راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی

خواب یکی از مهم ترین فرآیندهای چرخه شبانه روزی است که نقش زیادی در سلامت افراد دارد. ازجمله مشاغلی که درگیر نوبت کاری و اختلال ناشی از آن هستند، گروه پرستاران می باشند، که برای بهبود روند خواب خود به راهبردهایی متوسل می شوند. از اهداف این مطالعه بررسی رابطه سلامت روان، کیفیت زندگی و سخت رویی با کیفیت خواب پرستاران شهر کرمانشاه می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه پرستاران شهر کرمانشاه حدود (900) نفر که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای از میان تمامی بیمارستان های شهر کرمانشاه که در کل 12 بیمارستان می باشد، تعداد 5 بیمارستان که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی بود انتخاب شد و با استفاده از جدول مورگان تعداد 269 نفر از پرستاران (زن و مرد) به صورت تصادفی انتخاب شد؛ اما با توجه به ریزش آزمودنی ها تعداد 120 نفر وارد پژوهش شدند. با کسب رضایت از پرستارانی که حاضر به همکاری در پژوهش بودند، پرسشنامه های کیفیت خواب پترزبورگ (PSQL)، سلامت روان، کیفیت زندگی و سخت رویی توزیع شد و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره تحلیل انجام گرفت. نتایج نشان داد که سلامت روان، کیفیت زندگی و سخت رویی می توانند کیفیت خواب را در پرستاران پیش بینی کنند. بنابراین ارزیابی و شناخت کیفیت خواب و ارتباط آن با سلامت روان، کیفیت زندگی و سخت رویی می تواند رهنمودهای ارزشمندی را در زمینه بهبود کیفیت خواب پرستاران به همراه داشته باشد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه پایبندی مذهبی و عزت نفس با شادکامی دانش آموزان سال سوم متوسطه در شهرستان بندرگز بوده است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و از حیث هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه سوم متوسطه شهرستان بندرگز بوده که حجم نمونه از طریق جدول کرجسی مورگان برآورده شد که مقدار آن210 دانش آموزان به صورت روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای جهت انجام پژوهش به دست آمد. برای جمع آوری اطلاعات نیز از طریق پرسشنامه های پایبندی مذهبی جان بزرگی (1386) و عزت نفس روزنبرگ (1965) و همچنین شادکامی آکسفورد که توسط آرجی و لو (1989) تهیه شده است استفاده شد. روایی پرسشنامه با نظرخواهی از اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن نیز توسط روش آلفای کرونباخ با ضریب 0/72 برای پایبندی مذهبی و 0/70 برای عزت نفس و 0/93 برای شادکامی مورد تائید قرارگرفته است. برای تجزیه وتحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 20 استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین پایبندی مذهبی و شادکامی دانش آموزان سال سوم دوره متوسطه رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین عزت نفس و شادکامی دانش آموزان سال سوم دوره متوسطه رابطه معناداری وجود دارد، اما بین پایبندی مذهبی و عزت نفس دانش آموزان سال سوم دوره متوسطه رابطه معناداری وجود ندارد. میزان پایبندی مذهبی، عزت نفس و شادکامی بین دختران و پسران دانش آموز تفاوت معناداری وجود ندارد.

هدف اصلی این پژوهش مقایسه عملکرد خانواده و رضایت زناشویی در خانواده های دارای فرزند مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی و عادی بوده است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع مقایسه ای است. جامعه آماری کلیه خانواده های دانش آموزان ابتدایی شهرستان تربت جام 97-98 سال بود. 100 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورداستفاده پرسشنامه عملکرد خانواده، پرسشنامه رضایت زناشویی و پرسشنامه علائم کودکان بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون T مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که میانگین عملکرد خانواده و میانگین رضایت زناشویی در خانواده های عادی و کودکانی که دارای کودکان توجه بیش ازحد بودند بیشتر بود. همچنین بین کلیه اجزای عملکرد خانواده در خانواده های دارای فرزند دارای اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) و خانواده های طبیعی تفاوت وجود دارد. مشخص ترین تفاوت با مؤلفه نقش، کمترین تفاوت با مؤلفه حل مسئله است.

سازمان بهداشت جهانی، نقش بسیار کلیدی برای مادران و نقش آن ها در سلامتی اعضای خانواده قائل بوده و به عقیده این سازمان، مادران دارای تأثیر شگرفی بر روی سلامت جامعه دارند. اکثریت روان شناسان بر این باور هستند که کمبودها و هرگونه نقص کیفی و کمی در روابط میان مادر و فرزندان، تأثیر مستقیمی بر روی سلامت روحی و روانی فرزندان داشته و با در نظر گرفتن این موضوع که میزان استرس در زنان معمولاً بیشتر از مردان است، لذا توجه به مسائل روحی و روانی زنان، یکی از موضوعات اجتماعی بسیار مهمی است که هرروزه بیشتر از قبل به آن پرداخته می شود. هدف از این کار تحقیقاتی، ارزیابی تأثیر ورزش یوگا بر کاهش نگرانی در زنان قبل و بعد از آموزش تمدد اعصاب (ریلکسیشن) است. این کار تحقیقاتی، یک پژوهش نیمه تجربی و دارای آزمون های پیشین و پسین است. تحقیق موردبحث در یک مرکز یوگا در شهر تهران صورت گرفته و نمونه های مطالعاتی از طریق شیوه نمونه گیری تصادفی و از میان مراجعه کنندگانی انتخاب شدند که با داشتن سطوح مختلف نگرانی و اضطراب به این مرکز ورزشی مراجعه می نمودند. شیوه درمانی موردنظر هفته ای سه جلسه و در هر جلسه به مدت 90 دقیقه به نمونه ها آموزش داده شد. ابزارپژوهش جمع آوری داده ها پرسشنامه دموگرافیک (آمارگیری نفوس) و پرسشنامه اضطراب بک بوده و امتیاز میانگین اضطراب، قبل و سه ماه بعد از استفاده از شیوه درمانی موردنظر محاسبه گردیده و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-21، آزمون های آماری توصیفی، آزمون تی و آزمون " مربع کای " مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. تحلیل این داده ها نشان داد که قبل و بعد از استفاده از شیوه های درمانی، تفاوت معنی داری میان میانگین امتیازات اضطراب نمونه های موردتحقیق وجود دارد.