اصغر ملک یار

این پژوهش با تأسی به بیانیه گام دوم انقلاب به دنبال تبیین مقابله اسلام و استکبار از منظر تخیل است و با به کارگیری مفهوم تخیل سیاسی می کوشد تا طریقی جهت راه یابی به تمدن نوین اسلامی بیابد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره)با رهبری داهیانه خود اسلام را بر مداری متمایز از گذشته قرار داد و در پرتو این ابداع خلاقانه، با نقد تجارب اسلام، حصارهای گذشته را به کناری نهاد و نقشی متفاوت از پیش برای آن تعیین نمود، در واقع دست به آفرینش تخیلی زد که در پناه آن ارزش های جهان وطن انگارانه استکبار به مقابله فراخوانده شدند، این تخیل همچنان نگاهی رو به پیشرفت دارد و بنای توقف ندارد. سؤال اصلی این پژوهش آن است که چگونه می توان با بهره مندی از عنصر خیال به واکاوی مقابله اسلام و استکبار برای ورود به تمدن نوین اسلامی پرداخت، مفروض پژوهش حاکی از آن است که بر بستر تخیل سیاسی، اسلام توان هماوردی با ارزش های جهان شمول استکبار را می یابد و از این رهگذر با ورود به ساحتی فراملی تحقق و عرضه تمدن نوین اسلامی را رقم می زند. این تمدن از الگوی ارائه مستکبرانه ارزش ها پیروی نمی کند و ضمن پذیرش تکثر ارزش ها، در پی ایجاد وحدت میان آن هاست.

شناخت منظومه فکری امام خمینی(ره)مستلزم تحصیل معرفت درباره ابعاد مختلف اندیشه اوست که پهنه ای وسیع از امکانِ مطالعه را پیش روی پژوهشگران قرار می دهد. از جمله این امکان ها، مطالعه و فهم «ولایت فقیه» به مدد بنیان های فلسفی است تا نتایج حاصله در راستای اثبات کارآمدی این اصل مترقی با زبانی عقلانی عرضه گردد. پاسخ به چیستی مبانی فلسفه سیاسی اطلاق واژه «مطلقه» در «ولایت فقیه» از منظر امام راحل هدف اصلی نوشتار حاضر است و در پی تأیید این فرضیه و مدعاست که اتصاف «ولایت فقیه» به مفهوم «مطلقه» طرحی پیشینی است که تبیین آن بر مبنای اندیشه فلسفی امام خمینی(ره) نیز امکان پذیر است. لذا این اطلاق صرفاً راهبردی سیاسی برای عبور از بحران ها و متأثر از شرایط متحول تاریخی عینی نبوده و نسبت به متن وقایع متقدم می باشد. این پژوهش رویکردی توصیفی دارد و راقم سطور با بررسی موردی نظرات و آرای امام خمینی(ره) و همچنین تتبعات موجود، به دنبال پاسخ به مسئله مذکور است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تبیین چنین اطلاقی با فهم نقش و جایگاه فقیه در فلسفه سیاسی امام خمینی(ره) به ویژه در چهار حوزه «لزوم اجرای قانون»، «اهمیت مصلحت»، «وجوب عدالت» و «نیاز به تربیت» میسور است.