صفورا صباغیان راد

آزمونهای استاندارد پیشرفت تحصیلی در حوزه تربیت بدنی برای ارزیابی پیشرفت، شناسایی نقاط قوت و ضعف و دسته بندی کردن دانش آموزان از اهمیتی خاص برخوردارند. هدف از پژوهش حاضر طراحی و بررسی پایایی و روایی فرم مشاهده چگونگی اجرا (فرایند) در مهارت پرتاب دارت بود. آزمودنیهای پژوهش شامل بازیکنان (زن و مرد) دارت در دو سطح مهارتی (ماهر و مبتدی) بودند. براساس تجزیه و تحلیل بیومکانیکی، مهارت پرتاب دارت به دو بخش کلی شامل تکنیکهای پایه و مراحل پرتاب دارت تقسیم و نکات مهم هر بخش و اجزا در فرایند اجرای پرتاب دارت به صورت گویه های مناسب نوشته شدند. روایی صوری و محتوایی فرم مشاهده اولیه (29 عبارت) بر اساس نظرات 23 نفر از مربیان برجسته و مدرسان رشته دارت مورد بررسی قرار گرفت. پس از محاسبه نسبت روایی محتوا برای هر یک از گویه ها و با درنظر گرفتن ملاک تعیین شده، سؤالات 16 و 20 حذف شدند و فرم مشاهده نهایی در مهارت پرتاب دارت با 27 گویه تدوین شد. روایی سازه فرم مشاهده، با به کارگیری روش روایی افتراقی حاکی از تفاوت معنادار آماری میان بازیکنان مبتدی و ماهر بود. همچنین، صرف نظر از سطح مهارت، مردان عملکردی بهتر نسبت به زنان داشتند. پایایی زمانی فرم مشاهده با روش آزمون- آزمون مجدد به فاصله یک هفته 0/99 و عینیت آن نیز با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون 0/98 محاسبه شد. از این رو، فرم مشاهده فرایندی در پرتاب دارت، دارای روایی و پایایی قابل قبول برای استفاده مربیان و پژوهشگران در رشته دارت است.