مرجان عالیخانی

هدف: هدفاین پژوهش بررسی اثربخشی بازی درمانی بر برقراری ارتباط کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کودکان 6 تا11 ساله دارای اختلال طیف اتیسم در مدرسه غیرانتفاعی آئین مهرورزی بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 24 کودک بود که به طور در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. گروه آزمایش طی 10جلسه به مدت 2 ماه و هر جلسه حدود45 دقیقه تحت روش مداخله ای بازی درمانی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تشخیصی گیلیام یا گارز (1995) جمع آوری شد. اعتبار پرسشنامه در گروه نمونه از طریق آلفای کرونباخ 792/0 به دست آمد. یافته ها: نتایج به دست آمده با استفاده از مدل آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد با توجه به کاهش میانگین نمرات گروه آزمایش در پس آزمون، نسبت به گروه کنترل، بازی درمانی به طور معناداری بر برقراری ارتباط کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم موثر بوده است. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که بازی درمانی به عنوان یک روش موثر می تواند موجب بهبود برقراری ارتباط کودکان دارای اختلال اتیسم شود.

 اختلالات رفتاری به عنوان یک پیش آگهی منفی برای سال های بعدی زندگی نوجوان محسوب می شودوحاصل تعامل نوجوان با محیط اطرافش می باشد، والدین نقش مهمی در اجتماعی شدن فرزند دارند، یکی از موارد اجتماعی شدن نیز همدلی است. مواد و روشها: پژوهش حاضراز نوع توصیفی پیمایشی می باشد.جامعه آماری نوجوانان 12 تا 15 سال که در مدارس دخترانه و پسرانه در مقطع متوسطه دوره اول شهر تهران مشغول به تحصیل بودند،می باشند حجم نمونه 629 نفر که 320 دختر و 309 پسر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. بااستفاده ازتکمیل پرسشنامه های رابطه والد و فرزند، اختلالات رفتاری و همدلی ودر مدت2 ماه داده هابه دست آمدو داده ها بررسی و جمع آوری شد. جهت بررسی روابط بین خرده مقیاس ها و متغیرهای میانجی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری روابط تحلیل شد. تحلیل ها با استفاده از نرم افزارهای spss.26 و Amos.24صورت گرفت. یافته های پژوهش: داده های بدست آمده مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت .براساس نتایج به دست آمده ضریب سطح معناداری002/0می باشدوضریب استاندارد شده 03/0-واستاندارد نشده 37/0- می باشد. میزان واریانس تبیین شده اختلالات رفتاری بر اساس رابطه والد-فرزند، همدلی برابر با 38/0=R2 است. متغیرهای پیش بین 38 درصد از تغییرات اختلالات رفتاری را تبیین می کنند. نتیجه گیری: اثر غیر مستقیم رابطه والد-فرزند به واسطه همدلی بر اختلالات رفتاری برابر 16/0- و اثر کل 24/0- است.اثر غیرمستقیم رابطه والد-فرزندبراختلالات رفتاری با نقش واسطه ای همدلی معنادار است (01/0≥P، 03/0- =IE). بدین معنی که بهبود در رابطه والد-فرزند با افزایش همدلی می تواند اختلالات رفتاری را کاهش دهد.