سمیه رشیدی گوغری

امروزه در سازمانها توجه به عملکرد ایمنی کارکنان با هدف حرکت سازمان به سمت کاهش حوادث و بیماری های شغلی و جلوگیری از اتلاف منابع بیش از پیش انجام می شود. عملکرد ایمنی به مجموعه اعمال و رفتارهایی که کارکنان برای حفظ و ارتقای سطح ایمنی و بهداشتی خود و همکارانشان انجام می دهند گویند. در این تحقیق نسبت به شناسایی و اولویت بندی عوامل کاهنده عملکرد ایمنی کارکنان (مورد مطالعه معادن سنگ آهن شهرستان سیرجان) اقدام شد. این پژوهش کاربردی و از حیث راهبرد، پیمایشی و نمونه آماری تحقیق 12 نفر از مدیران ایمنی و صاحبنظران شاغل در معادن شهرستان سیرجان بودند که از طریق نمونه گیری غیر تصادفی و هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه بود و جهت تحلیل داده ها از تکنیک واکاوی حالات نقص و اثرات آن و رویکرد تلفیقی تحلیل سلسله مراتبی و روش های ترجیح براساس مشابهت به راه حل ایده آل فازی استفاده شد. بر اساس یافته ها عدم اختصاص بودجه لازم جهت اجرای برنامه های ایمنی، فقدان نیروی متخصص در زمینه ایمنی در سازمانها و کمبود آموزش مستمر و موثر کارکنان در راستای اهداف ایمنی بیشترین مقدار را در شاخص نزدیکی نسبی به خود اختصاص دادند و بیشترین تاثیر را در کاهش عملکرد ایمنی کارکنان داشتند.

توجه به عملکرد ایمنی کارکنان یکی از مهمترین عوامل حفظ و صیانت از نیروی انسانی در سازمان ها می باشد. هدف این پژوهش، ارائه مدلی ساختاری تفسیری برای بهبود عملکرد ایمنی کارکنان است که از طریق مصاحبه با 12نفر از خبرگان حوزه ایمنی جهت شناسایی مؤلفه های عملکرد ایمنی و گنجاندن آنها در پرسشنامه نیمه بسته ای مبتنی بر طیف لیکرت، انجام شد. خبرگان یاد شده با استفاده از نمونه گیری های گلوله برفی شناسایی شده بودند. در ادامه، با استفاده از تحلیل فازی، گویه ها غربال و پس از مقوله بندی برای کشف مدل در سنجه ای مربوط به مدل یابی ساختاری تفسیری واقع شدند. طبق نتایج به دست آمده از تحلیل داده های سنجه اخیر، درمجموع در 4 سطح (سطح اول: صفات شخصیتی با وجدان بودن؛ سطح دوم: جو ایمنی؛ سطح سوم:دانش ایمنی،مدیریت ایمنی، نگرش ایمنی و انگیزش ایمنی و در سطح چهار:مشارکت ایمنی، آموزش ایمنی، رعایت ایمنی) به عنوان عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد ایمنی شناسایی شدند.