مجید آرش

فرهنگ سیاسی یک جامعه مجموعه ای از آرمان ها، نگرش ها و طرز برخوردهای کم و بیش ثابت درباره قدرت و سیاست است که تحت تأثیر عقاید، نمادها، ارزش ها و باورهای افراد و در متن تاریخ و حیات جمعی آن ها شکل می گیرد و به رفتارها و کنش های متقابل سیاسی در قبال نظام سیاسی موجود جهت می دهد. قدرت نرم وا داشتن دیگران به خواستن آنچه شما می خواهید است؛ یعنی مردم را مجبور به انجام کاری کردن نیست، بلکه به همکاری خواندن است. هدف این تحقیق تبیین شاخص های قدرت نرم در فرهنگ سیاسی ایران از دیدگاه نخبگان می باشد. روش تحقیق بصورت آمیخته انجام شده است. جامعه آماری بصورت هدفمند در بخش کیفی 30 نفر، و در بخش کمی 140 نفر از اساتید علوم سیاسی دانشگاه های استان تهران انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخت در بخش کمی و مصاحبه نیمه ساختاریافته در بخش کیفی بوده است. روایی و پایایی بصورت صوری و محتوایی و آلفای کرونباخ تائید شده است. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق رتبه بندی فریدمن انجام پذیرفته است. یافته های این تحقیق نشان داد که؛ شاخص های قدرت نرم فرهنگ سیاسی ایران از دیدگاه نخبگان را می توان در سه بعد، شش مؤلفه، و 43 شاخص مجزا مطرح و ارائه نمود. هم چنین نتایج نشان داد که، شاخص های ارتباطات سیاسی، مشارکت در انتخابات، اسطوره سازی، تأکید بر ارزش های بومی، غرب ستیزی، انتظار ظهور منجی، بسیج سیاسی، مطالبات سیاسی، تنوع طلبی، تقدیر گرایی، عاملیت سیاسی نخبگان، جناح بندی و تشکل سازی، از دیدگاه نخبگان بیشتر تأثیر را به عنوان شاخص قدرت نرم در فرهنگ سیاسی ایران داشته است.

کلان شهرهای ایران به رغم مزیت های نسبی فراوان به علت فقدان رویکرد راهبردی و نگاه به آینده در حوزه مدیریت شهری و بی توجهی به نقش حکومت های محلی در ارتقای توان رقابتی، ضعف قابل توجهی درروند بین المللی شدن دارند. هرچند این روند به ساختار نهادی، اقتصادی و موقعیت ژئوپلیتیکی آنها بستگی دارد، اما بستر اصلی موفقیت و کارآمدی تا حد زیادی به سبک حکمرانی، میزان آزادی عمل، اختیارات و رقابت پذیری حکومت های محلی وابسته است. تدوین استراتژی های بین المللی سازی کلانشهرهای ایران هدف اصلی تحقیق است. روش تحقیق موردی- زمینه ای با رویکرد آمیخته است. داده ها به روش میدانی و ابزار مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شد. با تحلیل مضمون، 217 مضمون پایه، 62 مضمون تفسیری و 7 مضمون محوری استخراج و با تعیین فرصت ها و چالش ها، نقاط قوت و ضعف حکمرانی محلی در ارکان نهادی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی؛ راهبردهای بهبود عملکرد رقابتی و افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی در سطح بین الملل ارائه شد. یافته ها بیانگر غلبه نقاط ضعف حکومت های محلی بر نقاط قوت و تفوق فرصت های محیطی بر چالش ها است و با استفاده از فرصت ها، می توان تاحدودی بر نقاط ضعف حکومت های محلی فائق گردید.