فریده افضلان

با توجه به اهمیت اعزام دانشجو به خارج برای کسب دانش و مهارتهای نوین برای توسعه کشور و اهمیت این موضوع در آموزش عالی در سطح دنیا، لازم است تا توجه ویژه ای به مشکلات فرایند مذکور و تلاش برای ارتقای وضعیت موجود انجام شود. این مطالعه بر روی دانشجویان بورسیه ایرانی اعزام شده به بریتانیا در سال 1382 انجام شد و این گروه از دانشجویان با استفاده از پرسشنامه استاندارد شده در خصوص عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی و طول مدت تحصیل خود در مقطع دکتری پاسخ دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که مهم ترین عوامل موثر بر طول مدت تحصیل دانشجویان به ترتیب اولویت عبارت بودند از: ضعف زبان انگلیسی، عدم توانایی استاد راهنما در هدایت دانشجو و نامتناسب بودن میزان دریافتی با هزینه های زندگی. در عین حال، مهم ترین حیطه موثر، عوامل مربوط به حیطه استاد راهنما بود. همچنین، 57% پاسخ دهندگان تاثیر فشار اقتصادی را زیاد تشخیص داده بودند. به نظر می رسد در نظام بورسیه باید در انتخاب استاد راهنما و همچنین، آماده سازی دانشجویان برای تحصیل در خارج از کشور تدابیری اندیشه شود. دانشجویان ایرانی به دلیل زحمت در گرفتن پذیرش قبل از اعزام، کمتر در انتخاب استاد راهنمای خود سختگیری میکنند؛ همچنین، شاید آنها به اهمیت توانمندی برتر در زبان انگلیسی واقف نباشند که همین امر رسالت های نظام های بورس دهنده را افزایش می دهد. همچنین، لازم است تا حمایت کافی مالی از دانشجویان به عمل آید تا ایشان بتوانند در آرامش به تحصیل مشغول باشند.