سعدون محمودی نبی کندی

مسئله تصمیم گیری در یک مذاکره بین المللی همواره یکی از دغدغه های دولتمردان، مسئولان و دیپلمات ها می باشد، زیرا تصمیم نادرست یک دیپلمات موجب شکست در مذاکره می شود. نظریه بازی ها که توجه متخصصان علوم مختلف از جمله علوم سیاسی را به خود جلب کرده است، در تلاش است که ضمن ارایه بهترین راهبرد در چرخه تصمیم گیری و سیاست گذاری در مسائل کلان تصمیم های اتخاذ شده را عقلانی تر و مفیدتر کند. بویژه، مذاکراتی که امروزه در حوزه ی روابط بین الملل اتفاق می افتد را می توان بر اساس نظریه بازی ها بررسی کرد و به توافق دست یافت. در این پژوهش روند کلی یک مذاکره  بین دو کشور را به کمک نظریه بازی ها شبیه سازی می کنیم. به بیان ساده تر، فرایند واقعی یک مذاکره را به کمک مجموعه ای از روش ها، مدل ها و ابزارهای ریاضی مشابه سازی می کنیم. در این راستا مذاکره را در چهار مرحله آماده شدن برای مذاکره، تبادل پیشنهادات، دستیابی به توافق و پایان مذاکره طبقه بندی می کنیم. مرحله آماده شدن برای مذاکره را با استفاده از مدل بازی های متناهی مدلسازی می کنیم و روش هایی جبری برای محاسبه عملکرد غالب، نمایه غالب و تعادل نش ارایه می دهیم. با توجه به نتایج گام اول، تبادل پیشنهادات را به کمک نمایش درختی بازی های پویا مدلسازی می کنیم. در مرحله سوم  با حل مدل های درختی با فرایند برگشت به عقب راهبردهای بهینه بازیکنان را بدست می آوریم. در مرحله پایان مذاکره شرایط دستیابی به توافق را بررسی خواهیم کرد. در نهایت فرایندی برای تصمیم گیری در یک مذاکره ارایه می شود.

عمل قانونى اما غیردوستانه کشورى علیه کشور دیگر را که به تلافى یک عمل غیردوستانه اما قانونى و به منظور وادار کردن آن کشور به تغییر رفتار غیردوستانه خود انجام می گیرد «اقدام متقابل» می گویند. تصمیم گیری دولت صدمه دیده جهت انتخاب نوع اقدام یک جانبه خود یک مسئله چالش برانگیز است زیرا اقدام متقابل او واکنش دولت مسئول و جوامع بین الملل را به همراه دارد. در این مقاله به کمک بازی های حاصل جمع صفر موقعیت تصمیم گیری را مدلسازی می کنیم. در واقع شرایط اقدام متقابل دولت صدمه دیده را با مدل بازی   متناظر می کنیم که در آن  مجموعه اقدامات متقابل احتمالی دولت صدمه دیده (بازیکن دوست) بر علیه دولت مسئول و  مجموعه واکنش های احتمالی دولت مسئول (بازیکن دشمن) پس از اقدام متقابل دولت صدمه دیده می باشد، همچنین  ماتریس سودمندی دولت صدمه دیده است.  مدل را به روش ماکسی مین حل می کنیم، در این راستا از تئوری کاهش بازی به یک مسئله برنامه ریزی خطی و حل آن در نرم افزار متلب   کمک می گیریم.