الهام بابایی

مقالــۀ حاضــر بــه مقایســۀ فعــل در دو گونــۀ خوانــداری/ نوشــتاری و گفتــاری و ضــرورت آمـوزش آن بـه غیرفارسـیزبانان مـی پـردازد. سـخنگویان زبـان، اغلـب از تغییراتـی کـه در طـول زندگـی در زبانشـان پدیـد میآیـد آ گاه نیسـتند. بـا توجـه بـه اصـل اقتصـاد و همچنیـن اصـل کـم کوشـی، افـراد مـی کوشـند تـا راحـت تریـن راه و سـاده تریـن تلفـظ را بـه کار گیرنـد. در نتیجـه تغییـر و تحـول در صـورت گفتـاری همـواره رخ مـی دهـد و نوشـتار کمـاکان ثابـت مـی مانـد. تغییــرات زبانــی در تمامــی حوزههــای زبــان صــورت مــی گیــرد. در ایــن مقالــه تغییــرات آوایــی میـان گونـۀ گفتـاری و گونـۀ خوانـداری/ نوشـتاری در فعـل مضـارع اخبـاری بررسـی مـی شـود. ً بـه سـبب وجـود رادیـو و تلویزیـون و سـهولت ارتباطـات و تقریبـا همگانـی شـدن سـواد، فارسـی گفتـاری، بسـیار گسـترده شـده و همـۀ مـردم آن را بـه کار مـی برنـد. بنابرایـن توصیـف و تدویـن کتـاب فارسـی گفتـاری پـس از فارسـی نوشـتاری در اولویـت اسـت. از طرفـی غیرفارسـی زبانانـی کـه فارسـی مـی آموزنـد، عـاوه بـر فراگرفتـن فارسـی نوشـتاری نیـاز دارنـد کـه فارسـی گفتـاری رسـمی را نیـز بیاموزنـد و حتـی بسـیاری از آنـان فقـط بـه فراگرفتـن فارسـی گفتـاری نیـاز دارنـد. در ایــن مقالــه، نگارنــده تغییــرات آوایــی را کــه در میــان صــورت هــای مضــارع مشــترک اســت دســته بنــدی کــرده تــا آمــوزش آنهــا بــا نظمــی خــاص و یادگیــری آنهــا آســان تــر، ســاده تــر و سـریع تـر صـورت پذیـرد.

خشکسالی یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی است که برآورد و پایش صحیح آن تاثیر زیادی بر مدیریت و کاهش خسارات ناشی از این پدیده دارد. امروزه علاوه بر شاخصهای خشکسالی مبتنی بر داده های اقلیمی، شاخص های سنجش از دوری خشکسالی نیز به طور گسترده خصوصا در مناطقی که با کمبود داده های اقلیمی مواجه هستند، مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به دسترسی مناسب به تصاویر ماهواره ای و اطلاعات قابل توجه ارائه شده توسط این تصاویر، این شاخص ها عملکرد نسبتا مناسبی را ارائه می دهند. همچنین شاخص های ترکببی سنجش از دوری شاخص های نسبتا جدید و چند متغیره ای هستند که برای پایش خشکسالی، تلفیقی از شاخص های سنجش از دوری را در نظر می گیرند. مطالعات نشان داده است اثربخشی این شاخص ها می تواند تحت تاثیر منطقه مورد مطالعه نیز قرار گیرد. با توجه به اهمیت ارزیابی کارآیی روش های نوین در پایش خشکسالی، عملکرد شاخص ترکیبی سنجش از دور CDI با شاخص های سنجش از دوری VCI، TCI، VHI و PCI در استان چهارمحال و بختیاری مقایسه گردید. شاخص CDI ترکیبی از شاخص های VCI، TCI و PCI می باشد. بدین منظور مقادیر شاخص های مذکور با مقادیر شاخص خشکسالی اقلیمی SPI در دوره آماری 2020-2001 و با در نظر گرفتن تاخیر زمانی 0 تا 8 ماه از طریق محاسبه ضریب تعیین مقایسه شدند. برای هر شاخص تاخیر زمانی که بالاترین ضریب تعیین را ارائه نمود، مشخص شد. برای محاسبه SPI، از داده های بارش 19 ایستگاه باران سنجی منطقه مطالعه در مقیاسهای زمانی 3 و 6 ماهه استفاده شد. نتایج نشان داد شاخص ترکیبی CDI با اختلاف قابل توجه بیشترین تطابق را با مقادیر SPI ارائه می دهد. بر اساس نتایج، بالاترین ضریب تعیین برای شاخص VCI در مقیاس زمانی شش ماهه با تاخیر زمانی 3 ماه به طور میانگین برابر 0.30 می باشد. برای شاخص TCI، مقدار R2 میانگین برابر 0.50 در هر دو مقیاس سه و شش ماهه و بدون تاخیر زمانی می باشد. R2 میانگین برای شاخص VHI در مقیاس شش ماهه با تاخیر دو ماه برابر 0.41 محاسبه شد. ضریب تعیین میانگین برای PCI در مقیاس سه ماهه و بدون تاخیر زمانی برابر 0.32 به دست آمد. در نهایت شاخص CDI عملکرد بسیار بهتری را ارائه کرد. مقادیر  R2میانگین در هر دو مقیاس زمانی سه و شش ماهه و بدون تاخیر زمانی برابر 0.83 به دست آمد. بنابراین در حالیکه هر یک از سه شاخص  VCI، TCI و PCI به صورت مجزا تطابق نسبتا ضعیفی را با SPI ارائه کردند، تلفیق آنها در قالب شاخص CDI تطابق فابل توجهی را با SPI ارائه کرد.