نیاز روان‌شناختی

اضطراب امتحان یکی از مشکلات شایع در بین محصلان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی اضطراب امتحان بر اساس نیازهای بنیادین روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان انجام شد. تعداد 212 دانشجوی دانشگاه فرهنگیان شهر ارومیه در سال تحصیلی 1397 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در این پژوهش شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اضطراب امتحان، مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی و پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی بود. نتایج پژوهش نشان داد که نیازهای اساسی روانشناختی و راهبردهای سازش یافته تنظیم شناختی هیجان با اضطراب امتحان همبستگی منفی و راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان با اضطراب امتحان همبستگی مثبت دارد (05/0>p). نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز حاکی از این بود که در گام اول، شایستگی 13درصد از واریانس اضطراب امتحان تبیین کرد. در گام دوم، با افزودن راهبردهای سازش نا یافته تنظیم هیجان به معادله رگرسیون، واریانس تبیین شده به 16 درصد افزایش یافت. در گام سوم با افزودن راهبردهای سازش یافته تنظیم هیجان، واریانس تبیین شده به 19 درصد افزایش یافت و در گام چهارم و با افزودن خودمختاری، واریانس تبیین شده به 21 درصد افزایش یافت. از این رو لازم است در زمینه اضطراب امتحان در دانشجویان، مداخلات روانشناختی به سمت تامین نیازهای اساسی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان سوق داده شود.

یکی از رایج ترین اختلال های روانی، اختلال های اضطرابی و افسردگی هستند. بنابراین شناخت عوامل موثر در شکل گیری و تداوم آنها دارای اهمیت به سزایی است. هدف پژوهش حاضر پیش بینی نشانه های اضطراب و افسردگی بر اساس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی بود. بدین منظور، تعداد 362 نفر (220 مرد، 142 زن) از دانشجویان دانشگاه تهران به صورت نمونه گیری در دسترس، از رشته های مختلف تحصیلی در این پژوهش انتخاب شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی ( BNSG-S ، گنیه، 2003) و مقیاس اضطراب افسردگی استرس ( DASS ، لاویباند و لاویباند، 1995) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که بین ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی و نشانه های اضطراب و افسردگی همبستگی منفی و معنادار وجود دارد ( 01/0 < P ). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون خطی نشان داد ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در کل 16% واریانس مربوط به متغیرهای پژوهش را تبیین می کند. بر اساس یافته های پژوهش، می توان ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی را یکی از تعیین کننده های سلامت روانی و در عین حال از عوامل پیشگیری کننده اختلال روانی دانست.

هدف این مقاله بررسی میزان تاثیر متغیرهای مهم پیشایندی و پسایندی رویکرد به مطالعه دانشجویان بوده است. مدل پیشنهادی روی دانشجویان کارشناسی سه دانشگاه مادر ایران شهید بهشتی تهران، تهران و دانشگاه علم و صنعت اجرا شد. 692 دانشجوی کارشناسی از سه دانشگاه شهید بهشتی تهران، تهران و دانشگاه علم و صنعت با نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دسای و ریان(2000)، پرسشنامه ادراک از محیط آموزشی داندی(2000)، انگیزش تحصیلی هارتر(1980)، سیاهه رویکردها و مهارتهای مطالعه تایت و انویتسل(1979)، برای سنجش پیامدهای یادگیری از ابزار موفقت تحصیلی پروت و همکاران(2002)، رضایت تحصیلی ترک زاده و محترم(1391)و رشد مهارت های اصلی لیزیو و همکاران(2002) استفاده شده است. پایایی از آلفای کرونباخ ابزارها بین 72/0 تا 93/0 بدست آمد و روایی سازه ابزارها از روش تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد. یافته ها نشان داد که مدل پیشنهادی پژوهش توانست حدود 32 درصد از رویکرد سطحی مطالعه و 6 درصد از واریانس رویکرد عمیق مطالعه و 26 درصد از واریانس متغیر پیامدهای یادگیری دانشجویان را تبیین کند. نتایج نشان داد که نیازهای روانشناختی و محیط دانشگاهی، دانشجویان را به استفاده بیشتر از رویکرد سطحی و استفاده کمتر از رویکر عمیق مطالعه ترغیب می کند. با توجه به نتایج می توان به موسسات آموزش عالی و دانشگاه ها پیشنهاد کرد که با ارتقای سطح نیازهای بنیادین روانشناختی، دستکاری محیط آموزشی، می توانند استفاده از رویکردهای سطحی و عمیق مطالعه و در نهایت پیامدهای یادگیری دانشجویان کارشناسی را ارتقا دهند.