فضل الله شریفی

با وقوع انقلاب اسلامی، روحانیت نقش خود را در حدوث انقلاب بسیار برجسته و متمایز نشان داد؛ اما بعد از انقلاب، بررسی سازوکارهای تعامل مطلوب حوزه علمیه با سازمان ها، ازجمله رسانه ملی آنچنان که شایسته بوده، به صورت جدی مدنظر واقع نشده است. روحانیان به صورت انفرادی با رسانه ملی تعامل داشته اند، ولی این تعامل سازمان یافته نبوده و به همین سبب، مشکلاتی را به وجود آورده است. این پژوهش به دنبال تبیین الگوی تعامل رسانه ملی با معاونت تبلیغ حوزه های علمیه از منظر رهبر معظم انقلاب است. جهت گیری پژوهش حاضر کاربردی است و در زمره پژوهش های «کیفی» قرار دارد و از میان انواع راهبردهای پژوهش کیفی، راهبرد «نظریه پردازی داده بنیاد نظام مند» را انتخاب کرده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد ارتباط سازمانی میان رسانه ملی و حوزه علمیه مقوله ای محوری است و جلوگیری از ورود کارشناسان دینی کم سواد یکی از عوامل علّی؛ نهادینه سازی ایمان کارکنان رسانه ملی جزو عوامل زمینه ای؛ فقدان تعامل فکری گروهی یکی از عوامل مداخله گر؛ و سیاست گذاری آموزشی، تبلیغی، فرهنگی راهبردی تعاملی است که منجر به پیامدهایی، از جمله تبیین حقیقت دین همراه با هنر می گردد.

تبلیغ اسلامی ابزاری است که پیامبر اسلام)(ص)، ائمه اطهار(ص) و دانشمندان اسلامی به قصد گسترش علمی، عاطفی و رفتاری اسلام از آن استفاده کرده اند. مبلّغ به عنوان یک مدیر تبلیغ، علاوه بر اینکه به علومی همچون تفسیر، فقه، اصول و مانند آن نیازمند است، باید از «برنامه ریزی ارتباطات» آگاهی داشته باشد. بیشتر سازمان ها و افراد به دنبال راهکار هایی برای اثر بخشی هستند. «برنامه ریزی ارتباطات» یکی از عواملی است که در کارایی و اثربخشی تبلیغ اسلامی تأثیر بسزا دارد. این مقاله به منظور شناسایی نقش برنامه ریزی ارتباطات در تبلیغ اسلامی، پس از جمع آوری ادبیات تحقیق و پس از جست وجو در کتاب های اسلامی، یافته های خود را با تمرکز بر روش «تحلیلی توصیفی»، بیان کرده و به نتایج ذیل دست یافته است: مبلّغ با برنامه ریزی ارتباطات می تواند هدف خود را تعیین و راه رسیدن به آن را مشخص کند و موانع رسیدن به آن را برطرف سازد.