جامعه اطلاعاتى

"این مقاله به بررسى میزان و عوامل بهره مندى روزنامه نگاران از بزرگراه هاى اطلاعاتى (اینترنت) مى پردازد. روش این تحقیق پیمایشى و ابزار جمع آورى اطلاعات پرسشنامه بوده که در سیزده روزنامه به وسیله 212 روزنامه نگار تکمیل شده است. بیش از 85 درصد از پاسخگویان در محیط روزنامه ها به کامپیوتر و 78 درصد به اینترنت دسترسى داشته اند، ضمن آن که عدم توانایى مالى دلیل عمده عدم استفاده از اینترنت بوده است. میانگین استفاده هفتگى روزنامه نگاران از اینترنت بیش از سه روز در هفته و کم تر از یک ساعت به صورت روزانه محاسبه شده است. تمایل 97 درصد از روزنامه نگاران به استفاده از اینترنت بیش از حد متوسط بوده و عمده ترین انگیزه آنان دریافت اطلاعات از این شبکه را شامل مى شده است. اکثر روزنامه نگاران در حد متوسط از اینترنت براى نگارش مطالبشان استفاده کرده اند، ضمن آن که استفاده از این شبکه جهانى براى تمامى روزنامه نگاران ضرورى دانسته شده است. ارزیابى اکثر پاسخگویان از سیاست هاى دولت ایران براى استفاده از اینترنت ضعیف بوده است. در مجموع، بیش ترین استفاده از اینترنت در روزنامه هاى آفرینش و بنیان صورت گرفته بود و روزنامه همشهرى از طریق ماهواره با اینترنت ارتباط داشته است. سایت هاى یاهو، بى.بى.سى و گویا بیش ترین درصد مراجعه کننده را در بین روزنامه نگاران تهرانى داشته اند. هم چنین، بین متغیرهایى چون میزان استفاده از اینترنت و جنسیت، روزنامه هاى مختلف و تسهیلات استفاده از اینترنت، سن و استفاده از اینترنت، روزنامه هاى مختلف و میزان استفاده از مطالب اینترنتى و هم چنین روزنامه نگاران رابطه معنى دار مشاهده نشده است"

"رشد شتابناک و روزافزون فن آورى هاى اطلاعات و ارتباطات وضعیتى تناقض نما در جهان امروز به وجود آورده است که در آن جامعه اطلاعاتى در برابر نظارت الکترونى فن آورى هاى اطلاعات و ارتباطات دچار چالش مى شود. برخى از نظریه پردازان به این تقابل نگاهى خوش بینانه دارند و برخى دیگر با نگاهى انتقادى، در جست وجوى راه حل معضلات چالش هستند. نویسنده در این مقاله پس از تحقیق و بررسى راه حلى براى تناقض نماى نظارت و اطلاعات ارائه مى دهد و سپس آینده جامعه تحت نظارت در ایران را بررسى مى کند. در این بررسى، با استفاده از روش دلفى، محقق به یافته هایى براى آینده نگرى جامعه تحت نظارت ایران در سال 1400 هجرى شمسى دست مى یابد. براساس این پژوهش، نظارت الکترونى در آینده به شکلى دقیق تر و جامع تر، رفتار شهروندان را دیده بانى خواهد کرد. پیش بینى صاحب نظران و متخصصان جامعه اطلاعاتى، آن است که اگر شیوه هاى نظارت الکترونى در 20 سال آینده با توجه به فرهنگ و وضع قوانین لازم صورت نگیرند با مقاومت هاى مردمى روبه رو خواهند شد. در پایان نیز محقق پس از نتیجه گیرى، به محدودیت هاى تحقیق اشاره کرده، پیشنهادهایى در حوزه تحقیقات و مسائل اجرایى براى آیندگان ارائه داده است. "

" این مقاله تلاش مى کند ضمن طرح نظریه ها و دیدگاه هاى مربوط به شکل گیرى و پیشبرد جامعه اطلاعاتى و شرایط جدیدى که اطلاعاتى شدن فرهنگ، اقتصاد و سیاست در عرصه جهانى پدید آورده است به ارزیابى نقش و عملکرد رسانه هاى نوین بپردازد و نحوه تعامل و رقابت آنها را با رسانه هاى سنتى، مورد بررسى قرار دهد. ادعاى اصلى مقاله، آن است که بر خلاف تصور شیفتگان موج جدید رسانه اى، چالش میان دو نسل رسانه اى مزبور، به حذف رسانه هاى سنتى و جایگزینى رسانه هاى نوین که دستاورد تکنولوژزى هاى جدید ارتباطى و اطلاعاتى هستند، منجر نخواهد شد. تاکید مقاله بر آن است که جامعه اطلاعاتى، بیش از هر چیز، تحولى شگرفت در زمینه ابزارها و امکانات ارتباطى و اطلاع رسانى ایجاد کرده که حامل فرصت ها و تهدیدهایى براى رسانه هاى همگانى و وضعیت کنونى جوامع در حال گذار از جمله ایران است و بر این اساس هیچ یک از دو رویکرد شیفتگى یا دفع در قبال تکنولوژى هاى نوین ارتباطى، نه مطلوب است و نه منطقى. بنابراین رسانه هاى سنتى پیش از آنکه راه حذف را بپیمایند، تحول نقش ها و کارکردها را تجربه خواهند کرد و در این مسیر از دستاوردهاى تکنولوژى هاى جدید، بهره خواهند گرفت. تکنولوژى کامپیوتر و اینترنت مى تواند براى روزنامه نگاران تا حدى، استقلال سیاسى و اقتصادى در وراى فشارهاى حرفه اى در آغاز هزاره سوم به همراه بیاورد. اینترنت، هم زمان بررسى ها و تحقیقات را براى روزنامه نگاران حرفه اى کاهش مى دهد و هم مکان و فاصله را کوچک و کوتاه مى سازد و به همین دلیل پیگیرى و تعقیب مسائل و دستیابى به افراد مورد نظر را براى آنها آسان تر مى سازد و محدودیت هاى سیاسى را کمرنگ تر مى کند. بنابراین اگر به دستاوردهاى رسانه هاى نوین به عنوان فرصت نگریسته مى شود مى توان از ظرفیت آنها در جهت پیشبرد امر توسعه و تامین عدالت اطلاعاتى و کاهش شکاف هاى معرفتى بهره جست و رسانه را در مسیر انسانى تر کردن شرایط زیست بشر به کار گرفت. "

" در این مقاله به این پرسش کلیدى پاسخ داده خواهد شد که آیا گفتمان تعیین دستور جلسه و برجسته سازى و نیز جریان یکسویه اطلاعات در روزنامه نگارى سنتى چاپى به سوى سطح وسیعى از توده هاى مخاطب درحال انتقال است یا خیر و آیا روزنامه نگارى آنلاین با گونه پیشتازش یعنى روزنامه نگارى سایبر که با تکیه بر تکنولوژى هاى نوین ارتباطى در این انتقال گفتمان نقش ایفا کرده، به آزادى بیان کمک مى کند یا خیر. اگر چه در پژوهش گسترده اصلى، همه تلاش متمرکز براین نکته بوده است که مفهوم سایبرژورنالیسم و همین انتقال گفتمان از چهار مسیر یعنى از طریق مرور ادبیات، از طریق پرسش نامه هایى که براى صاحب نظران جهانى در عرصه روزنامه نگارى سایبر ارسال شده (پاسخ دهندگان به پرسش هاى این پژوهش عبارتند بوده اند از: پروفسور مایندى مک آدامز از دانشگاه فلوریدا، سردبیر سایت سایبر ژورنالیسم و رسانه هاى سایبر و مسئول توسعه متن در سایت واشنگتن پست؛ پروفسور رالف برنگر، استاد روزنامه نگارى و ارتباطات جمعى دانشگاه امریکایى قاهره، متخصص مهارت هاى روزنامه نگارى و کارشناس ارتباطات بین الملل؛ برتران پکه رى، سردبیر وبلاگ سردبیران جهان، فروم مجازى سردبیران جهان در زمینه بحث درباره سایبر ژورنالیسم؛ پروفسور وینسنت ماسکو، رییس پژوهشگاه ارتباطات و جامعه در دانشکده جامعه شناسى دانشگاه کویینز کانادا؛ پروفسور نیل نمت، روزنامه نگار و استاد روزنامه نگارى در دانشگاه پوردو ایالات متحده امریکا، پروفسور لارنس پینتاک، استاد روزنامه نگارى در دانشگاه میشیگان امریکا، گزارشگر سى.بى.اس و اى.بى.سى نیوز، نویسنده امریکن ژورنالیسم ریویو، تایمز لندن، سانفرانسیسکو کرونیکل و نیویورک تایمز، کاندیداى جایزه امى و برنده دو جایزه باشگاه مطبوعاتى ماوراى بحار؛ پروفسور نورا پاول، رییس انستیتوى مطالعات رسانه هاى نوین، مسئول بخش تمرکز بر تاثیرات محیط رسانه هاى مدرن بر محتوا در انستیتوى مطالعات رسانه هاى نوین، استاد کالج روزنامه نگارى و ارتباطات جمعى دانشگاه مینه سوتا امریکا، سردبیر بخش اطلاعات در میامى هرالد از 1979 تا1991 و عضو سازمان برجسته آموزشى ارتباطاتى پوینتر از 1991 تا 2000، عضو بخش رسانه هاى نوین در انستیتوى رسانه هاى امریکا و عضو انجمن خبرهاى آنلاین و عضو پروژه نیوزپلکس در زمینه آموزش روزنامه نگاران در اتاق خبر آینده؛ پروفسور یحیى کمالى پور، رییس دانشکده ارتباطات و هنرهاى خلاق دانشگاه پوردو امریکا، سردبیر سه نشریه آنلاین ژورنال رسانه هاى جهانى، مانیتور رسانه هاى جهانى و دهکده جهانى؛ کرافورد کیلییان، نویسنده کانادایى، کارشناس روزنامه نگارى و وب نویسى و سردیبر سایت معروف نوشتن براى وب، از طریق بررسى مصوبه هاى بین المللى و نیز از طریق سنجش نگرش هاى روزنامه نگاران ایرانى به گونه علمى شناسایى شود، اما در این جا صرفاً به بخش مربوط به سنجش نگرش روزنامه نگاران سایبر و روزنامه نگاران چاپى در قبال انتقال گفتمان تعیین دستور جلسه و برجسته سازى و جریان یک سویه اطلاعات به سوى مخاطبان ونقش تکنولوژى هاى نوین ارتباطى در این انتقال گفتمان پرداخته مى شود."

" جهانى شدن عرصه هاى جدیدى را براى رشد و شکوفایى صنعت تبلیغات ایجاد کرده و صنعت تبلیغات نیز با بهره گیرى از آخرین تکنولوژى ها، بستر مناسب را براى تسریع این روند مهیانموده است. در این تعامل، نقش شرکت هاى چندملیتى ونظام هاى سیاسى نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده است. نویسنده با بررسى موضوعات مذکور به تشریح این رابطه دوسویه ازدیدگاه افرادى چون یورگن هابرماس، مانوئل کاستلز و جورج ریترز پرداخته است. "