سپیده پالیزدار

امروزه توسعه فناوری های نوین ارتباطی و توجه کاربران به استفاده از این فناوری ها به دلیل طبیعت غیر بومی بودن این تکنولوژی های جدید، نوعی رسوخ فرهنگ های بیگانه را که گاهاً تضاد ماهوی با فرهنگ بومی کاربران دارد را شاهد هستیم. این رویارویی فرهنگ به مرور زمان در کاربران فعال در این فضا نوعی تغییر در نگرش و در ادامه در رفتار آنان ایجاد می کند و به نوعی از فرهنگ بومی خود فاصله می گیرند، از خود بیگانگی فرهنگی زمینه ساز پذیرش عناصر فرهنگ بیگانه ونادیده انگاشتن عناصر فرهنگ بومی است؛ لذا در پژوهش حاضر به موضوع « نقش فناوری های نوین ارتباطی در از خود بیگانگی فرهنگی دانشجویان» پرداخته شده است. این پژوهش با روش پیمایشی وتکنیک پرسشنامه اجرا شده است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده های ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و تهران در سال 1399 می باشد. با توجه به بالا بودن جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 269 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت سنجش پایایی ابزار پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده گردیده که مقدار محاسبه شده0.91 می باشد. نتایج به دست آمده فرضیه اصلی را تایید می کند و حاکی از آن است که بین آشنایی و استفاده از فناوری های نوین ارتباطی در از خودبیگانگی فرهنگی دانشجویان رابطه وجود دارد. همچنین سایر نتایج نشان داد بین نقش های خبری، آموزشی، هدایت و راهنمایی، تفریحی و سرگرمی، تبلیغی، همبستگی اجتماعی و نظارت اجتماعی محتواهای انتشار یافته در از خود بیگانگی فرهنگی دانشجویان رابطه وجود دارد.

حوزه ارتباطات سلامت، یکی از حوزه های در حال رشد است که مفاهیم سلامت را به ارتباطات پیوند می دهد. یکی از بخش های مهم این حوزه، رابطه پزشک و بیمار است. موضوع اصلی این مقاله، بررسی رابطه پزشک و بیمار در بستر ارتباطات فرهنگی است. با توجه به الگوهای ارتباطی مختلف که در رابطه پزشک و بیمار حاکم اند، پیش بینی می شود الگوی ارتباطی حاکم در نظام درمانی، الگوی پدرسالارانه یا والدینی باشد. در این تحقیق که به روش مصاحبه کیفی انجام شده و داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا تحلیل شده اند، برای رسیدن به هدف تحقیق، با 15 بیمار که دارای قومیت ها و گویش های متفاوت بودند و همچنین 10 پزشک و اینترن و رزیدنت که در سال 1398 تجربه کار را در بیمارستان های دولتی شهر تهران داشتند، مصاحبه انجام شد و نتایج آن در سه مرحله کدگذاری و تحلیل شدند. در هر دو گروه، 3 دسته کد فراگیر شامل اختلالات ارتباطی اطلاعاتی، اقتدار پزشک و اختلال در ارتباطات میان فرهنگی به دست آمد. با توجه به تحلیل و بررسی یافته های تحقیق، این نتیجه حاصل شد که اختلال ارتباطی در رابطه پزشک و بیمار به طورعام وجود دارد و مسئله تفاوت فرهنگی، تنها یکی از عوامل تشدیدکننده اختلال ارتباطی میان پزشک و بیمار و در حاشیه این ارتباط است. همچنین این نتیجه حاصل شد که نظام درمانی درحال حاضر درزمینه مهارت های ارتباطی، ضعف های زیادی دارد و الگوی ارتباطی پدرسالارانه بر آن حاکم است و خلأ آموزش دانشگاهیِ مهارت های ارتباطی به جامعه پزشکی و همچنین جامعه بیماران، مهم ترین عامل این ضعف است. با توجه به تحلیل مصاحبه های پزشکان، می توانیم پیش بینی کنیم با ورود نسل جدید و جوان به جامعه پزشکی، الگوی ارتباطی پدرسالارانه، به الگوهای مشارکتی و هدایتی تغییر شکل دهند و شاهد خلأهای ارتباطی کمتری در محیط درمان باشیم.