مجید توکلی

زمینه و هدف: سرمایه انسانی رکن اصلی و اساسی سازمان است؛ از این رو هر سازمانی در تلاش برای جذب و استخدام بهترین افراد است. نظر به تأثیر چشمگیری که نظام جذب و گزینش بر روند اداره سازمان دارد، سازمان ها در جذب و گزینش نیروی انسانی، باید معیارهایی را در کانون توجه قرار دهند که بر عملکرد موفق افراد مؤثر باشد. این پژوهش در پی شناسایی معیارهای جذب و گزینش سرمایه انسانی با رویکرد قرآنی است. روش: پژوهش پیش رو به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از حیث ماهیت، اکتشافی است. در این پژوهش، گردآوری داده ها به شکل اسنادی صورت گرفته است. برای دستیابی به هدف پژوهش، کتاب شریف قرآن کریم به عنوان منبع اصلی پژوهش، بررسی شد؛ از این رو برای جمع آوری داده ها، از روش پژوهش موضوعی در قرآن استفاده شد و واژگان و مفاهیم مرتبط در آیات قرآن کریم انتخاب و جست وجو شدند. همچنین، از روش تحلیل مضمون برای کدگذاری کردن و تحلیل آیات بهره برده شد. یافته ها: با جست وجوی مفاهیم و عبارات مرتبط با موضوع در قرآن کریم، ۹۱۶ آیه نهایی به دست آمد و کدگذاری شد که تعداد ۳۵۹ مضمون پایه، ۷۴ مضمون سازمان دهنده و در نهایت ۹ مضمون فراگیر استخراج شد که عبارت اند از: قوای معنوی (دین داری)، قوای جسمانی، قوای روحی، قوای ذهنی، مهارت های مدیریتی، مهارت های تعاملی، ویژگی های شخصیتی، ویژگی های زمینه ای و اخلاق حرفه ای. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که علاوه بر ویژگی های عمومی و تخصصی، باید ابعاد و جنبه های دیگری نیز در جذب و گزینش افراد مدنظر قرار گیرد؛ به نحوی که متضمن سنجش هم زمان تعهد و تخصص مبتنی بر آیات شریف قرآن کریم باشد.