محمدمهدی محبعلی

در صنایع مختلف، عدم تطبیق پذیری می تواند منجر به اختلالات قابل توجهی در بازار و زنجیره تأمین شود. صنعت خرده فروشی آنلاین در تهران نیز به دلیل همه گیری کرونا، تغییرات قابل توجهی در عرضه و تقاضا داشته است. برای رفع این اختلالات می توان از فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی، داده های کلان، بلاک چین، اینترنت اشیا و روباتیک در جهت افزایش تاب آوری زنجیره تأمین بهره مند شد. در همین راستا، هدف این مقاله شناسایی مؤلفه هایی است که چارچوب تاب آوری زنجیره تأمین مبتنی بر هوش مصنوعی را در خرده فروشی آنلاین تعریف می کنند. این پژوهش از رویکرد فلسفی تفسیری پیروی می کند و از طرح تحقیق کیفی با روش شناسی داده بنیاد استفاده می کند. داده ها در سال 1400 از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 20 متخصص در حوزه مدیریت زنجیره تأمین خرده فروشی آنلاین جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل داده ها شامل سه مرحله بود که منجر به توسعه یک مدل کیفی شد. یافته ها نشان می دهد که در بخش خرده فروشی آنلاین تهران، مقوله اصلی مدل تاب آوری زنجیره تأمین مبتنی بر هوش مصنوعی تحت تأثیر شرایط علّی مانند: یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی، نوآوری های مهندسی، علم داده و روباتیک قرار دارد. استراتژی ها شامل بهینه سازی تصمیم، تشخیص ناهنجاری، اتوماسیون، ادغام بلاک چین، پیش بینی و مدل سازی است. شرایط پس زمینه شامل زیرساخت، نوآوری، امنیت داده ها و مدیریت دانش می باشد. شرایط مداخله بر اجرای استراتژی تأثیر می گذارد. پیامدهای مثبت اجرای این مدل شامل نظارت بلادرنگ، مدیریت ریسک، برنامه ریزی پویا، بهبود تجربه مشتری و تعادل تقاضا و عرضه است.

محوریت مشتری به معنای قرار دادن منافع مشتریان در مرکز اقدامات یک شرکت تعریف شده است و با اجرای ساختارهای سازمانی مشتری محور، فناوری های اطلاعات مشتری محور قابل دستیابی هستند. اجرای چنین تغییراتی برای تحریک مشتری محوری می تواند عملکرد شرکت را بهبود بخشد. برای دستیابی به یک مزیت رقابتی ، شرکت ها به طور فزاینده ای تلاش می کنند تا توسط مشتریان خود به عنوان مشتری محور درک شوند. هدف این تحقیق بررسی مشتری محوری بر اساس درک افراد شاغل در شرکت های خرده فروشی آنلاین در تهران بوده است. جامعه آماری تحقیق را 134 کارمند عضو شبکه اجتماعی لینکدین تشکیل داده است. ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه بوده است. فرضیه های تحقیق با استفاده از نرم افزار Amos مورد آزمون قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد گوش دادن و درک نیازهای مشتری روی حمایت و اقدام در مورد نیازهای مشتری تاثیر مثبت دارد و حمایت و اقدام در مورد نیازهای مشتری روی مشتری محوری واحد و مشتری محوری واحد روی مشتری محوری کل شرکت تاثیر مثبت دارد. همچنین بر اساس نتایج تحقیق بنظر می رسد اکثر شرکت در قسمت درک نیاز مشتریان خود نسبت به مابقی موارد ضعف بیشتری دارند.