سیروس خندان

از جمله قدرت های نوظهوری که طی سالیان گذشته روند صنعتی شدن فزآینده ای را تجربه کرده است جمهوری خلق چین می باشد.ودیپلماسی امنیت انرژی را برای آینده خود تعریف نمود.که بهترین گزینه برای تأمین انرژی آن کشور، منطقه راهبردی خلیج فارس است. سؤال این است که جمهوری خلق چین در آوردگاه راهبردی خلیج فارس با چه فرصت ها و چالش هایی روبرو است؟ و اینکه استراتژی پکن در مواجهه با فرصت ها و چالش های پیش رو چگونه ارزیابی می شود؟ در راستای پاسخ به پرسش مزبور سعی شده است تا استراتژی پکن در منطقه خلیج فارس در سه سطح جهانی، منطقه ای و داخلی مورد واکاوی قرار گیرد. بدین ترتیب که در سطح جهانی بزرگ ترین مسئله،نفوذ وحضور مؤثر ایالات متحده درمنطقه است؛بدین منظور که رویکرد چین به کشورهای آسیای غربی رارفتار این کشور با ایالات متحده و ادراک چینی ها از اهداف امریکا در منطقه تشکیل می دهد.درسطح منطقه ای نیز چین با رقابت کشورهای زیرسیستم آسیای غربی مواجه است؛ که در این سطح چینی ها به دنبال اعتمادبخشی است.اما در سطح داخلی مهم ترین بحث به ویژه در سال های اخیر تحولات سیاسی در کشورهای آسیای غربی و مسائل مرتبط با مناقشه های دولت ها با ملت های خود درمنطقه بوده است که به نحو بالقوه ای این پتانسیل را داراست که امنیت انرژی چین را که یکی از مهم ترین دلایل حضور پکن در خلیج فارس است با چالش های ژرفی مواجه کند.

پرسشی که نگارندگان پژوهش پیش رو با رویکردی توصیفی تحلیلی و با تأسی از اعتراضاتِ انقلابیِ ملت یمن و سقوط حکومتِ مستبد و دست نشانده «علی عبدالله صالح»، درصدد پاسخ به چرایی آن برآمده اند چنین ترتیب بندی شده است که مهم ترین چالش های رخ نموده در حکومت پسااقتدارگرا منبعث از چه عواملی می باشد؟ فرضیه ای که از مَعبر پرسش مزبور مطرح شده آن است که تحولات پدیدار شده در فضای پساصالح بیش از هر عامل دیگری منبعث از دخالت نیروهای خارجی و به طور خاص اِئتلاف غربی، عَربی، عِبری به رهبری ایالات متحده و عربستان سعودی می باشد؛ ایشان در پرتو رقابت های راهبردی و تغییر جبهه بندی منطقه ای (ادعای هلال شیعی)، جبران شکست در عراق و سوریه و همچنین کوشش برای حفظ سازه سیاسی کشورهای درحال فروپاشی، موجب شده اند تا حکومت جدید یا پسااقتدارگرا با چالش های ژرفی از جنس فقدان امنیت در حوزه های سیاسی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مواجه گردد.

ارتباط اخلاق و سیاست همواره مورد توجه دانشمندان، سیاستمداران، فیلسوفان و مدیران جوامع بوده است. برخی اخلاق را تابع سیاست می دانند و برخی سیاست را مبتنی بر موازین اخلاقی؛ و دسته ای نیز به جدایی بین آنها باورمندند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی و تحلیل این مسئله از نگاه امام خمینی ره به عنوان الگوی سیاست و اخلاق پرداخته است. طبق یافته های پژوهش امام ره سیاست را تابع اخلاق و هر دو را از شاخه هاى حکمت عملى می داند که در پى تأمین سعادت انسان اند. براین اساس، امام ره تأمین سعادت را منوط به ایجاد سیاست اخلاقی می داند. در دیدگاه امام ره سیاستِ مبتنی بر اخلاق، مؤلفه هایی دارد که رعایت آنها موجب پیشرفت جوامع می شود. مؤلفه هایی همچون: رعایت عدالت و انصاف بین مردم؛ پرهیز از دنیادوستی و دنیاپرستی؛ رعایت رفق و مدارا در رفتار با مردم، تناسب مقام ها با توجه به میزان برخورداری از فضایل اخلاقی؛ حاکم نمودن اخلاق بر سیاست؛ وفاداری به پیمان و شعارهای حکومتی؛ برخورد صادقانه با مردم؛ و پرهیز از فریبکاری.

بحث حکومت وحکومت مطلوب واینکه چه کسی باید حکومت کند همیشه دغدغه علمای اسلام و بخصوص شیعه بوده است.این تحقیق به بررسی مقایسه اندیشه دومتفکرمسلمان که دردودوره متفاوت ازهم زندگی می کردنددرموردحکومت می پردازد.ابن سینامتفکرفیلسوف اسلامی که درقرن4و5 زندگی میکرد وآیت الله سیدمیرعبدالفتاح حسینی مراغه ای ازفقهای ابتدای دوره قاجاریه بوده است.دراین تحقیق به نقاط اشتراک وافتراق دومتفکردرموردحکومت می پردازد.ابن سینا ومراغه ای ضمن تقسیم حکومتها به خوب وبد،درحکومت مطلوب که به پیامبرص وائمه ع وفقها می رسد باهم اشتراک نظردارندواما باتوجه به اینکه ابن سینادردوره ای زندگی می کردکه حکومتهاتمایلات سنی داشتندوخوددرسیاست صاحب مقام بودبعضادربعضی استدلالات درموردحکومت ازتقیه استفاده کرده است همچنین اوتحت تاثیرهم عصرش فارابی بود؛درحالی که مراغه ای دردوره قاجاره زندگی می کردکه نوع حکومت شیعه ی جائربوده است وعلماهم باقاجاریه دارای روابط سیاسی بودندودرهمین زمان نظریه پردازی درمورد حکومت وحکومت مطلوب وولایت فقیه ازسوی ملا احمد نراقی،کاشف الغطا و...گسترش زیادی یافته بود؛لذا زمینه ی نظریه پردازی وجودداشت ومراغه ای تاتاثیر نراقی وکاشف الغطاضمن پرداختن به حکومت به اثبات دلایل ولایت فقیه پرداخته است. نکته سوم نظریات این سینادرموردحکومت ازطریق فلسفه سیاسی موردبحث واقع شد؛درحالی که نظریات مراغه ای درمورداثبات حکومت مطلوب ازطریق فقهی موردبحث قرارگرفت.

پژوهش پیشرو به تاثیر جریان شناسی نفوذ برعدم دستیابی انقلاب اسلامی به تمام آرمانها واهدافش با تاکید بر دهه اخیر می پردازد. جریان نفوذ که سابقه ای طولانی دارد در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی به درون نظام جمهوری اسلامی رخنه کرد و به دلیل شکست های دشمنان در براندازی نظام دردهه اخیر و با روی کارآمدن دولت «تدبیر و امید»در قالب مذاکرات هسته ای رخنه خود را به طرق مختلف افزایش داد.به همین دلیل مقام معظم رهبری دراین دهه از عمر انقلاب اسلامی به مناسبت های مختلف جریان نفوذ، منشاَ، اهداف، انواع و... آن را به مسؤلین ومردم گوشزد کرند. سؤال تحقیق جریان نفوذچه تاَثیری برعدم دستیابی انقلاب اسلامی به تمام اهدافش دردهه90 داشته است؟ فرضیه تحقیق  نفوذ به دوشکل فردی و جریانی در قالب جریان فکری سیاسی لیبرال که توسط دشمنان انقلاب تربیت یافتند، به جریان سازی نیرواقدام نمودند ودرجریان مذاکرات هسته ای بانفوذ به درون مدیران و تصمیم گیرندگان به اخلال در اهداف انقلاب و ناکارآمد جلوه دادن حاکمیت بودند تا از این طریق به تغییر نظام جمهوری اسلامی که هدف اصلی آنها می باشد، اقدام کنند. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی وروش گردآوری اسنادی،کتابخانه ای می باشد.

تأسیس و اسقرار دولت صفوی در ایران به عنوان نخستین حکومت مستقّل شیعی مقتدر در تاریخ اسلام، موجب گشت بحث تأیید این دولت و همکاری یا عدم همراهی با آن، بدل به یکی از مباحث مهم جدید در حوزه تفکر و اندیشه سیاسی و حتی نظرات فقهی علمای بزرگ این دوران شود. براین اساس در این دوران فقهای بسیار زیادی از بلاد مختلف بخصوص لبنان به دعوت شاهان صفوی به ایران مهاجرت کردند وحوزه علمی مقتدری را در اصفهان رونق دادند؛ از طرف دیگر عده زیادی از این فقها با شاهان صفوی همکاری و در ساختار قدرت شرکت داشتند و به مقاماتی ازجمله شیخ الاسلام، صدر، قاضی و... رسیدند. براین اساس پژوهش مذکور به این سؤال جواب می دهد که حدود و ثغور ولایت فقها درساختارحکومت صفویه چگونه بوده است؟ فرضیه تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی پاسخ می دهد؛ باتوجه به اینکه درایران دوره صفویه، مردم درساختار حکومت نقشی نداشتند وحکومت نیاز به مشروعیت داشت، این مشروعیت یا باید به تایید فقها می رسید و یا اینکه، فقها برای حل بحران مشروعیت، به حکومت می رسیدند؛ براین اساس نگارنده معتقد است که در یک دوره ای ازحکومت صفویه (شاه طهماسب) حکومت ولایت فقیه بالفعل تاسیس شد و شاه درواقع همان صدراعظم فقیه بود که مشروعیتش را از فقیه می گرفت، لذا حدود و اختیارات ولایت فقیه همان حدودی بود که فقهای شیعه قایل به آن هستند.