نورالله رضایی کلواری

هدف و زمینه: همگرایی قومی در جامعه چند قومی، دستیابی به یکپارچگی ملی را محقق می کند. هدف تحقیق حاضر هدف شناسایی عوامل تاثیرگذار بر همدلی قومی فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی است.روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی با استفاده از فرایند مصاحبه نیمه ساختاریافته با سؤالات باز به کشف رابطه مقوله های اصلی و فرعی پژوهش پرداخته است. با روش تحلیل محتوا از نوع قراردادی با شیوه کدگذاری در بین صدای ضبط شده مصاحبه شوندگان به تجزیه و تحلیل پرداخته است. مشارکت کنندگان پژوهش 32 صاحب نظر بودند که به صورت هدفمند و گلوله برفی، با احراز شناخت ادبیات موضوع و اشرافیت بر جامعه هدف، پس از رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند.یافته ها و نتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که تعداد 299 کد باز استخراج گردید که در قالب 73 مقوله فرعی و 17 مقوله اصلی تجمیع و دسته بندی گردیدند، مقوله های اصلی شامل سلامت اجتماعی، آموزش و خودآگاهی، پذیرش تنوع قومی، ابتکار اجتماعی، عدالت قومی، اتحاد ملی، کثرت گرایی، همزیستی، قوم مداری، آموزش فرهنگی، نماد سازی، مدیریت تفاوت های قومی، مداخلات میان فرهنگی، کنش گری قومی، نگرش های قومی، تشخص قومی و ارزش های قومی هستند که با برنامه ریزی و به کارگیری راهبردهای حول عوامل تاثیرگذار استخراجی می توان توانایی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی را به صورت کانالیزه و هدفمند و همگرایی مؤلفه های متعارض در ایجاد همدلی قومی فرهنگی را فراهم نمود.

هدف این پژوهش ارائه مدل همدلی قومی-فرهنگی  در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی است. برای دستیابی به این هدف از روش شناسی کیفی مبتنی بر نظریه برخاسته از داده ها و با بهره گیری از رویکرد سیستماتیک استراوس وکوربین استفاده شد. در این راستا مصاحبه های نیمه ساختاریافته با استفاده از نمونه گیری نظری و درادامه، تکنیک گلوله برفی با کارشناسان و صاحب نظران مرتبط با موضوع انجام گرفت. تعداد نمونه ها تا زمانی ادامه پیدا کرد که پاسخ ها به مرحله اشباع برسد (تعداد ۳۰ مصاحبه). پدیده اصلی تحقیق، «همدلی قومی-فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی» نام گرفت. شرایط علی ایجاد همدلی قومی-فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی عبارت اند از «سلامت اجتماعی، آموزش و خودآگاهی، ابتکار اجتماعی، عدالت قومی، اتحاد ملی، کثرت گرایی، همزیستی و قوم مداری». عوامل بستر یا زمینه ای شامل «کنشگری قومی، نگرش های قومی، تشخص قومی وارزش های قومی» و عوامل مداخله گر شامل «آموزش فرهنگی، نمادسازی، مدیریت تفاوت های قومی و مداخلات میان فرهنگی»، از دیدگاه مشارکت کنندگان پژوهش شناسایی شدند. راهبردها شامل «فرصت شمردن تنوع قومی، احیای حقوق اقوام، عدالت و توسعه، تولید محصول و محتوا، نمایش قومی، برندسازی، بهره گیری از تعالیم دینی وآموزش و تربیت» است. پیامدها شامل «پیامدهای مثبت حاوی ایجاد سلامت اجتماعی، مشارکت پذیری، شناخت اسطوره ها، احساس عدالت، انسجام ملی، ارتقای امنیت ملی و توسعه اقتصادی و همچنین پیامدهای منفی حاوی کاهش انسجام ملی، تهدید امنیت ملی و واگرایی ملی» به عنوان پیامدهای حاصل از همدلی قومی-فرهنگی در شبکه های اجتماعی مجازی با رویکرد انسجام ملی در قالب مدل پارادایمی نظریه داده بنیاد تبیین شد.