یادگیری حرکتی رویه ای

کودکان دچار اختلال هماهنگی رشدی (DCD) گاه در اجرا و یادگیری مهارت های حرکتی با مشکل مواجه می شوند. هدف تحقیق حاضر، بررسی روند اکتساب و یادگیری حرکتی رویه ای در کودکان (DCD) است. از بین دانش آموزان پسر 12-8 ساله شهر تبریز، 12 کودک دچار اختلال هماهنگی رشدی و 12 کودک عادی همتا از نظر هوشی و سن تقویمی، به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از شکل تعدیل یافته تکلیف پیگردی چرخان و متغیرهای زمان باقی ماندن بر هدف، زمان متوالی بر هدف، فاصله از هدف، فاصله از مسیر و فاز نسبی برای ارزیابی یادگیری حرکتی رویه ای استفاده شد. شرکت کنندگان پس از تمرین در مرحله اکتساب، آزمون یادداری فوری 10 دقیقه و آزمون تحکیم با تأخیر 24 ساعت را انجام دادند. نتایج تحلیل داده ها با تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد در مرحله اکتساب بین دو گروه در زمان باقی ماندن بر هدف، فاصله از مسیر و فاز نسبی تفاوت معناداری وجود ندارد، ولی در زمان متوالی بر هدف، فاصله از هدف تفاوت معنادار است. در مرحله یادداری در متغیرهای زمان باقی ماندن بر هدف و زمان متوالی بر هدف و فاصله از هدف تفاوت معنادار بود، ولی در فاصله از مسیر و فاز نسبی تفاوت معناداری وجود نداشت. به طور کلی، یافته ها بیانگر آن است که با وجود عملکرد کم کودکان DCD در یادگیری حرکتی رویه ای، آنان قادر به کسب الگوهای هماهنگی حرکتی بودند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش نوروفیدبک بر بهبود اجرا و یادگیری حرکتی رویه ای یک تکلیف جدید بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانشجویان دانشگاه ارومیه در سال 94-1393 تشکیل می دادند که از میان آنها 47 نفر (میانگین سنی 96/1 ± 20/23) به صورت نمونه در دسترس انتخاب و در چهار گروه (نوروفیدبک همراه با تمرین رویه ای حرکتی، نوروفیدبک، تمرین رویه ای حرکتی و کنترل) به طور تصادفی تقسیم شدند. آزمودنی ها همه راست دست بودند و تکلیف پیگردی چرخان را به شیوه معکوس با دست غیربرتر (چپ) اجرا کردند. یادگیری حرکتی رویه ای، به عنوان افزایش عملکرد در تکلیف پیگردی، در طول بلوک های تمرین، در همان روز ارزیابی شد و تحکیم یادگیری پس از 24 ساعت استراحت ارزیابی شد. پروتکل نوروفیدبک شامل فعال سازی قشر حرکتی اولیه راست و سرکوب موج مو (هشت تا 12 هرتز) در نقطه سی چهار در یک جلسه سی دقیقه ای بود. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه های تکراری نشان داد که برنامه نوروفیدبک همراه با تمرین رویه ای حرکتی، در مقایسه با دیگر گروه ها، تأثیر معناداری بر یادگیری حرکتی رویه ای داشت؛ اما در مرحله یادداری بر یادگیری مؤثر نبود. به طورکلی یافته های این پژوهش نشان می دهند که یک جلسه برنامه نوروفیدبک بلافاصله به دنبال جلسه تمرینی، موجب تسهیل اجرا و یادگیری و تسریع اکتساب اولیه تکلیف حرکتی رویه ای شد.