مرجان حسین زاده نمدی

معماری به عنوان یکی از عرصه های ارتباطی انسان و فضا و کیفیتی که فرد در طول زندگی خود با آن درگیر است، یکی از تاثیرگذارترین عناصر بر میزان لذت فردی است. یکی از الگوهای مناسب معماری لذت بخش در معماری ایران، بی تردید معماری عصر صفوی بوده است که دارای ویژگی مردم واری است. به این معنی که برای فردی که در آن زیست می کرده و یا از آن بهره می برده ساخته شده است. علاوه بر این مجموعه بناهای اجتماعی همه در یک کانتکست کلی بر پایه بازار قرار می گرفته که نیازهای مختلف مردم را پاسخگو باشد. این پژوهش با هدف مطالعه مفهوم لذت صدرایی در کالبد تاریخی بازار اردبیل، از طریق تحلیل پرسشنامه در دو مرحله، به این سوالات پاسخ خواهد داد: آیا شهروندان از حضور در فضای بازار قدیمی احساس لذت می کنند؟ آیا این احساس لذت با ویژگی های کالبد بازار تاریخی ارتباط دارد؟ و این ارتباط با کدام عوامل و به چه میزان است؟ طبق نظرسنجی نگارنده، در بازار اردبیل راسته قیصریه و راسته برنج فروشان در میان مخاطبین از امتیاز بالاتری در زمینه زیبایی شناسی لذت برخوردارند. به این معنی که مخاطبین در مقایسه با بخش های دیگر، از بودن در این دو قسمت بازار لذت بیشتری می برند.در نظرسنجی دوم، متخصصان معماری وجود نورگیرهای در سقف های گنبدی را به عنوان تاثیرگذارترین مولفه کالبدی بازار اردبیل در لذت مخاطب انتخاب کرده اند. نورگیرهایی که به فاصله معین و ثابتی در کنار هم و در یک خط قرار گرفته اند و در ساعات میانی روز، تصویری زیبا از ورود اشعه های خورشید به نمایش می گذارد.

درام های منتخب با درون مایه سوژه گریز و شخصیت هایی احساس گرا، با تأکید بر تجربه بلافصل و عقل گریز، امکان مطالعه فلسفه دلوز را ممکن ساخته است. این تحقیق قصد دارد تا مفهوم انسان به عنوان سوژه ای فراتر از عقل گرایی را از منظر نظریات ژیل دلوز مطرح و با خوانش نمایشنامه هایی با محوریت تجربه گرایی و فلسفه تجربه گرایی خوانشی تحلیل پذیر از انسان پست مدرن تبیین کند. برای تحقیق درباره این مهم، نمایشنامه هایی انتخاب شده که نمونه موفقی از تجربه ارزیابی مفهوم انسان در درام پست مدرن است. این آثار جایگاه انسان را از منظر فلسفی ارزیابی نموده و اثبات می کند که جایگاه حس و تجربه فراتر از نگاه عقل گرایان است. این تفکر می تواند به سوژه جرأت چیزی فراتر از انسان شدن و یا حتی جرأت تبدیل شدن به یک موجود تجربه گرای صرف را بدهد. در این راستا، ضمن انتخاب درام هایی به عنوان نمونه های موردی، مفهوم انسان را براساس معنای فلسفی زیستن و تجربه فردیت این مفهوم مورد پژوهش قرار داده است. همچنین تلاش خواهد شد تا به شیوه تطبیقی- تحلیلی با استفاده از روش های کتا خانه ای و منابع موجود به این هدف دست یابیم. یافته های پژوهش حاکی از این است که تمامی نمایشنامه ها علاوه بر امکان احصاء مؤلفه های تئاتر پست مدرن امکان بررسی مفهوم انسان– حیوان را از منظر دلوز در فلسفه پساساختارگرایی دارند. عناصر نمایشی باتوجه به آنچه گفته شد علاوه بر دلیل معیاری برای انتخاب آثار بودن همان اجزاء و مؤلفه ها و ویژگی هایی هستند که امکان پساساختارگرا بودن نمایشنامه ها و امکان خوانش مفهوم انسان –حیوان را به دلیل نظریه های تجربه گرایانه دلوز نه تنها درباره سوژه بلکه درباره ویژگی های فلسفه پست مدرنیستی را فراهم ساخت.اهداف پژوهش:بررسی مفهوم انسان-حیوان در متون نمایشی برگزیده از منظره ژیل دلوز.بررسی مفهوم انسان-حیوان در عناصر درام همچون تم، موضوع، عنوان، شخصیت و غیره.سؤالات پژوهش:مفهوم انسان-حیوان در متون نمایشی برگزیده از منظره ژیل دلوز چگونه است؟مفهوم انسان-حیوان در عناصر درام همچون تم، موضوع، عنوان، شخصیت و ... چگونه است؟