مجید نقدی

از زمانی که انسان ها در کنار یکدیگر جامعه را تشکیل دادند، ارتباطات شکل گرفت و در تاریخ ادامه یافت. مطالعات ارتباطات در طول تاریخ می تواند دستاوردهای زیادی را برای ارتباط پژوهان به همراه داشته باشد. یکی از دوره های تاریخی مهم در تاریخ ایران، زمان صفویه است. در دوران صفویه که حکومتی مرکزی و قدرت مند شکل گرفت شاهد تغییرات بنیادین و مهم در تمام ابعاد حیات جمعی انسانی و اجتماعی هستیم. یکی از این ابعاد، نظام ارتباطات است. نظام ارتباطی در زمان صفویه بیش از دوره های دیگر توسعه و نظم یافت. هدف از این تحقیق، بررسی عناصر و مؤلفه های تشکیل دهنده و تقویت کننده نظام ارتباطات در زمان صفویه می باشد که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی در حوزه مطالعات تاریخی ذیل سه مؤلفه اصلی فرستنده، مکان های ارتباطی، عناصر دوازده گانه شاطران، چاپارها، جهان گردان، عالمان و اندیشمندان، هنر، زبان، ارتباطات سیاسی، شهر و راه های ارتباطی، کاروان سراها، مساجد، زیارتگاه ها، قهوه خانه ها، صورت بندی و مورد کاوشی ارتباطی قرار گرفته است.

مجری از یک سو خواهان موفقیت حرفه ای و کسب رضایت مدیران و جذب مخاطب است و از سوی دیگر موفقیت حرفه ای او، مرهون چگونگی رفتار ارتباطی و تعامل اخلاق مدار او با محیط درونی و بیرونی رسانه خواهد بود. موضوع اخلاق حرفه ای مجری از همین تعامل های ارتباطی سرچشمه گرفته و بایدها و بایستگی های اخلاقی این حرفه، به چگونگی مدیریت رفتار ارتباطی او با صاحبان حق این حرفه بر می گردد. مجری رادیو و تلویزیون با کسب دانش اخلاق حرفه ای و شناخت مسئولیت های اخلاقی خود، می تواند در مسیری متعالی گام بردارد. لازمه شناخت این مسئولیت های اخلاقی شناخت صاحبان حق در هر حرفه است. صاحبان حق حرفه مجری گری درواقع فرد، گروه یا هر عنصری است که از او اثر می پذیرد و مجری می بایست در قبال نحوه رفتار خود با او پاسخگو و ملزم به رعایت حقوق اش گردد. مهمترین دغدغه پژوهش پیش روی، شناخت و تبیین اصول اخلاقی حرفه مجری گری با رویکرد دینی مبتنی بر آیات و روایات است. این پژوهش به مفهوم شناسی اخلاق حرفه ای مجری گری ذیل تعریف اخلاقی منتخب (مسئولیت های اخلاقی فرد و سازمان در قبال ذی حقان) پرداخته و در گام بعد، با احصاء و شناسایی گروه ها و عوامل مرتبط با حرفه مجری گری (صاحبان حق) و حقوق آنها، با رویکرد استقرایی، منشور اخلاق حرفه ای مجری گری در قالب الگویی هشت ضلعی را ارائه می دهد. براساس این الگو مجری در برنامه های رادیو و تلویزیونی در قبال حقوق جامعه و منافع ملی، مخاطبان، مهمانان، عوامل تولید و همکاران، مالکان فکر، رقبا، کارفرما و خود حرفه مجری گری، مسئولیت اخلاقی دارد.