الهه ذبیحی جلالی زواره

زمینه: پژوهش های متعددی پیرامون شناسایی عوامل اثرگذار بر انتخاب رشته تحصیلی دانش آموزان پایه نهم انجام شده است. اما در زمینه پژوهش از نوع کیفی و نقش دوران کودکی در انتخاب رشته تحصیلی خلأ پژوهشی در بافت کشور وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفی عوامل مؤثر در دوران پیش از دبستان و دبستان، بر انتخاب رشته تحصیلی دانش آموزان پایه نهم انجام گرفت. روش : این پژوهش از نوع کیفی و نظریه داده بنیاد بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه نهم یکی از مدارس منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود، تعداد 16 نفر به روش نمونه گیری نظری به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق بود. تحلیل داده ها به شیوه اشتراوس و کوربین (1998) انجام شد. یافته ها: عوامل به دست آمده در دوره پیش از دبستان شامل پیگیری علایق و توانمندی ها و آماده سازی فضای بروز علایق و توانمندی های فرد است. در دوران دبستان، عوامل محتوایی شامل تجربیات فرد و واکنش های رفتاری اطرافیان و در قسمت عوامل فرآیندی مربوط به این دوران، کدهای محوری مشاهده و الگوبرداری (تأثیر دیگران) و درون فکنی حاصل شد. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که در دوره پیش از دبستان خانواده و اقوام در ایجاد و پیگیری رغبت ها و توانمندی های فرد مؤثر می باشند، در دوران دبستان به دلیل افزایش سن و پیچیده تر شدن فرآیندهای شناختی، و همچنین ورود به مدرسه، عوامل تأثیرگذار متنوع تر می شوند.

یکی از ویژگی های مرتبط با موفقیت و شکست معلمان، خودکارآمدی است، اما مسئله اصلی این است آیا می توان بر اساس مؤلفه دغدغه های حرفه ای، خودکارآمدی معلمان را پیش بینی کرد؟ هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی خودکارآمدی، براساس مؤلفه دغدغه های حرفه ای معلمان دبیرستان می باشد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان زن دبیرستان نوبت اول منطقه 15 شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 می باشد. نمونه گیری با روش خوشه ای چندمرحله ای انجام شد و تعداد 155 نفر از معلمان به عنوان نمونه پژوهش به پر کردن پرسشنامه اقدام نمودند. به منظور بررسی رابطه بین دغدغه شغلی و خودکارآمدی از پرسشنامه دغدغه حرفه ای سوپر و خودکارآمدی شرر و همکاران استفاده گردید. داده های به دست آمده با روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه همزمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مشخص شد بین خودکارآمدی و مرحله کشف شغلی، مرحله مشغول کار شدن و مرحله قطع همکاری رابطه مثبت معناداری وجود دارد و بین خودکارآمدی و مرحله بقا و نگهداری و مرحله تغییر شغلی رابطه معناداری به لحاظ آماری دیده نمی شود. تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش بین شامل مرحله کشف شغلی، مرحله مشغول کار شدن، مرحله بقا و نگهداری، مرحله قطع همکاری و مرحله تغییر شغلی، 8% از تغییرات متغیر خودکارآمدی را تبیین می کنند. نتیجه اینکه با مورد توجه قرار دادن متغیر دغدغه های حرفه ای در کنار سایر عوامل اثرگذار بر خودکارآمدی، می توان ارتقای خودکارآمدی در معلمان را انتظار داشت.

زمینه: رشد شغلی به عنوان یکی از عناصر اثرگذار بر رفتار و تصمیمات فرد در زمینه شغلی می باشد. اما مسئله اصلی اینست، باورهای مسیر رشد شغلی دانش آموزان چه می باشد؟ هدف: بررسی کیفی باورهای مسیر رشد شغلی دانش آموزان دبیرستان بود. روش : پژوهش از نوع کیفی بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان در آستانه انتخاب رشته یکی از دبیرستان های منطقه 2 شهر تهران بود. 16 نفر از دانش آموزان پایه نهم به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. تحلیل داده با روش اشتراوس و کوربین انجام گرفت. یافته ها: 4 کد باز پیرامون باور های فرد و 2 کد محوری باورهای شکل گرفته فرد پیرامون انتخاب رشته تحصیلی و شغل و عاملیت (منبع کنترل) از باورهای مسیر رشد شغلی بودند. نتیجه گیری: باور به درونی یا بیرونی بودن عاملیت از عوامل مهمی است که می تواند تصمیمات فرد را در این زمینه تحت تأثیر قرار دهد