پارامتر متغیر زمان

هدف این مطالعه بررسی تأثیر شوک بازارهای موازی بازار سهام بر بازدهی این بازار است. در تحقیق حاضر جهت تبیین بهتر واقعیت متغیر نقدینگی به دو جز پول و شبه پول و متغیر مخارج دولت به مخارج جاری و عمرانی تفکیک شده است. در تحقیق حاضر از داده های فصلی 1-1370 تا 4-1394 با استفاده از روش مدل های پویای خودرگرسیون برداری تعدیل یافته تغییر پارامتر زمان در فضای نرم افزار MATLAB استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شوک متغیرهای قیمت ارز، قیمت نفت، مخارج دولت و شبه پول بر بازدهی سهام تأثیر مثبت و معناداری داشته، اما قیمت طلا و سرمایه گذاری بخش خصوصی در مسکن بر بازدهی مخارج جاری و حجم پول بر سهام تأثیر منفی دارند. لازم بذکر است مخارج جاری دولت از بعد زمانی بیشترین زمان را جهت تخلیه تمامی اثرات خود بر بازدهی سهام دارد. به عبارتی افزایش حجم دولت و گسترش بخش دولتی در اقتصاد موجب بدتر شدن فضای کسب و کار بخش خصوصی و به تبع ان کاهش سطح سودآوری و بازدهی شرکت های بورسی شده است. همچنین نتایج تحقیق بیانگر این واقعیت است که شبه پول تأثیر مثبت و پول تأثیر منفی بر بازدهی سهام دارد. چون بخش شبه پول در حساب های بلند مدت بوده و حامی بخش تولید است، توانایی ایجاد سودآوری برای شرکت ها را داشته اما حجم پول که عمدتاً برای نیاز معاملاتی افراد بوده که عموماً صرف سفته بازی و سوداگری در بازارهای موازی بازار سهام می شود تأثیر منفی بر بازدهی این بازار داشته است.

در سال های اخیر اقتصادسنجی بیزینی راه حل های مناسبی را برای غلبه بر نااطمینانی در خصوص انتخاب پارامترها و مدل ها ارائه داده است. تحقیق حاضر به دنبال شناسایی و اولویت بندی متغیرهای موثر بر تجارت خارجی ایران با تأکید بر شاخص های تحریم و ریسک ژئوپلتیک است. بدین منظور از مدل سازی های میانگین گیری بیزین، پویا و انتخابی با بکارگیری 45 متغیر موثر بر تجارت خارجی در بازه سال های 1370 تا 1400 صورت گرفته است. مطابق نتایج از میان مدل هایBMA، TVP-DMA و TVP-DMS، BVAR و OLS مدل BMA به عنوان کاراترین مدل تعیین گردید. بر اساس مدل BMA، 11 متغیر غیر شکننده موثر بر تجارت خارجی شناسایی شدند که عبارتند از: تحریم ها، شاخص نهادی ساختاری، نرخ ارز موثر حقیقی، پیچیدگی صادرات، نرخ بهره، فضای کسب و کار، باز بودن اقتصاد، نرخ رشد اقتصادی، ریسک ژئوپلیتک، تورم و شاخص ادغام تجاری (شاخص گروبل و لوید). با توجه به نتایج متغیرهای تحریم، ریسک ژئوپلوتیک، نرخ بهره، بر تجارت خارجی تأثیر منفی و سایر متغیرها تأثیر مثبتی بر تجارت خارجی داشتند. حجم تجارت خارجی ایران با توجه به بالا بودن سطح احتمال وقوع متغیرهای غیر شکننده با نوسان بالایی روبرو است. با توجه به تأثیرگذاری ریسک های ژئوپلتیک و تحریم بر تجارت خارجی کشور، بهبود سیاست های انعطاف پذیری و تاب آوری اقتصادی باید در دستور سیاست گذاران قرار گیرد. :JEL طبقه بندی E60، C01،A10 ،F10