مهناز پورهاشمی

اخلاق کار و میزان بهره وری پایین در ایران یکی مسائلی اجتماعی است که جامعه شناسان، سیاستگذاران و صاحب نظران سازمانی به آن پرداختهاند و دلایلی بر این ضعف بر شمردهاند. در این باره، مطالعات متنوعی در ادارات و سازمان های دولتی انجام شده ولی در این بین جای مطالعه بر روی شرکت های خصوصی موفق خالی بوده است. مطالعه حاضر پژوهشی جامعه شناختی است که برای مطالعه اخلاق کار و رابطه آن با تقسیم کار بهنجار، در سه شرکت خصوصی موفق در سطح شهر تهران صورت گرفته است. روش مطالعه پیمایش بوده و از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. حجم نمونه 350 نفر برآورد شده که با روش نمونه گیری ساده انتخاب شد ه اند. نتایج تحقیق در بخش توصیفی نشان می دهد که در همه ابعاد متغیر وابسته یعنی اخلاق کار و همچنین متغیر مستقل (تقسیم کار بهنجار)، در شرکت های مورد مطالعه از وضعیت مناسبی برخوردار بوده اند و در این بین شرکت خدماتی نسبت به شرکت های پژوهشی و آموزشی وضعیت مناسبتری داشته است. در بخش استنباطی نیز نتایج حاکی از آن است که تأثیر تقسیم کار بهنجار بر اخلاق کار مورد تأیید قرار گرفته و در بین مؤلفه های تقسیم کار نیز، مؤلفه های ضرورت کار و تقسیم کار با بتای (282/0)، تمرکز بر استعدادها و توانمندی ها با بتای (211/0) و تماس و تبادلات کارکنان در سازمان با بتای (115/0) به ترتیب بیشترین تاثیرگذاری را بر اخلاق کار داشته اند اما دو مؤلفه توجه به قواعد و مقررات و همچنین نیاز به تحول و تخصص پذیری در سازمان تأثیری بر اخلاق کار نشان نداده اند.

رویکرد انسان شناختی به بحران برآیندی است از نحوه مشاهده ژرفانگر پدیده های پیچیده و تفکری بین الرشته ای به امکانات برون رفت از آن. به زعم "مورن" بروندادی [...]پیجیده به مثابه انسانی کردن علم[...]زیرا انسان به مثابه پازلی است که شکل نهایی خود را از دست داده و نیازمند بازتولید خویش است.[...]و شناختِ شناخت یک ضرورت است ... مشاهدات انسان شناختی ما نشان می دهد که بحران نظام آموزشی و پرورشی به مثابه قطعاتی از این پازل، همیشگی و همه گیر بوده و هر مکان، زمان و شرایطی را قلمرو تحرکات خویش قرار داده است. نمونه بارز آن در دوران معاصر ظهور بحران کرونا در دو سال اخیر و اثر جدی آن بر نظام پیچیده آموزشی است. در این زمان است که مشاهده می کنیم، آموزش مجازی به مثابه یک امکان، برجسته تر از پیش دغدغه دانشگاه شده؛ وجود خود را میان "حضور و فاصله"(هیبرید)بر نظام ها ی آموزشی و پرورشی، درسطحی وسیع تحمیل کرده است. دانشگاه به مثابه کانونی از مشاهدات و پردازش رخدادها بر تکاپوی خود افزوده تا خود را در این شرایط با همه وجود بازتولید کند. از این رو پژوهش حاضر، با هدف تجزیه و تحلیل وضعیت موجود و پیش بینیِ ممکنِ مقتضیاتِ برون رفت ازاین شرایط، با چشم انداز شناسایی و طراحی مدلی از دانشگاه مدرن، با گذر از تجربه زیسته انجام پذیرفت، شاید راه گشای فزاینده ای در مقابل معظلات پیش رو گردد.

اخلاق کار و میزان بهره وری پایین در ایران یکی از مسائلی اجتماعی است که جامعه شناسان، سیاستگذاران و صاحب نظران سازمانی به آن پرداخته اند و دلایلی برای این ضعف بر شمرده اند. در این باره، مطالعات متنوعی در ادارات و سازمان های دولتی انجام شده، ولی در این میان جای مطالعه بر روی شرکت های خصوصی موفق، خالی بوده است. مطالعه حاضر پژوهشی جامعه شناختی است که به مطالعه اخلاق کار و رابطه آن با تقسیم کار بهنجار، در سه شرکت خصوصی  با بهره وری بالا در سطح شهر تهران پرداخته است. روش مطالعه پیمایش بوده و از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. حجم نمونه 350 نفر برآورد شده که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد ه اند. نتایج تحقیق در بخش توصیفی نشان می دهد که در همه ابعاد متغیر وابسته، یعنی اخلاق کار و همچنین متغیر مستقل (تقسیم کار بهنجار)، شرکت های مورد مطالعه از وضعیت مناسبی برخوردار بوده اند و در این بین شرکت خدماتی نسبت به شرکت های پژوهشی و آموزشی وضعیت مناسبتری داشته است. در بخش استنباطی نیز نتایج حاکی از آن است که تأثیرِ تقسیم کار بهنجار بر اخلاق کار مورد تأیید قرار گرفته و در بین مؤلفه های تقسیم کار نیز، مؤلفه های توسعه و تمایز نقشها با بتای (282/0)، تمرکز بر استعدادها و مهارتها با بتای (211/0) و تماس ها و تعاملات کارکنان در سازمان با بتای (115/0) به ترتیب بیشترین تأثیرگذاری را بر اخلاق کار داشته اند. اما دو مؤلفه توجه به قواعد و مقررات و همچنین نیاز به تغییر و تخصص پذیری در سازمان تأثیری بر اخلاق کار نشان نداده اند.

کیفیت زندگی از مفاهیم پیچیده و چندبعدی است که به عنوان شاخصی برای توسعه کشورها مورد سنجش قرار می گیرد و از مبانی سیاستگذرای و برنامه ریزی کلان کشورها محسوب می شود. زنان در کشورهای در حال توسعه به دلیل نقش های سنتی که بر عهده دارند، کیفیت زندگی پایین تری را تجربه می کنند. کیفیت زندگی زنان و ارتقای آن به جهت اینکه تقربیاً نیمی از جمعیت جوامع را تشکیل داده و نقش محوری در تربیت نسل آینده جوامع دارند از اهمیت مضاعفی برخوردار است. شناخت کیفیت زندگی زنان هنرمند، عوامل تأثیرگذار بر آن و رضایت از زندگی هدف این مطالعه است. در این پژوهش از روش ترکیبی (کیفی کمی) استفاده شد. در روش کیفی 32 مصاحبه انجام شد که نتایج نشان داد در اثر انجام فعالیت هنری تعدادی متغیرهای عینی و ذهنی بوجود می آید و این متغیرها به عنوان عواملی تأثیرگذار و مثبت نقش مهمی در ارزیابی و رفع نیازهای اساسی زندگی افراد دارند که پیامد آن احساس رضایت و ارتقاء کیفیت زندگی است. با توجه به نتایج بخش کیفی 270 پرسش نامه تکمیل گردید که نتایج نشان داد؛ میانگین شاخص کل تأثیرات (روحی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی) ناشی از فعالیت های هنری این زنان برابر48/60 از 100 و میزان کیفیت زندگی آنان در ابعاد سلامت جسمی، روان، روابط اجتماعی و محیط اطراف بالاتر از میانگین است. تأثیرات ایجاد شده روحی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از فعالیت های هنری زنان منجر به تأمین انواع نیازها شده که نتیجه آن کیفیت زندگی متفاوت این زنان نسبت به دیگر زنان است