حیدر فوزی صادق الغزی

در چند دهه اخیر، گرایش دولت ها به توسعه انرژی هسته ای در نظام بین الملل به طور چشمگیری افزایش یافته است. اهمیت انرژی هسته ای در حوزه های مختلفی همچون پزشکی، کشاورزی، محیط زیست و به ویژه تولید انرژی برق، نقش کلیدی در انگیزه کشورهای مختلف برای سرمایه گذاری در فناوری های هسته ای ایفا کرده است. همزمان، معاهدات بین المللی از جمله پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای و آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان نهاد نظارتی، نقش محوری در مدیریت توسعه انرژی هسته ای و جلوگیری از دستیابی کشورها به سلاح هسته ای داشته اند. عراق نیز در دوره پساصدام با تأسیس سازمان انرژی اتمی در سال ۲۰۱۶ گامی مهم برای دستیابی به انرژی هسته ای برداشته است. با این حال، توسعه برنامه هسته ای عراق با محدودیت هایی مواجه است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که محدودیت های بین المللی در چارچوب پیمان ها و معاهدات، به ویژه پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای، مهم ترین عامل بازدارنده توسعه انرژی هسته ای عراق محسوب می شوند. علاوه بر این، برداشت های تهدیدآمیز از برنامه هسته ای دوران حزب بعث حساسیت جامعه بین المللی نسبت به این برنامه را افزایش داده است. این تحقیق با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای انجام شده است.

چین و عراق همکاری اقتصادی و تجاری نزدیکی دارند.چین بزرگترین شریک تجاری عراق و عراق سومین شریک تجاری بزرگ چین در میان کشورهای عربی است. کمک های چین، که بدون شرایط سیاسی ارائه شده است، توافق نامه ها و سرمایه گذاری های دوجانبه متعددی را تسهیل کرده است. در واقع، در چارچوب پیچیده سیاست جهانی، رابطه بین چین و عراق به طرز چشمگیری تغییر کرده و از روابط دیپلماتیک به یک روابط اقتصادی عمیق تبدیل شده است. در این راستا، با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش بدنبال پاسخ به این پرسش محوری است، نفت عراق چه تاثیری بر روابط اقتصادی چین و عراق داشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که متاثر از اهمیت انرژی در ساختار اقتصادی جین و همچنین جایگاه عراق در ابتکار کمربند و جاده، روابط اقتصادی چین با عراق در عصر پسا صدام رشد قابل توجهی داشته است. بعلاوه، درک نخبگان عراقی از چین در عرصه نظام بین الملل، در تعمیق این فرایند از اهمیت برخوردار است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و تحلیلی و بر مبنای روش کیفی و روش گردآوری داده ها منابع کتابخانه ای و اینتنرتی است. واژگان کلیدی: انرژی عراق، کمربند و جاده، ثبات هژمونیک دوگانه، نخبگان عراقی.