محمدامین ملک زاده

معنی داری کار به نحوی فزاینده به عنوان یکی از خروجی های با ارزش شغلی که بر رفتارهای سازمانی کارکنان اثرگذار است، در سال های اخیر به شدت مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است و در پژوهش های مدیریت رفتارساز مانی برای درک و فهم پدیده های مرتبط با رفتار افراد در محل کار، به نحوی فزاینده مطالعه و بررسی می شود. در رابطه با تجربه معنی داری کار، پیشایندها و پیامدهای متعددی نقش دارند که بر معنی داری کار و تجربه آن مؤثرند و تبیین این عوامل و روابط میان آنها می تواند درک و فهم مدیران از شرایط محیط کار را افزایش داده و به آنها در افزایش بهره وری کمک کند. در پژوهش حاضر، عوامل مؤثر بر تجربهمعنی داری کار با روش تحلیل نظام مند ادبیات موضوع، شناسایی و استخراج شد و سپس با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری،رتبه بندی و سطوح مختلف آنها و مدل روابط میان عوامل کلیدی آن تعیین شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که این عوامل در پنج سطح قرار دارند، به گونه ای که تعهد شغلی، خدمت به دیگران و وابستگی شغلی بالاترین میزان اثرگذاری و ارزش های سازمانی و هدف های سازمانی، بیشترین تأثیرپذیری را نسبت به سایرعوامل دارند.

مدیران سازمان هایی که به عرصه های جدیدی از کسب وکار وارد می شوند نظیر مراکز رشد فن آوری که باهدف حمایت از کسب وکارهای دانش بنیان و دانش محرک ایجاد شده اند، در پی یافتن پاسخی برای این پرسش هستند که چه مشکلاتی در هنگام سازمان دهی برای نوآوری پیش می آید و آیا می توان سازمان ها را برای نوآوری سازمان دهی کرد یا خیر؟ و چگونه می توان پارادوکس نوآوری و سازمان دهی را مدیریت کرد؟ در این راستا، پژوهش حاضر باهدف شناسایی الگوهای ذهنی مدیران در رابطه با عوامل مؤثر بر پارادوکس سازمان دهی و نوآوری انجام شده است. این پژوهش، نوعی ذهنیت شناسی است و طبقه بندی جدیدی به ادبیات موضوع در حوزه مراکز رشد فن آوری با ویژگی های خاص این نوع از سازمان ها اضافه می کند. مراکز رشد فن آوری می توانند با تبیین پارادوکس سازمان دهی و نوآوری، طراحی ساختار سازمانی و فرآیندهای مدیریتی و ایجاد قابلیت های سازمانی و مدیریتی، خود را اثربخش تر کنند. این پژوهش، با مرور ادبیات موضوع، مصاحبه و استفاده از افکار جمعی، ارزیابی و جمع بندی فضای گفتمان و درنهایت انتخاب عبارات نمونه کیو (42 عبارت شناسایی شده) و مرتب سازی نتایج و تحلیل داده ها، انجام شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سه الگوی ذهنی در میان این مدیران وجود دارد که بر اساس گزاره های متمایزکننده با بالاترین امتیاز، نام گذاری شدند: فن آورانه، ساختاری و عمل گرا. عوامل شناسایی شده در الگوی ذهنی فن آورانه اهمیت بیشتری نسبت به الگوهای ذهنی دیگر(ساختاری و عملگرا) دارند.