ویژگی های علمی

این پژوهش به منظور مقایسه ی نظرات مدیران و دبیران مدارس متوسطه شهرستان لار درباره ی ویژگیهای مدیران اثربخش انجام شده است: ویژگیهای موردنظر شامل: ویژگیهای علمی و تخصصی، رفتاری، اخلاقی، اداری و رسمی، فردی و شخصی، اعتقادی میباشد. بدین منظور از بین همه ی دبیران و مدیران مقطع متوسطه (دخترانه و پسرانه) شهرستان لار، تعداد 25 مدیر و 75 دبیر به طور تصادفی ساده انتخاب شدند، ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته بود که پایایی آن در حدود 94 درصد محاسبه شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش های توصیفی آماری (فراوانی، فراوانی درصدی، میانگین و انحراف استاندارد) و نیز روش آماری استنباطی (آزمون t استودنت برای دو نمونه منتقل) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان میدهد که بین نظرات مدیران و دبیران، فقط در مورد ویژگیهای رفتاری و اخلاقی مدیران اثربخش مدارس متوسطه تفاوت معنیداری وجود دارد. و در مورد سایر ویژگیها (علمی و تخصصی، اداری و رسمی، فردی و شخصی، اعتقادی) تفاوت معنیداری مشاهده نشده است. همچنین در این پژوهش مشخص شد که عامل جنسیت، تاثیری در نظرات مدیران و دبیران نسبت به ویژگیهای مدیران اثربخش ندارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه علمی اساتید و مدرسان دانشگاه فرهنگیان با عنایت به شاخص های وزارت علوم و ارائه شیوه های ارتقای علمی و اخلاقی آن ها از دیدگاه اعضاء هیأت علمی طی سال های 95 – 1394 هست. روش پژوهش توصیفی – پیمایشی هست. جامعه آماری شامل کلیه مدرسان و اعضاء هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان شمال غرب کشور (شامل استان های: آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، زنجان، همدان، قزوین و گیلان) است که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 110نفر اعضاء هیأت علمی به عنوان نمونه، انتخاب و اطلاعات لازم جمع آوری و تحلیل شدند. ابزار پژوهش، شامل یک پرسشنامه استاندارد 28 گویه ای بر اساس ملاک ها و شاخص های ارتقای وزارت علوم و یک پرسشنامه محقق ساخته 24 سؤالی (12گویه برای شاخص های علمی و 12 گویه برای شاخص های اخلاقی) که بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت، امتیازبندی شده است. نتایج حاصل از اجرای این طرح پژوهشی عبارت اند از: وضعیت عملکردی اساتید در مقایسه با شاخص های ارتقای وزارت علوم در سطح مربی و در سطح استادیاری در همه مقوله ها (علمی و پژوهشی، طراحی وتولید، تألیفات، راهنمایی و نظارت) به غیراز مقوله کمیت و کیفیت تدریس در وضعیت پایین تر از شاخص قرار دارند؛ هر دو گروه از اساتید، یعنی مربیان و استادیاران در هر دو مقوله علمی و اخلاقی با میانگین شاخص های وزارت علوم، فاصله دارند؛ اعضاء هیأت علمی درهر دو سطح مربی واستادیاری در مقوله علمی بهتر از مقوله اخلاقی عمل کرده اند. بنابراین در سیاست گذاری و برنامه ریزی دانشگاه فرهنگیان به ارتقای همه جانبه شاخص های علمی در اولویت اول و شاخص های اخلاقی در اولویت بعدی به عنوان راهبردهای اساسی، لازم است توجه شود.

دغدغه ی دینی سازی علوم انسانی، ایجاب می کند در هر یک از آن ها شاخصه هایی عینی، برای اسلامی سازی ارائه شود. علم تربیت نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این میان توجه به فرایند کلان پژوهش، مهمترین عامل در اسلامی سازی این علم به نظر رسید چرا که به وسیله ی آن نه تنها تبیین نسبتِ علمی بودن و دینی بودن تربیت اسلامی ممکن می شد بلکه پاسخگویی به مسائلی، همچون رابطه ی وحی، عقل و تجربه، جایگاه کارآمدی و رابطه ی عناصر تربیتی با یکدیگر نیز، ممکن می شد. در مقاله ی پیش رو فرایند پژوهش در تربیت اسلامی و پیشفرض های آن بر اساس ملاک های فلسفی و وحیانیِ علم به روش ترکیب نظریات مورد واکاوی قرار گرفت و روشن شد که فرایند آن متشکل از دو مرحله ی نظریه پردازی و ارزیابی نظریه است. نظریه پردازی، در گام اول ناظر به اهداف تربیتی بوده و پس از بررسی مبانی، اصول و سایر عناصر تربیتی به نظریه پردازی در رابطه با مسایل تربیتی ختم می شود. علمی بودن این نظریات در گرو واقع نمایی، تفاهم پذیری، تعمیم پذیری و انسجام است و دینی بودن آن ها در گرو احراز استناد آن ها به وحی. از همین رو تکیه به وحی به عنوان تنها منبع دست یابی به اهداف تربیتی در اولین گام پژوهش، به عنوان اصلی ترین عامل دینی سازی این علم به شمار رفته و تکیه بر اهداف تربیتی وحیانی در بررسی مبانی و سایر عناصر تربیتی با کمک عقل و تجربه تضمین کننده ی این امر نسبت به سایر اجزای تربیت اسلامی به شمار می رود. با توجه به این نکات معیار های استناد، کارآمدی و انسجام درونی و بیرونی را به عنوان معیار های ارزیابی نظریات در تربیت اسلامی معرفی کردیم.