پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی سال پنجم بهار و تابستان 1397شماره 8 (مقاله پژوهشی حوزه)

مقالات

۱.

ویژگی های خروج سفیانی در روایات الغیبه و الفتن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: سفیانی الغیبه الفتن نعمانی نعیم ابن حماد علائم ظهور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۴
یکی از مباحث مهم در بحث مهدویت و ظهور قائمf نشانه های ظهور است و همچنین یکی از مهم ترین نشانه های ظهور خروج سفیانی است. سفیانی، نام مردی جنایتکار است که از شام قیام می کند و لشکرهایی  برای کشتن شیعیان به مدینه و کوفه می فرستد. نوشتار حاضر در پی مقایسه بین دو کتاب الغیبه نعمانی و الفتن نعیم ابن حماد که قدیمی ترین منبع شیعه و اهل تسنن می باشد، او معارف مشترک بین این دو منبع و اختصاصی هر کدام در مورد ویژگی های سفیانی و کیفیت خروج او را به صورت تطبیقی استخراج نموده است.
۲.

رفتار شناسی خطیب بغدادی در تعامل با راویان شیعی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خطیب بغدادی راویان شیعه رافضی غالی جرح و تعدیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۱۹۹
خطیب بغدادی از محدثان مشهور دنیای اسلام دارای تألیفات زیادی است. دیدگاه های وی در قواعد الحدیث مورد توجه حدیث پژوهان اهل تسنن می باشد. شناخت مبانی جرح و تعدیل راویان شیعه از دیدگاه خطیب از آن رو اهمیت دارد که می تواند نمایانگر نگاه دانشمندان سنّی به راویان شیعی بوده و میزان پای بندی آنان به روش های علمی و تأثیر انگیزه های مذهبی در توثیق و تضعیف را نشان دهد. پرسش اصلی این پژوهش آن است که: رفتار خطیب بغدادی در مواجهه با راویان شیعی چگونه بوده و آیا انگیزه های مذهبی نقشی در قضاوت های وی داشته یا خیر؟ این نوشتار توانسته با مطالعه آثار خطیب، جرح و تعدیل وی نسبت به روات شیعه را ثبت و تحلیل کند. بغدادی گاهی به صداقت راوی شیعی توجه کرده و گاهی رافضی بودن را موجب ردّ روایت وی دانسته است. گویا تعصب وی در جرح راویان احادیثی چون ثقلین، غدیر، منزلت و فضایل اهل بیتb  بیشتر است.
۳.

نقش سیره و احادیث امام رضا(ع) در ساماندهی اخلاق مدیریتی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: امام رضا (ع) مدیریت اخلاق اسلام سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۰
مدیریت اسلامی، توان اداره نمودن یک مجموعه، برای رسیدن به اهدافی مشخص، طبق اخلاق و توحید اسلامی است. از آنجا که یکی از بخش های مهم مدیریت، اخلاق مدیریتی است و به این مهم، کمتر پرداخته شده، این نوشتار با استفاده از سیره و احادیث امام رضاg که نقش بسیار پررنگی در تبیین مدیریت اخلاقی برای نسل های مختلف دارد، کوشیده است، بخشی از این خلا را پر کند. نتایج پژوهش نشان می دهد، مدیر باید شرایط خاصی مانند علم، بردباری، اخلاق نیکو و خداترسی در تمامی بخش های مدیریتی را داشته باشد و وظیفه شناس و متواضع برخورد کند و با تلاش و برنامه ریزی به اهداف سازمان کمک کند. روش تحقیق این پژوهش توصیفی تحلیلی است و جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای از کتب شیعی انجام شده است و از احادیث امام رضاg نکات مدیریتی استخراج و روشن سازی شده است.
۴.

تحلیل آماری اسناد احادیث «ابواب التاریخ» کتاب الکافی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: کلینی اصول کافی ابواب التاریخ علم رجال احادیث تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۰
شیخ کلینی در کتاب کافی تنها یک بخش با 257 حدیث را به «ابواب التاریخ» اختصاص داده که از پنج جنبه: طریقه نقل، اتصال سند، مشایخ بدون واسطه و با واسطه کلینی و راویان از امام این احادیث را مورد ارزیابی قرار دادیم. کلینی بیشتر روایات تاریخی خود را از مشایخ قمی خود اخذ کرده که در منابع رجالی موجود، می توان بر وثاقت و سلامت مذهب بیشتر مشایخ او پی برد، و تعدادی که وثاقت و مذهب آنها احراز نشده اند، به دلیل عدم وجود اطلاعاتی از آنان است، و نه عدم وثاقت و سلامت مذهب. کوفی ها بیشترین سهم را در نقل این روایات به خود اختصاص داده اند و بر همین مقیاس می توان فهمید که بیشتر روایات کتاب کافی از مشایخ قمی و توسط راویان کوفی نقل شده است.
۵.

بهداشت دهان و دندان از منظر روایات اهل بیت(ع) و علوم جدید(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: اهل بیت (ع) دندانپزشکی اعجاز علمی درخت اراک روایات پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۱۸۸
اهل بیت پیامبر اسلامa، آموزه های طبی فراوانی دارند که، حاوی شگفتی ها و نکات علمی بسیاری می باشد. از جمله آنها آموزه های بهداشتی و درمانی در موضوع دندانپزشکی است که در این نوشتار، آن آموزه ها جمع آوری و به روش توصیفی تحلیلی با دانش نوین مقایسه و تطبیق شده و برخی از نکات علمی آنها از نظر دانش دندانپزشکی تبیین گردیده است، به دلیل اینکه کشف واقعیت های علمی از روایات اهل بیتb، می تواند موجب شناخت برون مذهبی ایشان گردد. برخی یافته های نوشتار حاضر این است که اهل بیتb پیشگیری را مقدم بردرمان دانسته و بر مسائل بهداشتی مانند: مزمزه کردن آب در دهان و مسواک زدن تأکید زیادی دارند. در روایات، مسواک با چوب درختی بنام اراک توصیه شده که فواید آن از نظر فیزیکی و با آنالیز فیتوشیمیایی ثابت شده است. برخی مواد طبیعی این گیاه مانند: کلرور سدیم، فلوراید، ویتامین c و ... نقش ویژه ای در جلوگیری از پوسیدگی دندان دارند. همچنین برخی خوراکی ها از جمله: کندر، سرکه، نمک و کف دریا، انار با پیه و هندوانه ابوجهل از جمله موادی هستند که در روایات توصیه شده و از نظر علم امروز تأثیر آنها در پیشگیری و درمان مشکلات دهان ودندان ثابت شده است.
۶.

بازتاب دعا در تقویت ایمان از منظر صحیفه سجادیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صحیفه سجادیه توحید معرفت ارتباط حاضرانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۶۵
در میراث ماثور امامیه، صحیفه سجادیه گنجی گران بها و مجموعه ای از بسته های فرهنگی شیعه است که هر یک آگنده از آرایه های بیانی و بدیع بوده و سوای از جنبه معرفتی، از برای فقر فرهنگی امروزمان، بَس تحول ساز خواهد بود. توحید سرسلسله معارف صحیفه و شاهکار اندیشه عصمت است. موضوع توحید در نگاه بیشتر و دقیق تر ما بیش و پیش از هر چیز تداعی گر «آموزه های نظری توحیدی» است در حالی که تحقیق سنجش گرانه در صحیفه، حکایت از آن دارد که حقیقت چیز دیگری است. چنین می نُماید که امام سجادg توحید را در قالب دعا، با شیوه ای متفاوت نسبت به سایر معارف توحیدی، تبیین فرموده و به جای آشنایی ذهن با موجودی به نام خداوند و رفع شبهات و اثبات برهانی توحید، با ارتباط حاضرانه با خداوند، جنبشی شگفت در تقویت ایمان به خدا به وجود آورده است. نگارنده با تحلیل دعای اول، سیزدهم و بیست و هشتم صحیفه، از یک سو و مقایسه با برخی آموزه های معقول و منقول از سوی دیگر، تلاش نموده است تا به درک هر چه بیشتر مفهوم توحید در زندگی نایل آمده و الگویی کاربردی در تقویت ایمان و معرفت به خداوند ارائه نماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۹