فاطمه کشت کار

در قرن حاضر تحت عنوان قرن دانایی، توسعه فناوری اطلاعات در نظام آموزشی کارآمد یک ضرورت غیر قابل انکار بوده و گامی بسیار اساسی در اصلاحات آموزشی محسوب می گردد. پژوهش پیش رو از حیث هدف کاربردی است، رویکرد پژوهش کیفی و روش پژوهش فراترکیب می باشد. برای انجام این پژوهش، مراحل هفت گانه ی سندلوسکی و بارسو (2007) که از جامعیت لازم برخوردار است استفاده گردید. به منظور اطمینان و اعتباربخشی به فرایند جستجو و دستیابی به یافته های پژوهش، تیم متخصص شامل چهار نفر از متخصصان مدیریت آموزشی و دو نفر متخصص برنامه ریزی درسی، اعضای تیم فراترکیب پژوهش را تشکیل دادند. برای مضمون فراگیر سیاستگذاری برنامه درسی فناورانه، 7 مضمون سازماندهنده شامل آگاهی سیاست گذاران بر مفهوم کارکردی فناوری اطلاعات، اجرای عمیق سیاست ها در سطح عملیاتی فناورانه، شناخت نتایج حاصل از توسعه پایدار در فناوری، برنامه ریزی اصلاح ساختار تعلیم و تربیت متناسب با فناوری، برنامه ریزی آموزش و پرورش منطبق بر جهانی سازی فناوری، اصلاح برنامه ی درسی و اتخاذ سیاست های متناسب با اولویت های فناورانه، تبیین اثرات و پیامد های سیاستگذاری فناورانه گردآوری و در مجموع تعداد 50 مضمون پایه شناسایی و روایی و پایایی تایید شد. تغییرات جهانی فناوری و تأثیرات بالقوه ی آن را بر روی سیاستگذاری برنامه درسی فناورانه پیامدهایی شامل همکاری های فراملیتی و فرامرزی در شبکه های ارتباطی جهانی، فرصت سازی توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، تعالی سازی فنی از دیدگاه عملکردی، امکان یکپارچه سازی دانش و مهارت های فناوری و تبدیل افراد به یادگیرندگان مستقل دارا می باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تجارب زیسته معلمان مدارس(دولتی) ابتدایی شیراز از دانش آموز منضبط بود. این پژوهش از نوع کیفی و روش مورداستفاده، پدیدارشناسی هوسرلی بود. مشارکت کنندگان در پژوهش 12 نفر از معلمان دارای تجربه تدریس در مناطق مرکزی و حومه شیراز بودند که از پایه های اول و ششم ابتدایی با رویکرد نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روش گردآوری داده های این پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای سنجش اعتبار اولیه داده ها از معیار های قابل قبول بودن و قابلیت اعتماد بودن داده های کیفی استفاده شد. پس از کدگذاری داده ها از روش تحلیل مضمون برای تشکیل شبکه مضامین ویژگی های دانش آموز منضبط استفاده شد. برای شناخت بهتر دانش آموز منضبط، یافته های حاصل از این پژوهش در دو سطح ایجابی و سلبی تفکیک شد. مضامین سازمان دهنده (برای هر دو سطح ایجابی و سلبی) در چهار دسته به نام های مرتبط با شخصیت، مرتبط با تحصیل، مرتبط به تعامل با دیگر دانش آموزان و مرتبط به تعامل با معلم تقسیم بندی گردید و در نتیجه الگوی اکتشافی در یک مضمون فراگیر به نام ویژگی دانش آموز منضبط شکل گرفت. انجام این پژوهش می تواند به مدیران مدارس در زمینه شناسایی دانش آموز منضبط کمک کرده و معلمان را در شناسایی نقاط ضعف و نارسایی های تدریس خود یاری رساند و مدیران با آگاهی از مؤلفه های دانش آموز منضبط قادرند محیط را برای معلمان و کارکنان مدارس به گونه ای فراهم آورند که فعالیت های آموزشی آن ها منجر به بروز نوآوری و بهبود عملکرد مدارس گردد.