غلامرضا رحیمی پور

آمادگی نظامی همگانی از مهمترین بایسته های نظامی هر کشوری است که توسط حکومتها مورد توجه قرار می گیرد و در سیاستهای کلان مطرح می شود. این موضوع به دلیل مخاطب بودن آحاد جامعه اسلامی ایران در ادوار مختلف تاریخی یکی از مهمترین دغدغه های قوای نظامی کشور به حساب می آمده است. به همین دلیل پرداختن به بعد نظری موضوع و ایجاد زمینه اعتقادی لازم در اقشار مختلف، اصل مهمی است که ضرورت تحقیق در اینباره را توجیه می نماید. با شکل گیری حکومت اسلامی در کشور، پژوهش، پیرامون آمادگی نظامی همگانی در منابع اصیل اسلامی و فقه پویای شیعی به عنوان پشتوانه ایدئولوژیک و اعتقادی جهت متقاعد نمودن اقشار مختلف مردم ایران اسلامی، اصلی انکار ناپذیر می نماید که توسط مراجع نظامی ذیصلاح مد نظر قرار گرفته است. هدف این تحقیق، بررسی و تحلیل دیدگاه فقهای متقدم و نظرات مراجع عظام تقلید پیرامون ضرورت آمادگی نظامی همگانی است. مهمترین مسئله پیش روی تحقیق آن است که آیا آمادگی نظامی همگانی از منظر فقها و مراجع تقلید ضرورت و الزام دارد؟ در پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته؛ به بررسی فقهی پیرامون آمادگی نظامی همگانی پرداخته شده، علاوه بر شناسایی دیدگاه فقهی، نظرات امام خمینی(رحمه الله علیه) پیرامون مسئله تحقیق احصاء شده و پرسشنامه ای تدوین و نظرات تخصصی سه تن از مراجع عظام تقلید حاضر، نیز دریافت و در یافته های پژوهش ذکر شد و آراء ایشان هم بر اساس آثار تألیفیشان مورد مداقه قرار گرفت. در فقه شیعه اثناعشری، آمادگی نظامی همگانی به عنوان یک ضرورت مطرح شده است و آراء فقها و مراجع عظام تقلید نیز بر وجوب این امر دلالت می کند.

آمادگی نظامی همگانی، یکی از مهمترین اصول نظامی در کشورهای مختلف است که توسط دستگاه های حاکمیتی مدنظر قرار گرفته است. این موضوع به دلیل مخاطب بودن آحاد جامعه اسلامی ایران در ادوار مختلف تاریخی، یکی از مهمترین دغدغه های قوای نظامی کشور به شمار می آمده است. به همین دلیل پرداختن به بُعد نظری موضوع و ایجاد زمینه اعتقادی لازم در اقشار مختلف، اصل مهمی است که ضرورت پژوهش در این زمینه را توجیه می کند.با شکل گیری حکومت اسلامی در کشور، پژوهش درباره آمادگی نظامی همگانی در منابع اصیل اسلامی به عنوان پشتوانه ایدئولوژیک و اعتقادی به منظور متقاعد کردن اقشار مختلف مردم ایران اسلامی، اصلی انکارناپذیر است که توسط مراجع نظامی ذی صلاح مدنظر قرار گرفته است.در پژوهش کنونی که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، به بررسی آراء مفسران شیعه با محوریت آیه 60 سوره انفال درباره آمادگی نظامی همگانی پرداخته شده است. در آیه 60 سوره انفال، آمادگی نظامی همگانی به عنوان یک ضرورت مطرح شده است و آراء مفسران شیعه نیز بر وجوب این امر دلالت می کند.

در دوران ۴۰ سال پس از انقلاب اسلامی، رشد پایدار را می توان از امور زیربنایی در کشور در نظر داشت، اینکه بتوان کلیت امور کشور را در مسیر توسعه یافتگی جهت دهی نمود تلاشی مضاعف می طلبد. هدف این پژوهش بررسی چگونگی استفاده خدمت سربازی دانش آموختگان برتر مقیم در خارج از کشور را در راستای توسعه کشور است. لذا با در نظر گرفتن سرمایه فکری کشور همچون نقطه بهبود و در نظر گرفتن سیستم آموزش عالی کشور همچون محل بهبود سرمایه فکری کشور، به ارائه راهکاری استراتژیک در رابطه با مسیردهی خدمت سربازی می پردازد. جمع آوری داده به صورت درخواست پیشنهادهای به صورت کتبی در مرحله اول،به همراه پرسشنامه ای شامل سؤالات و دیگر موارد به مسئولین ارائه و نظرات آن ها به صورت کتبی درخواست گردید. در صورت کافی بودن پاسخ ها بهبود طرح و نتیجه گیری براساس پیشنهادها پذیرفته می شد. در برگزاری جلسه مشترک شبه ساختاریافته (در مرحله دوم) در صورت به اجماع نظر نرسیدن طرحی اجرایی معرفی و با استفاده از روش کیفی و دریافت نظر مسئولین طرح را بهبود داده و مدل اجرایی نهایی شده ارائه گردید. عواملی مانند تبعیض، تعاملات سازنده و نحوه اجرا، مورد بررسی بیشتر قرار گرفته اند. پژوهش راهبردهای بکارگیری مشمولان خارج از کشور در راستای توسعه علمی سند چشم انداز ایران1404، تبیین می کند.