صورت جریان های نقدی

اختیار های اعطا شده در استاندارد بین المللی شماره 7 حسابداری در رابطه با طبقه بندی چهار قلم سود ها و بهره های دریافتی و پرداختی منجر به طبقه بندی های متنوعی در صورت جریان های نقدی شده و قابلیت مقایسه جریان های نقدی تاریخی شرکت های مختلف را کاهش می دهد. هدف پژوهش حاضر حل این چالش از طریق طراحی و ارائه مدل جدیدی برای صورت جریان های نقدی با بکارگیری منطق صوری است. مدل مذکور برای برآورده کردن سه هدف افزایش قابلیت مقایسه جریان های نقدی، سازگاری و انطباق بیشتر این صورت با چارچوب مفهومی گزارشگری مالی، توسعه ی اطلاعات سودمند مرتبط با جریان های نقدی طراحی شده است. بنابراین در پژوهش حاضر، با استفاده از بکارگیری استدلال قیاسی طبقه بندی های اقلام چهار گانه مذکور محدود شده است. دو قلم بهره و سود سهام دریافتی در طبقه فعالیت های سرمایه گذاری و بهره و سود سهام پرداختی در طبقه فعالیت های تامین مالی منعکس خواهد شد. علاوه براین، در مدل پیشنهادی تحقیق دو طبقه فرعی و جمع درون طبقه ای تحت عنوان سود دریافت شده ابزارهای مالی و بهای پرداختی بابت کسب منابع مالی ایجاد شده است که به لحاظ شیوه ارایه و جایگاه بدیع و نو بوده و حتی می توانند منجر به ساختن نسبت های مالی جدید همچون کیفیت سود ناشی نگهداری ابزارهای مالی شود. استفاده از دستگاه های قیاسی به صورت نظامند در خلق مدل جدید صورت جریان های نقدی و تایید مدل مذکور از طریق شیوه مخصوص تایید تئوری های قیاسی، از دیگر نوآوری های پژوهش حاضر محسوب می شود. مدل جدید علی رغم تغییر مدل بین المللی به نحوی طراحی شده است که با الزامات استاندارد بین المللی شماره 7 در تضاد نبوده و در چارچوب پیاده سازی استانداردهای بین المللی قابل اجراست.

این پژوهش با هدف بررسی روند حسابرسی صورت جریان های نقدی توسط حسابرسان معتمد بورس در ایران انجام شده است. پژوهش با استفاده از روش پیمایش بوسیله اجرای یک پرسشنامه ساختاریافته بر روی نمونه ای تصادفی از حسابرسان اجرا شده که از آن ها در مورد اهمیت صورت جریان های نقدی، میزان حسابرسی اجزای تفصیلی آن و استفاده از نسبت های مالی خاص مربوط به جریان های نقدی در ارزیابی تداوم فعالیت صاحب کار، سؤال می کند. صرف کمترین زمان برای حسابرسی صورت جریان های نقدی و بی توجهی به نسبت های جریان نقدی در ارزیابی تداوم فعالیت صاحب کار نشان می دهد که حسابرسان، صورت جریان های نقدی را کم اهمیت ترین بخش صورت های مالی در طول حسابرسی سالانه می دانند. همچنین، کمتر از نیمی از حسابرسان، به موضوعات خاصی از قبیل لزوم تطبیق ارائه مخارج تحصیل ظرفیت با استانداردهای حسابداری و حذف معاملات غیر نقدی بااهمیت از صورت جریان های نقدی، توجه می کنند. حسابرسانی که کمترین زمان را صرف حسابرسی صورت جریان های نقدی می کنند، علاوه بر اینکه مخاطرات اخلاقی در رابطه نمایندگی خود با صاحب کاران را افزایش می دهند؛ ممکن است مشکلات نمایندگی را در رابطه سنتی میان مدیر و ذینفعان نیز تقویت نمایند. با بررسی دقیق نظرات حسابرسان، تلاش شده ادبیات موجود در مورد عملکرد حسابرسی صورت جریان های نقدی در ایران بسط داده شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مراحل چرخه عمر بر استفاده شرکت ها از اعتبار تجاری است. تحلیل آماری با استفاده از اطلاعات 171 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1388 تا 1400 انجام شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از الگوهای رگرسیون چندگانه داده های ترکیبی با روش برآورد حداقل مربعات تعمیم یافته و روش کنترل اثرات سال و صنعت استفاده شده است. جهت سنجش چرخه عمر از رویکرد دیکینسون (2011) به عنوان معیار اصلی و رویکرد نسبت سود انباشته دی آنجلو و همکاران (2005) به عنوان معیار مکمل استفاده شد. نتایج آزمون ها نشان داد شرکت ها در مراحل تولد، رشد و افول از اعتبار تجاری بیشتری نسبت به مرحله احیاء استفاده می کنند در حالی که اعتبار تجاری در مرحله بلوغ تفاوت معناداری با مرحله احیاء ندارد. نتایج آزمون های تکمیلی نیز نتایج اولیه را تایید می نماید. نتایج پژوهش حاضر به غنای ادبیات نظری اعتبار تجاری و تئوری تامین مالی در مراحل چرخه عمر می افزاید؛ به خصوص اینکه بازاری در حال توسعه مورد پژوهش بوده است.

این پژوهش با هدف بررسی شکاف بین دیدگاه سرمایه گذاران و مدیران مالی نسبت به ارائه جریان های نقدی عملیاتی انجام شده است. روش استفاده شده سه پیمایش جداگانه است که از طریق پرسشنامه های ساختاریافته بر روی نمونه های تصادفی از سرمایه گذاران خصوصی (384 نفر)، مدیران مالی (201 نفر) و حسابرسان (265 نفر) به اجرا درآمده است. شواهد گردآمده از سرمایه گذاران خصوصی نشان می دهد حدود 85 درصد روش مستقیم را برای ارائه جریان های نقد عملیاتی ترجیح می دهند و اطلاعات مربوط به «دریافت های نقدی حاصل از فروش کالا و ارائه خدمات» را به عنوان مهم ترین جریان نقدی عملیاتی تقاضا می کنند. این در حالی است که کمتر از یک سوم آنها معتقد هستند امکان برآورد معقول چنین قلم اطلاعاتی، با استفاده از افشائیات روش غیرمستقیم و سایر صورت های مالی، وجود دارد. از سوی دیگر، در خصوص امکان پذیری تهیه صورت جریان های نقدی به روش مستقیم، دیدگاه تهیه کنندگان و حسابرسان تفاوتی معنادار دارد. بیشتر حسابرسان عضو نمونه معتقد هستند امکان افشای بخش جریان های نقدی عملیاتی به روش مستقیم و با رعایت ملاحظات هزینه - منفعت وجود دارد؛ اما فقط حدود 9 درصد از مدیران مالی چنین اعتقادی دارند. این دو گروه، در خصوص دلایل حمایتی خود نیز اختلاف نظر دارند. بنابراین، از مجموع یافته ها وجود شکاف بین رویه های عملی حسابداران و انتظارات سرمایه گذاران استنباط می شود؛ شکافی که می تواند کیفیت مطلوب گزارشگری مالی را خدشه دار کند. این مطالعه با بررسی دقیق نظرات افراد مرتبط با صورت جریان های نقدی از مرحله تهیه تا استفاده، تلاش کرده است تا ادبیات موجود درباره صورت جریان های نقدی در طول چرخه عمر آن را در محیط ایران توسعه دهد.