جعفر فتحی

هدف: هدف پژوهش، طراحی الگوی تعالی نظام دانشگاهی در دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. روش پژوهش: ماهیت و نوع مطالعه توصیفی-همبستگی است که براساس رویکرد، آمیخته اکتشافی (کیفی و کمی)؛ بر اساس هدف، کاربردی بود. بخش کیفی با استراتژی تحلیل مضمون انجام شده و به دنبال استخراج مضامین سازمان دهنده، مضامین پایه و خرده مقولات بوده است که از طریق رویکرد دلفی (20 نفر) صورت گرفت. در بخش کمی، پرسشنامه ای تنظیم و پاسخ 241 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های مورد مطالعه دریافت شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوایی از دیدگاه متخصصین استفاده شد. داده های کمّی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تعالی نظام دانشگاهی دارای پنج مضمون سازمان دهنده: ساختار و رهبری دانشگاه؛ مدیریت منابع؛ فرایندهای دانشگاه، شراکت ها و تعاملات، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی دانشگاه است. مقدار ضریب کندال نیز برای همه مضامین بیشتر از 70/0 برآورد شد که دلالت بر اجماع قوی خبرگان داشت. همچنین نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد مضمون فرایندهای دانشگاه بیشترین سهم بار عاملی (888/0) داشت، بعد به ترتیب به شراکت ها و تعامل (877/0)، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی (871/0)، ساختار و رهبری دانشگاه (851/0) و مدیریت منابع (851/0) تعلق داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان اذعان داشت برنامه ریزی جهت تعالی نظام دانشگاهی ضروری است که برای این منظور بهره گیری از مولفه های احصاء شده برای مطالعه دانشگاه متعالی و سیاست گذاری در این زمینه می تواند موثر واقع شود.