هادیان

این مقاله سعی دارد ضمن کالبدشکافی سیاسی، نظامی و ترتیبات امنیتی در دریای سیاه به امتداد آن شامل امنیت انرژی از دریای خزر از طریق خط لوله باکو و جیهان»، به شرق مدیترانه با محوریت ترتیبات نظامی و حتی به طرح پلیس بین الملی نفت خلیج فارس و انتقال اضطراری آن از دریای سرخ به سمت کانال سوئز و دریای مدیترانه بپردازد. در این میان ترتیبات امنیتی در دریای سیاه کریدور امنیت انرژی از دریای خزر به سمت اروپا است و هدف آن دور زدن روسیه و ایفای نقش کلیدی تر از جانب ترکیه در دریای سیاه و اسرائیل در دریای مدیترانه است. ترتیبات نظامی شرق مدیترانه از سال 1997 تا کنون فعال است. روسیه نیز به دنبال ایفای نقش کلیدی در صادرات گاز و نیز مشارکت در خطوط انتقال نفت به اروپا است. در واقع مقاله حاضر با مساعدت از متدلوژی های مدل سازی، شبیه سازی و تحلیل مدلی به گمانه زنی درباره امتداد صلح آمیز و یا قهرآمیز خطوط انتقال انرژی و تحقق امنیت آن در یک گستره وسیع جغرافیایی فراتر از دریای سیاه می پردازد.