بهاره شهریاری

این مقاله به تشریح ویژگی های مدیریت اسلامی از دیدگاه آیات قرآن و مقایسه آن با مدیریت برآمده از تئوریهای مدیریت غربی پرداخته است. نوع تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و روش انجام تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. در این مقاله با استفاده از منابع موجود کتابخانه ای و میدانی و بهره گیری از مطالعات، و سندکاوی و پرسشنامه به گردآوری داده های مورد نیاز پرداخته شده و با بکارگیری نرم افزار SPSS، داده های گردآوری شده تجزیه و تحلیل شده است. همچنین با ترسیم جدول و نمودارهای مختلف، سعی شده میزان فاصله موجود بین عملکرد مدیریت اسلامی از دیدگاه قرآن با آنچه در تئوریهای مدیریت غربی آمده است و در حال حاضر در کشور پیاده می شود استخراج شود. جامعه آماری و نمونه آماری این تحقیق، 30 نفر از اساتید دانشگاه پیام نور مرکز تهران می باشند. یافته های تحقیق مؤید آن است که بین ویژگی های مطلوب مدیریت اسلامی مأخوذ از آیات قرآن با آنچه تحت عنوان وظایف اساسی مدیریت (برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع، ...) بیان می شود، همبستگی کامل وجود دارد. طبق نظر خبرگان مدیریت اسلامی تحت مطالعه در مدیریت اسلامی برای انجام وظایف مدیریتی از قبیل برنامه ریزی، سازماندهی، بسیج منابع، هدایت و رهبری، هماهنگی، کنترل، گزارش دهی و بودجه بندی به ویژگی های ذکر شده (که مأخوذ از آیات قرآن هستند) توجه بیشتری نسبت به مدیریت غربی نشان داده می شود. این ضرورت وجود دارد که مدیران دستگاه های اجرایی جهت عملی کردن ارزش های اصیل نهفته در متن آیات قرآن و تحقق مبانی و اصول مدیریت اسلامی، بایستی این ویژگی ها را مدنظر قرار دهند و اقدام به تقلیل این فاصله نمایند. به عبارت روشن تر هرچه ارزش های برخواسته از مکتب در رابطه با مدیریت اسلامی بیشتر پیاده شود، فاصله کمتر خواهد بود یعنی انحراف از «معیار ویژگی ها» کاهش می یابد. محققین توجه برنامه ریزان رده بالا را به شرایط احرازی و اعمال ویژگی های فوق در برنامه آموزش و انتصاب مدیران، معطوف می نمایند.

امروزه بهره گیری از منابع انسانی در مقام مهم ترین سرمایه سازمانی و مدیریت بهینه آن ضروری است. به دلیل افزایش مسائل زیست محیطی، سازمان ها باید به اقدامات مرتبط با توسعه پایدار نظیر به کارگیری شیوه های مدیریت منابع انسانی سبز بیشتر توجه کنند. لذا در راستای سیاست های کلی نظام اداری، سازمان ها باید درخصوص اقدامات مدیریت منابع انسانی و مدیریت محیط زیست رویکردی راهبردی و همسو داشته باشند. در این باره، مدیریت منابع انسانی سبز یک رکن مهم در توسعه پایدار و مدیریت سبز است. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل محوری مدیریت منابع انسانی سبز و پیامدهای آن در سازمان ها بوده است. روش پژوهش کیفی و مبتنی بر مرور نظام مند تحقیقات پیشین و مصاحبه عمیق با صاحب نظران شامل مدیران، معاونان و کارشناسان بخش هایی از دانشگاه ها در سطح شهر تهران و سازمان حفاظت از محیط زیست و مشاوران منابع انسانی بود که در زمینه امور سبز فعالیت داشته اند. نمونه گیری با استفاده از روش هدفمند انجام شد و تعداد نمونه نوزده نفر تعیین گردید. طبق یافته های پژوهش، عوامل محوری و پیامدهای مدیریت منابع انسانی سبز شناسایی و اولویت بندی شد.