افشای به موقع

پژوهش حاضر تأثیر مکانیسم های حاکمیت شرکتی و ویژگی های مربوط به حسابرسی بر افشای به موقع پیش بینی شده توسط تاخیرگزارش حسابرسی را بررسی می کند. این پژوهش برحسب هدف، کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی است. از داده های مربوط به 110 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال های 1392 تا 1395، نرم افزار ایویوز و رگرسیون چند متغیره فرضیه های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که رابطه منفی معناداری بین نوع حسابرسی و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه مثبت معناداری بین اظهارنظر مقبول حسابرسی و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد.. رابطه مثبت معناداری بین اقلام غیر مترقبه و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه مثبت معناداری بین نسبت موجودی و بدهی به کل دارایی و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه منفی معناداری بین تعداد گزارش های بخش های تجاری شرکت و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه مثبت معناداری بین پراکندگی مالکیت و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه مثبت معناداری بین دوگانگی مدیر عامل و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه منفی معناداری بین نسبت مدیران مستقل و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه منفی معناداری بین اندازه هیئت مدیره و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد. رابطه منفی معناداری بین فعالیت کمیته حسابرسی و تاخیر گزارش حسابرس وجود دارد.

سازکار افشای اطلاعات شرکت های تجاری در بسیاری از کشورها از یک سو از نظر موضوعی دارای محدوده مشخص است که در قوانین و مقررات تعیین شده و از دیگر سو از اصول متعددی پیروی می کند که مهم ترین آن ها اصل به موقع بودن، اصل صحیح بودن، و اصل قابل درک بودن اطلاعات است. در نظام حقوقی ایران نیز این اصول پذیرفته شده است. با وجود این، اجرای آن ها در عمل با ابهامات و مشکلاتی چون محرمانگی اطلاعات، ورود ضرر به شرکت، و تعارض منافع مدیران روبه روست. به همین جهت، با توجه به اهمیت موضوع و چالش های موجود، مقاله کنونی با روش توصیفی  تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای به بررسی آن در نظام های حقوقی ایران و ایالات متحده امریکا پرداخته است. یافته های این مقاله بیانگر آن است که نظام حقوقی دو کشور در زمینه افشای اطلاعات قواعد مشابه متعددی دارند؛ اما در ایران قسمت زیادی از چالش های موجود در زمینه افشای اطلاعات شرکت های تجاری به ابهام یا عدم کفایت ضمانت اجراهای قانونی بازمی گردد. این در حالی است که در نظام حقوقی امریکا نظام ضمانت اجرا فاقد چنین نقیصه هایی است.

در عصر کنونی، در بازار بورس و اوراق بهادار کشورها، یکی از سازکارهای حمایت از سرمایه گذاران، افشای اطلاعات شرکت های بورسی است. با توجه به اهمیت این موضوع در نظام اقتصادی ایران، مقاله کنونی با روش توصیفی-تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای به بررسی مفهوم، محدوده موضوعی، مبانی نظری، اصول، چالش ها و موانع افشای اطلاعات شرکت های بورسی در ایران و چند کشور دیگر پرداخته است. بررسی های این مقاله دلالت بر دارد از میان مبانی نظری متعدد بیان شده برای مبنای افشای اطلاعات، حمایت از سرمایه گذاران به عنوان مهمترین مبنای قانونی به شمار می آید. همچنین افشای اطلاعات شرکت-های بورسی از اصول متعددی چون اصل افشای به موقع اطلاعات، اصل صحت اطلاعات و اصل قابل درک بودن اطلاعات، تبعیت می نماید. با وجود اینکه این اصول در نظام حقوقی ایران تصریح شده یا از قوانین موجود، قابل استنباط است، اما افشای اطلاعات در عمل با چالش ها و موانع متعددی، همچون اعمال نظام طبقه بندی اطلاعات از سوی برخی شرکت ها، اجتناب از ورود ضرر به شرکت و تعارض منافع مدیران، مواجه است که در برخی موارد، موجب عدم رعایت کامل اصول افشای اطلاعات می-شود. علاوه بر این، عدم رعایت برخی از اصول، در نظام حقوقی ایران، فاقد ضمانت اجرای کافی بوده و یا ضمانت اجرای مبهمی دارد.