بهره گیری از سرمایه اجتماعی در جهت امنیت و احیای بافت فرسوده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هفتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
7 - 30
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : بافت های قدیمی اکثر شهرها به مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته رفته رو به اضمحلال گذارده و امروزه به عنوان بزرگ ترین معضل و عدم امنیت در شهرها مطرح هستند. یکی از لوازم برنامه ریزی در دنیای جدید، توجه به مشارکت فعال و اثربخش افراد جامعه، در تمام ابعاد مختلف توسعه است. به نظر می رسد که مشارکت، پدیده پیچیده ای است که به تعداد زیادی از متغیرهای سرمایه اجتماعی وابسته می باشد. هدف مقاله حاضر، با مطالعه موردی محله شاطرآباد کرمانشاه، در پی آن است تا راهکارهایی به منظور بهره گیری از سرمایه های اجتماعی در جهت احیا و امنیت بافت قدیمی محله، ارائه دهد.
روش شناسی : این مقاله از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از پیمایش های میدانی پرسشنامه و مشاهده استفاده شده است.
یافته ها: بررسی ها نشان داد که بین دو متغیر اصلی مطرح شده در سؤالات تحقیق، رابطه معنادار و مستقیم برقرار است و توجه به ظرفیت ها و سرمایه های اجتماعی- فرهنگی موجود در محله و ارتقای آن ها، می تواند در تسریع روند نوسازی محله و پایدار ساختن آن مؤثر باشد.
نتیجه گیری : در بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی، «آگاهی و توجه» بیشترین همبستگی را با تمایل به مشارکت در نوسازی محله نشان می دهد. همچنین آزمون سؤالات نشان داد که بین سرمایه اجتماعی ساکنان محله و هویت امنیتی و فرهنگی محله رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. این رابطه نشان می دهد که با افزایش سرمایه اجتماعی، می توان انتظار داشت که تمایل به ارتقای امنیت و حفظ هویت فرهنگی محله، افزایش یابد. هویت فرهنگی در رویکردهای نوین برنامه ریزی، به عنوان یک عامل و محرک توسعه پایدار مطرح است. با توجه به این رویکرد، نگاه به محله شاطرآباد به عنوان یک مرکز قدیمی در بافت مرکزی شهر کرمانشاه است که دارای اهمیت امنیت عمومی و فرهنگی بوده و به مثابه ثروتی بالقوه در اقتصاد شهری، اهمیت و توجهی مضاعف می یابد.