حاضر همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودندکه با روش نمونه گیری تصادفی منظم به تعداد 211 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسش نامه های مقیاس افسردگی، اضطراب و فشار روانی لویبند و لویبند(1995)، پرسش نامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و واندروال (2010)، پرسش نامه گرایش به اعتیاد وید و بوچر (1992)، مقیاس آمادگی شرم و گناه کوهن و همکاران(2011) و شاخص شدت قمار مشکل سازهالگراوس (2009) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شرم و گناه در ارتباط با افسردگی و انعطاف پذیری شناختی، رابطه ی منفی با رفتارهای اعتیادی دارد (0/001 p< ). ضرایب مسیر مستقیم بین افسردگی و شرمساری (0/001 p< )، بین انعطاف پذیری شناختی و شرمساری (0/001 p< ) و بین شرمساری و اعتیاد (001/0 p< ) معنادار بودند. همچنین ضرایب مسیر غیرمستقیم بین افسردگی و شرمساری (0/001 p< )، بین انعطاف پذیری شناختی و شرمساری (0/001 p< ) و بین شرمساری و اعتیاد (0/001 p< ) معنادار به دست آمد. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که شرم و گناه تأثیر منفی بر رفتارهای اعتیادی دارد و افراد دارای این هیجانات به احتمال کم تری دارای رفتارهای اعتیادی می شوند.