ادبیات معاصر عربى

در اواخر قرن 19 و طى قرن 20، تعداد قابل توجهى از عربهاى سوریه، لبنان و فلسطین به دنبال کسب روزى و زندگى خوب و به منظور رهایى از مشکلات و بحرانهاى فکرى و اجتماعى به کشورهاى مختلف آمریکاى شمالى و جنوبى مهاجرت کردند, به هر یک از این سرزمینها "مهجر" و به ادبیات عربى شکل گرفته در این سرزمینها " ادبیات مهجر"گفته مى شود. آثار ادباى مهجر، به علت تأثیرپذیرى از ادبیات اروپا و آمریکا و نیز زمینه هاى تازه عاطفى و تصویرى که حاصل زندگى در محیط تازه است از جنبه هاى مختلف مانند موضوع، ساختار و روح شعرى باکلاسیسم متفاوت است. این مقاله با رویکرد ادبیات تطبیقى و به منظور نشان دادن گوشه هایى از تأثیر ادبیات معاصر غرب بر ادبیات معاصر عرب از طریق مهاجرت و سفر به موضوع سفر شعر معاصر عربى به آمریکا نگاه کرده است.

قسمى از ادبیات عریى عصر نهضت که به فکر چاره اندیشى و در صدد روشنگرى و تبیین چالشها و معضلات پیش روى جامعه بشرى است چندان به آرایه هاى لفظى نمى اندیشد بلکه زیبایى را در معنا بویژه معانى بلند انسانى مى داند. سهولت، روانى، وضوح و تأثیر عمیق از مهمترین ویژگیهاى چنین ادبیاتى است. یکى از چهره هاى برجسته اپن گرایش ادبى که گاه زیر شاخه ادبیات متعهد قرارگرفته و زمانى عنوان ادبیات اجتماعى را پسندیده و وقتى به عنوان ادبیات انسانى مطرح مى گردد ""عبدالرحمن کواکبى "" است. وى قلم و حیات خود را در خدمت به ارزشهاى انسانى قرار مى دهد. مقاله و داستان دو بازوى نیرومندى است که کواکبى به کمک آنها مى کوشد تا انسان معاصر را از غرقاب بحرانها بیرون کشیده، ساحل اطمینان را به وى بشارت دهد. آزادیخواهى، استبداد ستیزى، تمسک به مفاهیم بلند قرآنى، احیاى شیوه شورامدارى با تکیه بر رعایت حقوق حقه مسلمانان و سنت شکنى از مهمترین مسائل مورد تأکید کواکبى در آثارش مى باشد.