توسعه پایداری گردشگری

گردشگری یک فعالیت منبع پایه است و به جاذبه ها و خدمات وابسته است، اما در عین حال توسعه موفقیت آمیز آن مستلزم میهمان نوازی و استقبال از طرف جامعه میزبان نیز می باشد. به طوری که بدرفتاری، بی علاقگی و سوءظن جامعه محلی، نهایتا به گردشگران منتقل خواهد شد و احتمالا عدم تمایل گردشگران به بازدید مجدد از مقصدهای مذکور، را در پی خواهد داشت. بدین سان درک واکنش جامعه محلی و عواملی که بر روی این طرز تفکر تاثیر می گذارند، به منظور دستیابی به حمایت مطلوب جامعه روستایی از توسعه گردشگری امری ضروری به شمار می آید. گرایش و حمایت ساکنین یکی از مولفه های کلیدی در رویکرد توسعه پایدار گردشگری محسوب می شود. هدف این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر گرایش ها و میزان حمایت ساکنین از توسعه گردشگری در نواحی روستایی دهستان گلیجان از توابع شهرستان تنکابن می باشد. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی مبتنی بر استفاده از پرسشنامه می باشد. جامعه آماری به سه گروه خانوارهای ساکن معمولی، فعالان بخش تجاری و خدماتی و مسوولین بخش عمومی تقسیم و از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی با حجم نمونه 354 نفر (روش کوکران) استفاده شد. به منظور تحلیل متغیرهای مورد مطالعه، با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری همبستگی، رگرسیون و آزمون های آماری ناپارامتریک استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد ماهیت نگرش و گرایش ساکنان محدود مورد مطالعه نسبت به گردشگری با یکدیگر تفاوت معنی داری دارند و میزان حمایت ساکنان تحت تاثیر سطح توسعه گردشگری می باشد. به طوری که با افزایش میزان اثرات منفی ناشی از توسعه گردشگری در مقایسه با منافع حاصله، به تدریج از میزان حمایت های میزبان کاسته خواهد شد. بر این اساس روستاهای ساحلی با درک قوی تر اثرات و پیامدهای منفی گردشگری حمایت کمتری را از توسعه گردشگری نسبت به روستاهای دور از ساحل داشته اند.

گردشگری به عنوان بزرگترین تحرک اجتماعی با پیامدهای فرهنگی، اقتصادی و فضایی متعددی همراه است. بدین جهت اثربخش کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقا پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به توانمندسازی و سرمایه اجتماعی است. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر توانمندسازی جامعه محلی در توسعه پایداری گردشگری با نقش واسطه ای سرمایه اجتماعی می پردازد. روش تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی -همبستگی و ازنظر هدف، کاربردی است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه و جامعه آماری تحقیق، ساکنان شهری و منطقه ایی در استان آذربایجان شرقی که بصورت نامحدود است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر، محاسبه و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از فن مدلیابی معادلات ساختاری و نرم افزارPls Smart استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد توانمندسازی جامعه محلی در توسعه پایداری گردشگری تاثیر مثبت و معنی داری دارند و همچنین بر سرمایه اجتماعی تاثیر دارد.