مهرنوش متحدین

گسترش استفاده از اینترنت ابعاد مختلف زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده به نحوی که استفاده بی رویه از اینترنت با آسیب های متعدد فردی و اجتماعی همراه گردیده است. در این رابطه، پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی راهبردهای تنظیم هیجان و مقابله اجتنابی در رابطه بین نیازهای بنیادین روان شناختی و استفاده آسیب زا از اینترنت انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای علوم و تحقیقات، مرکزی و کرج در سال تحصیلی 99-1398 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 397 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های استفاده آسیب زا از اینترنت، تنظیم شناختی هیجان، نیازهای بنیادی روانی و پرسشنامه مقابله با موقعیت های استرس زا بود. داده ها با روش تحلیل مسیر و با کمک نرم افزار Spss و Amos تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد نیازهای بنیادین روان شناختی بر استفاده آسیب زا از اینترنت دارای اثر مستقیم نیستند اما اثرات غیرمستقیم نیازهای روان شناختی از طریق تنظیم شناختی هیجان و مقابله اجتنابی بر استفاده آسیب زا از اینترنت معنادار بود (0.05>P)؛ بنابراین، درمانگران و مشاوران بایستی در مداخلات مختلف به منظور کاهش استفاده آسیب زا از اینترنت، به نقش میانجی راهبردهای تنظیم هیجان و مقابله اجتنابی نیز توجه داشته باشند.

اینترنت اثرات گسترده ای بر ابعاد مختلف زندگی انسان دارد و استفاده بی رویه از اینترنت با آسیب های متعدد فردی و اجتماعی همراه است. پژوهش حاضر به بررسی نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم هیجان و پریشانی روانشناختی در رابطه بین دلبستگی ناایمن و استفاده آسیب زا از اینترنت می پردازد. مطالعه حاضر، توصیفی-همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، مرکز و کرج در سال تحصیلی 99-1398 بود. با روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 397 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه استاندارد استفاده آسیب زا از اینترنت، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و مقیاس سبک های دلبستگی بزرگسال بود. تحلیل داده ها از طریق روش های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با بهره گیری از نرم افزار لیزرل انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که پریشانی روانشناختی (50/0)، راهبردهای ناسازگارانه (23/0)، راهبردهای سازگارانه (21/0-)، دلبستگی اجتنابی (11/0)، و دلبستگی دوسوگرا (10/0) دارای بالاترین تا پایین ترین ضریب همبستگی با استفاده آسیب زا از اینترنت هستند (05/0 >P). همچنین راهبردهای تنظیم هیجان و پریشانی روانشناختی دارای نقش میانجی در رابطه بین سبک دلبستگی ناایمن و استفاده آسیب زا از اینترنت بودند. بر این اساس در زمینه طراحی اقدامات لازم به منظور کاهش استفاده آسیب زا از اینترنت می توان به تدوین برنامه هایی در جهت بهبود سبک دلبستگی ناایمن، راهبردهای تنظیم هیجان و پریشانی روانشناختی اقدام نمود.