سید علی مجیدی نژاد

پژوهش حاضر باهدف شناخت تهدیدات  امنیتی گروه سلفی گری  پاکستان  بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است و مساعی اصلی نویسندگان در این پژوهش ارائه پاسخی علمی و عینی بدین سوال است که گروه های سلفی موجود در پاکستان با آرا و عقاید دیوبندی و وهابی که ضد شیعه و جمهوری اسلای ایران است  چه تهدیداتی را می تواند علیه امنیت ملی  جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟و تهدیدات  امنیتی گروه های  سلفی پاکستان چه ابعادی از امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در بر خواهد گرفت؟ فرضیه پژوهش حاکی از این است که سلفیسم موجود در پاکستان تهدیداتی را در دو بعد کلان نرم و سخت  علیه امنیت جمهوری ملی  اسلامی ایران به وجود خواهد آورد که در داخل متن به هرکدام به صورت جداگانه خواهیم پرداخت. روش پژوهش این مقاله نیز مبتنی بر روش تحلیلی توصیفی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی می باشد.

توافق نامه مشارکت استراتژیک آمریکا- افغانستان یک پیمان راهبردی است که به منظور استقرار امنیت، ثبات و بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و فرهنگی در افغانستان، به امضا رسید. با توجه به روابطه خصمانه آمریکا و ایران و همجواری ایران با افغانستان، این توافق نامه استراتژیک تهدیداتی را متوجه امنیت ملی ایران خواهد کرد. اما پرسش اصلی این است که این توافق نامه استراتژیک که باعث حضور بلند مدت آمریکا در افغانستان و مزرهای ایران می شود چه تهدیداتی علیه امنیت ملی ایران خواهد داشت؟ در پاسخ به این سؤال این فرضیه مورد آزمون قرار گرفته است که تهدیدات ناشی از این توافق نامه در سطوح مختلف سیاسی، امنیتی نظامی، اقتصادی، اجتماعی خواهد بود. روش تحقیق در این مقاله توصیفی تحلیلی و با استفاده از فیش برداری کتابخانه ای می باشد.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی تهدیدات امنیتی گروه سلفی جهادی داعش بر محور مقاومت و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تنظیم شده است و تلاش اصلی نویسندگان در این پژوهش ارائه پاسخی علمی و عینی بدین سؤال است که گروه سلفی جهادی داعش با عقایدی ضد شیعه چه تهدیداتی را می تواند علیه محور مقاومت وامنیت ملی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد؟ فرضیه پژوهش حاکی از آن است که تهدیدات ناشی از این گروه در سطوح مختلف سیاسی، امنیتی، نظامی، اقتصادی، اجتماعی خواهد بود، وحضور داعش به عنوان عامل تهدید در ژئوپلیتیک شیعه باعث صدمه به وجاهت رحمانی اسلام، تضعیف محور مقاومت، چرخش توازن قدرت به سمت رژیم غاصب صهیونیست و اعراب محافظه کار و حضور دوباره آمریکا در قالب اتحاد علیه داعش و محاصره فیزیکی ایران در ژئوپلیتیک شیعه می شود. این پژوهش با استفاده از مکتب کپنهاگ به روش توصیفی تحلیلی با ابزار کتابخانه ای تهدیدات داعش بر امنیت ملی ج. ا ایران و محور مقاومت را مورد بررسی قرار داده است.

از سال ۱۹۹۱، مسئله استقلال اقلیم کردستان عراق یکی از اهداف مهم این اقلیم به شمار می رود. مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق برای رسیدن به این هدف در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷ میلادی همه پرسی تعیین استقلال این اقلیم را از حکومت مرکزی برگزار نمود و عراق را تا آستانه خطر تجزیه طلبی و جنگ داخلی پیش برد و کشورهای منطقه ازجمله جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و سوریه که دارای اقلیتی از اکراد می باشند، این مسئله را تهدیدی بالقوه علیه امنیت ملی خود قلمداد کردند. مقاله حاضر به دنبال ارائه پاسخی متقن بدین سؤال است که به رغم برگزاری مسئله همه پرسی استقلال اقلیم کردستان، چه سناریوهای محتملی را می توان برای آینده این اقلیم متصور بود؟ و این مسئله چه تأثیراتی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد گذارد؟ نویسندگان با بهره گیری از روش آینده پژوهشی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی به ترسیم سه سناریو عمده در خصوص آینده اقلیم کردستان عراق مبادرت نمودند و یافته ها پژوهش حاکی از آن است که تحریم های سیاسی و اقتصادی کشورهای منطقه همچون ایران، ترکیه و عراق، مرگ جلال طالبانی، چالش های درونی اکراد در درون اقلیم کردستان باعث تعلیق همه پرسی شده و آینده اقلیم کردستان عراق، مطابق متغیرهای الگویی کانتوری و اشپیگل نه تنها سبب همگرایی منطقه ای نمی شود بلکه واگرایی وسیعی در منطقه رقم خواهد خورد و تهدیداتی ناشی از سطح ماهیت انسجام، ماهیت ارتباطات، ساختار روابط و سطح قدرت و بازیگر مداخله گر را برای جمهوری اسلامی ایران به همراه خواهد داشت.

منطقه غرب آسیا، از دیرباز کانون بحران های امنیتی، سیاسی و ایدئولوژیک و همواره آبستن تحولاتی گسترده و ژرف بوده است. ظهور، رشد و گسترش حرکت های خشون تزا و گروه های تروریستی نمونه ای از این تحولات است. از یک سو، حراست از اسلام و از سوی دیگر تقابل با هجمه نظام اومانیستی غرب، همواره دستاویز گروهک های تروریستی بوده است. شکل جدیدی از فعالیت های سلفی گری فرانوین در خاورمیانه تلقی می شود. نخستین مستمسک این گروه در اقدامات تروریستی را شاید بتوان سقوط دول تهایی مانند سوریه و عراق دانست که به نحوی به زعم آنان، ه مپیمان نظام کفر تلقی می شوند. البته باید افزود بسیاری از پژوهشگران تأسیس این گروهک سلف ی تکفیری را فراسوی مسائل عقیدت ی ایدئولوژیکی م یدانند. اما چگونه می توان در قالبی تئور کی به بررسی این جریا نهای افراطی پرداخت؟ نویسندگان مقاله شکل گیری داعش را با استفاده از تئوری های تلفیقی بسیج منابع چارلز تیلی و نظریه بحران توماس اسپرینگز تبیین کرده اند؛ به سخن دیگر، شک لگیری هر بحرانی را می توان به دلایل متعددی نسبت داد. نوشتار پیش رو نیز شک لگیری و بسط بحران فزاینده گروهک تروریست ی تکفیری داعش را با استفاده از بسیج منابع چارلز تیلی تشریح و با بهر هگیری از تئوری بحران اسپرینگز تفسیر و تحلیل کرده است. بدین منظور از منابع مکتوب و مجازی نیز استفاده شده است.