اجتماع جامعه ای

این مقاله به دنبال کاوش نسبت «رادیو جماعتی» و «انسجام اجتماعی» در ایران است. پس از طرح مساله، اجتماع را ایده ای مهم در تحولات اجتماعی دنیای امروز ارزیابی کرده و ضرورت آن را برای ایران معاصر تبیین می کند و بعد از آن رادیو جماعتی، اوصاف، کارکردها، ویژگیها و نقش آن در این فرآیند را شرح می دهد. چارچوب مفهومی مقاله، جایگاه رادیو جماعتی در مناسبات عناصر و مولفه های موثر در ایجاد همبستگی اجتماعی در وضعیت ایران را نمایش می دهد. از این منظور استدلال می کند، انسجام اجتماعی در ایران ضعیف و با موانع و مشکلات بزرگی روبه روست. با این رویکرد و با نگاهی به شرایط اجتماعی، به نقش رادیو جماعتی در ترمیم انسجام اجتماعی در ایران می پردازد. نتیجه گیری مقاله قایم به این استدلال است که ایران به مثابه کشوری در حال توسعه، متکثر، با روابط خاص گرایانه شدید، برای انسجام و هم گرایی نیاز به تقویت اجتماعات میانی به منزله گروههای واسط برای تعدیل هویت خاص گرایانه و رواج عام گرایی دارد و رادیو جماعتی به عنوان رسانه این اجتماعات می تواند نقش موثری در تقویت هویت اجتماعی افراد و انسجام اجتماعی ایفا کند.

زمینه و هدف: انضباط اجتماعی عمدتاً به سه روش برقرار می شود که عبارت اند از: ایجاد فشار و ترس، انفعال و عدم مشارکت افراد جامعه و نهایتاً تمایل به رعایت هنجارهای جامعه. این مقاله، به منظور کشف زمینه های اجتماعی پرورش جوانان در جهت رعایت انضباط اجتماعی و در مسیر تمایل داوطلبانه آنان نسبت به رعایت هنجارهای جامعه تنظیم شده است. رویکرد نظریِ این مقاله، بخش تربیتیِ نظریه «نظم اجتماعی» است که در قالب دیدگاه «دانش محتوای آموزشی» بیان شده است. روش : روش انجام پژوهش، روش تلفیقیِ «سنجش اجتماعی» است. البته عمده گزارش این مقاله براساس نتایج کمّی است؛ که با تکیه بر شواهد کیفی مورد تأیید و توصیف قرار گرفته اند. جامعه آماری متشکل از 607 دانش آموز از شهر تهران است. گردآوری و تحلیل داده ها در وجه کمّی به روش پیمایش و تکنیک های آماری؛ و در وجه کیفی، با استفاده از تکنیک های مشاهده و مصاحبه عمیق انجام شده است. یافته ها: یافته های تحقیق، چگونگی تأیید فرضیه های تحقیق را آشکار می سازد. طبق مدل های ریاضی، در سطح نظام شخصیت، ویژگی های عام گرا تمایل جوانان به هنجارهای جامعه را تقویت می کنند. متغیرهایی همچون هویّت دانش آموزی، هویّت ملی و هویّت مذهبی تمایل به رعایت هنجارهای جامعه را افزایش می دهد؛ در مقابل، ویژگی های خاص گرا تمایل جوانان به رعایت هنجارهای جامعه را تضعیف می کند. در سطح نظام آموزشی، اقتدار اخلاقی کادر مدرسه، به ویژه مدرسان ادبیات فارسی و دروس اختصاصی در این مهم نقش تقویت کننده ای ایفا می کنند. همچنین، در سطح کلان ارزیابی مثبت از عملکرد عاملان قانون، تمایل جوانان در رعایت هنجارهای رسمی و غیررسمی را افزایش می دهد. نتیجه گیری: توجه برنامه ریزان راهبردی در سطوح آموزش وپرورش، رسانه و عاملان قانون می تواند تمایل جوانان به رعایت هنجارهای رسمی و غیر رسمی جامعه را تقویت و ارتقاء دهد.