صندوق قابل معامله

هدف پژوهش حاضر بررسی وجود فرصت های آربیتراژ، شناسایی تاثیر این فرصت ها بر بازده واحدهای سرمایه گذاری و همچنین بررسی دوام و ماندگاری این فرصت ها می باشد، از این رو صندوق های قابل معامله که اطلاعات آن ها در دسترس بود به عنوان نمونه انتخاب شده و اطلاعات آن ها به صورت روزانه از مهرماه 1392 تا اسفند 1395 جمع آوری گردیده است. نتایج پژوهش حاکی از تاثیرگذاری فرصت های آربیتراژ بر بازده مورد انتظار است. وجود آربیتراژ منفی بر بازده مورد انتظار، اثر مثبت و آربیتراژ مثبت، اثر منفی می گذارند. این در حالی است که بر اساس شواهد، صندوق های قابل معامله در این بررسی بیشتر تحت تاثیر فرصت های آربیتراژ مثبت بوده و بنابراین وجود فرصت های آربیتراژ در این صندوق ها به طور کلی منجر به کاهش بازده مورد انتظار واحدهای سرمایه گذاری در آینده خواهد شد که نشان دهنده ی اصلاح قیمت گذاری نادرست توسط بازار و از بین رفتن این فرصت ها است. بنابراین بر اساس شواهد به دست آمده این فرصت ها ماندگار نبوده و از بین می روند. همچنین جهت تکمیل روند پژوهش، حساسیت مدل ها به عامل اندازه صندوق ها و سال نیز سنجش شد.

از جمله کارکردهای کلیدی بازارهای مالی کشف قیمت است که به استفاده از قیمت های دارایی در یک بازار برای قیمت گذاری در دیگر بازارها اشاره دارد. از زمان معرفی صندوق های قابل معامله در بورس و افزایش محبوبیت آن ها، استفاده از این ابزار موجب بحث در رابطه با انتقال فرآیند کشف قیمت در بازارهای مرتبط شده است. صندوق قابل معامله زعفران از جمله انواع صندوق های قابل معامله کالایی بوده که به تازگی در  بازار سرمایه کشور مورد داد و ستد قرار گرفته است. با توجه به اهمیت زعفران در بین محصول های کشاورزی، در این پژوهش به بررسی موضوع کشف قیمت در رابطه با این کالا پرداخته شده است. برای بررسی این موضوع، داده های روزانه گواهی و صندوق قابل معامله زعفران سحرخیز از تاریخ 04/08/1400 الی 20/01/1401 با استفاده از مدل کشف قیمت متغیر با زمان مورد بررسی قرار گرفت. آزمون هم انباشتگی جوهانسن نشان از وجود دست کم یک رابطه بلندمدت بین این دو ابزار دارد. آزمون علیت گرانجر نیز نشان داد که علیت از بازار گواهی سپرده به بازار صندوق زعفران سحرخیز می باشد، به طوری که تغییرپذیری های بازار گواهی علت تغییرپذیری بازار صندوق زعفران نیز می باشد. در نهایت استفاده از کشف قیمت متغیر با زمان افزون بر تأیید آزمون علیت، نشان داد که بیش از 85 درصد از فرآیند کشف قیمت در بازار گواهی سپرده و تنها 15 درصد از این فرآیند در بازار صندوق زعفران صورت می گیرد که نشان از عدم تحقق کارکرد کشف قیمت این ابزار مالی در بازار سرمایه کشور شده است. از آن جا که علیت از بازار گواهی سپرده به بازار صندوق زعفران بوده و کشف قیمت این کالا در بازار گواهی سپرده زعفران صورت می گیرد، پیشنهاد می شود که سرمایه گذاران به هنگام سرمایه گذاری در صندوق زعفران، توجه کافی به روند بازار گواهی زعفران داشته باشند. همچنین پیشنهاد می شود که سیاست گذاران به هنگام سیاست گذاری و مداخله در کالای زعفران، دقت کافی نموده و سیاست گذاری را از بازار گواهی سپرده آغاز نماید.