فاطمه بوربور

بیان دستاوردهای دانشمندان و پیشرفتهای گذشتگان یکی از رسالت های هر فرد متعهد در جامعه است . یکی از هزاران موردی که می توان به جامعه به عنوان پیشرفت و دستاورد تاریخی ارائه کرد ، پیشرفت های گذشته دانشمندان اسلامی در زمینه فیزیک است. در این مقاله سعی بر آن شده تا خلاصه ای از کارهای دانشمندان مسلمان در زمینه های حرکت شناسی و نیرو شناسی ، علم مناظر ( نور شناخت ) ، ترازو و اندازه گیری جرم ویژه و ماشین های ساده و اسباب های مکانیکی ارائه شود. در آخر هم به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا می توان از دستاوردها و پیشرفتهای گذشتگان و همچنین از (( ترین )) های موجود در کشور برای تدریس فیزیک استفاده کرد؟ در ابتدا بررسی می شود که آیا امکان این کار وجود دارد؟ موانع و مزایا چه هستند؟ روش اصلی در ارائه مطالب به شیوه اسلامی در این مقاله ، تدریس و اشاره ی غیر مستقیم عناوین و اهداف می باشد نه اینکه مطالب به شکلی جدا و جدای از متن درسی در کتاب آورده شوند. در واقع به دنبال این هستیم که بدون آنکه دانش آموز را درگیر یادگیری این مطالب کنیم ، این موضوعات را به

امروزه رویکرد و هدف اصلی آموزش و پرورش به نحوی است که در آن باید دانش آموزانی تربیت شوند که دارای روحیه ی فعالیت پذیری باشند و توانایی استفاده ی کاربردی از دانش آموخته شده ی خویش، باشند. این امر مهم جز با تجزیه و تحلیل کتاب های درسی برای دسترسی به چارچوبی منسجم برای تالیف کتاب هایی با رویکرد پژوهشی و دانش آموز محور بدست نمی آید. با توجه به این موضوع ، هدف این تحقیق، تحلیل محتوای متن، تصاویر و سوالات فصل سوم کتاب شیمی دوره پیش دانشگاهی چاپ سال 1396 ، بر اساس روش ویلیام رومی می باشد. هدف روش تحلیل محتوای ویلیام رومی بررسی این موضوع است که آیا کتاب و یا محتوای مورد نظر، دانش آموزان را به طور فعال با آموزش و یادگیری درگیر می نماید؟ به عبارت دیگر هدف این است که آیا کتاب به شیوه فعالی ارائه، تدوین و تنظیم شده است یا خیر؟ در این تحقیق، ضریب درگیری متن 0.34 ، تصاویر 0.50 و سوالات 1.50 و شاخص درگیری فعالیت محور بودن این فصل0.52 بدست آمد که نمایانگر غیرفعال بودن محتوای متن و فعال بودن محتوای تصاویر و سوالات این فصل می باشد.

در دوره متوسطه دوم بعضی از مباحث فیزیک، مفهومی هستند و کاربرد های فراوانی از آن ها در محیط مشاهده می شود. در تدریس این مفاهیم مشاهده می شود که دانش آموزان ضعف هایی دارند. از این رو معلمان در فرآیند آموزش با مشکلاتی مواجه می شوند. برای رفع این گونه ضعف های آموزشی، ابتدائی ترین گام شناسایی آن ها می باشد. مبحث حرکت دایره ای یکنواخت در پایه دوازدهم رشته ریاضی از جمله مباحث مهم در دینامیک است. از آن جایی که این نوع حرکت در مسیرغیر مستقیم انجام می شود. امکان بروز اشتباهاتی برای دانش آموزان وجود دارد. هدف از این پژوهش بر روی دانش آموزان پایه دوازدهم رشته ریاضی مدرسه شهید فکوری منطقه 14 شهر تهران، شناسایی برخی از ضعف های آن ها در مبحث حرکت دایره ای یکنواخت و تحلیل نیرو و شتاب مرکز گرا است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه شناسایی ضعف ها می باشد. داده های بدست آمده به صورت کیفی تحلیل و بررسی شده است، که نتایج نشان می دهد دانش آموزان در تشخیص نوع حرکت از منظر سینماتیک و شناسایی نیرو به عنوان عامل حرکت از دیدگاه دینامیکی دچار اشکالاتی هستند. تصویر سازی حرکت دایره ای برای دانش آموزان در فرآیند آموزش، بدون بهره مندی از ابزار های آموزشی، احتمال کج فهمی در تشخیص نیروی مرکز گرا و تحلیل شتاب مرکز گرا و سرعت در حرکت دایره ای یکنواخت را افزایش داده است.

در توصیف مفهوم وزن و بی وزنی کج فهمی هایی وجوددارد که در آموزش فیزیک به دقت باید مورد توجه قرار گیرد. دیده میشود که تصور بی وزنی عمدتا در مورد سفینه های فضایی ویا در مورد آسانسور در حال سقوط آزادبه ذهن متبادر می شود. اما مسئله این است که آیا جسم در این حالت واقعا بی وزن است؟ در این مقاله سعی براین است که به بررسی وتحلیل مفهوم بی وزنی به خصوص بی وزنی در شاتلهای فضایی پرداخته شود و به این منظور ابتدا مفاهیم مقدماتی حرکت، شتاب، جرم،وزن، چارچوبهای لخت و غیر لخت در ارتباط با این مسئله را مورد بازبینی قرار داده و در پایان با استفاده از این مفاهیم دینامیک بی وزنی به روش علمی مورد بررسی قرار گرفته است.

هدف از پژوهش حاضر، آشنایی با آموزش فیزیک در سنگاپور است.سنگاپور کشوری است که تمرکز زیادی بر آموزش داشته و به شکوفایی رسیده است. در این پژوهش به طور ویژه به بررسی برنامه درسی فیزیک، طراحی کتاب درسی فیزیک به صورت جزیی و محتوای کتاب فیزیک پرداخته شده است.سنگاپور بعد از استقلال در سال ۱۹۶۵، به منظور دستیابی به اقتصادی پیشرفته در مقایسه با سایر کشورها تمرکز خود را بر روی تکامل و بهبود سیستم آموزشی خود گذاشت. برای تحقق این هدف، به اصلاحات در سیستم آموزشی خود طی چهار مرحله پرداخت. این مقاله پس از توضیح مختصری درباره مراحل تکامل سیستم آموزشی سنگاپور، وارد حوزه آموزش فیزیک می شود و آن را از جنبه های گوناگون بررسی می کند. طراحی کتاب درسی که با فعالیت های وب و چالش های ذهنی و حل مسایل همراه است نیز مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین به یکی از روش تدریس های استفاده شده در کلاس درس فیزیک که با تکیه بر فناوری است (روش شبیه سازی تعاملی) پرداخته شده است.