فرازه نورزاد

شناخت ناکافی درباره رابطه کودکان با رسانه ها و فقدان راه حل های علمی برای بالا بردن توانایی کودکان در درک و شکل دادن به این رابطه ناشی از کمبود یا نبود مطالعات علمی مختص این موضوع با تمرکز بر رده های سنی کودکان و تأکید زیاد بر عدم مزایای رابطه رسانه کودک در ادبیات پژوهشی است. به طور مشخص نوع ارتباط و چگونگی تعامل کودکان با رسانه های نوین روشن نیست و شناختی درباره اینکه کودک به چه دلیل و با چه اهدافی به استفاده از گوشی هوشمند روی می آورد، وجود ندارد. تجربه همه گیری کووید 19 اهمیت استفاده از رسانه های نوین برای اهداف مختلف آموزشی، سرگرمی و برقراری ارتباط را برجسته ساخت. هرچند که اکنون همه گیری ویروس کرونا مدیریت شده ولی ممکن است باز شرایط مشابهی ایجاد شوند. لذا شناسایی و درک چگونگی فرآیند تعامل کودک با گوشی هوشمند واجد اهمیت و ضرورت است. هدف درک بیشتر چگونگی تجربه کودکان 9 تا 11 ساله از ارتباط با گوشی هوشمند است. رویکرد روش شناسی به کار گرفته شده در این پژوهش بر اساس اصول تحقیقات کیفی و روش مصاحبه نیمه ساختار یافته است. داده ها با رویکرد تحلیل مضمون و مبتنی بر نظریه استفاده و رضایتمندی تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد کودکان با اهداف و انگیزه های مختلفی اقدام به تعامل گوشی هوشمند می کنند. همچنین تعامل بیشتر با گوشی هوشمند می تواند باعث افزایش مهارت های رسانه ای کودکان شود.

همه گیری کووید 19 و ضرورت آموزش مجازی موجب رواج بیشتر استفاده کودکان از گوشی های هوشمند شده است. استفاده روزافزون کودکان از گوشی هوشمند، نداشتن شناخت صحیح از چگونگی و ماهیت این رابطه و ارائه تبلیغات غیرتخصصی به والدین درخصوص مضربودن استفاده از گوشی هوشمند، استفاده کودکان از این وسیله را به موضوعی بغرنج تبدیل کرده است. این مطالعه با هدف درک ماهیت تعامل کودک با گوشی هوشمند با وساطت سبک والدگری انجام شد. برای این منظور، با انتخاب رویکرد کیفی، داده ها با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شدند. سپس با رویکرد تحلیل مضمون نظریه محور براساس چارچوب نظری کنشگر-شبکه تحلیل شدند. اجزای بررسی شده در این مطالعه شامل کودک، گوشی هوشمند و سبک والدگری هستند. یافته ها نشان داد تعامل کودک با گوشی هوشمند، شبکه محوریت دارد. تعامل کودکان با گوشی هوشمند، ماهیت سیال و پیش بینی ناپذیر دارد. ارتباطات پی درپی اجزا در شبکه، هویت های متغیری به کودک می بخشد. از این رو سبک والدگری، کنترلی و سختگیرانه کارایی ندارد. کودک نیازمند امکان بروز کنش مستقلانه و سبک والدگری انعطاف پذیر، واجد کارایی بیشتری است.