حورا حسین زاده هاشمی

با افزایش فعالیت های صنعتی بشر در چند دهه گذشته، الگوهای آب و هوایی کره زمین بیش ازپیش دچار تغییر شده است. این تغییرات اقلیمی در نقاط آسیب پذیر منجر به فجایعی چون بالا آمدن سطح آب دریاها، جریان های آب و هوایی شدید و نیز خشک سالی و کمبود آب می شود. یکی از مهم ترین آثار این وقایع بر زندگی انسان ها، ایجاد جریان های جدید مهاجرت اجباری است. پیش بینی می شود که تا پایان قرن جاری بیش از دویست میلیون نفر در سراسر دنیا در اثر نتایج مستقیم تغییرات اقلیمی ناچار به پناه جویی می شوند. حمایت از پناه جویانی تقریباً بیست برابر بزرگ تر از پناهندگان فعلی تحت حمایت نهادهای حقوقی، دغدغه ای نوین در عرصه حقوق بین الملل است. مقاله حاضر تلاش نموده است تا با بررسی مهم ترین اسناد بین المللی و منطقه ای مرتبط به حقوق پناهندگان، به این نکته توجه کند که با توجه به خصوصیات خاص این گروه نوظهور ، به نظر می رسد که نظام حقوقی حاضر قابلیت حمایت از پناه جویان ناشی از تغییرات اقلیمی را ندارد. اگرچه عمدتاً در سطح منطقه ای تلاش های قابل توجهی در ارتباط با این گروه از آوارگان شکل گرفته است، به نظر می رسد سازوکارهای نوینی در هر دو سطح منطقه ای و جهانی برای شناخت حقوق و نیز رسیدگی به امور پناه جویان تغییرات اقلیمی موردنیاز باشد.