پرویز پارسا

سازمان ها با ایجاد روابط و نظم داخلی جهت جامه عمل پوشاندن به مأموریت ذاتی خود اقدام به طراحی ساختار می نمایند. با توجه به پیچیدگی و عدم اطمینان  محیطی عوامل متعددی هستند که به عنوان پیشران های مهم بر تحول ساختار سازمان های نظامی تأثیر می گذارند و هدف از انجام این پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل مهم بر ساختار سازمان های نظامی به جهت ایجاد درک و تصویر کلی ، تبیین و پیش بینی متغیر های ایجادکننده تحول، جهت نظم دهی و ساختاردهی مناسب و افزایش قابلیت سازمانی می باشد . جامعه آماری شامل سازمان های نظامی ارتش و حجم نمونه شامل 200 نفر از خبرگان این حوزه، روایی پرسش نامه توسط اساتید مدیریت نظامی مورد تایید  و پایایی نیز با محاسبه  آلفای کرونباخ  0.84 به دست آمد. برای این تحقیق بامطالعه و بررسی بیش از 100 منبع مختلف تعداد 28 شاخص به صورت اکتشافی جمع آوری گردید که این 28 شاخص با انجام و استفاده از تکنیک نگاشت شناختی و تحلیل عاملی به 24 شاخص اصلی تقلیل یافت و در چهار عامل پنهان به ترتیب بیشترین واریانس، شامل: ارکان جهت ساز ، محیط بین المللی ، قابلیت های موردنیاز و محیط عمومی دسته بندی شدند و در ادامه با آزمون فریدمن رتبه بندی شاخص ها انجام گردید. برابر این رتبه بندی اولین شاخص مهم « تنوع تهدیدها » و آخرین شاخص « بیماری های عفونی، بلایای طبیعی و گرم شدن زمین » به دست آمد.

تلاش شرکت ها به منظور رفع مشکلات خود و کسب سهم بیشتری از بازار ناپایدار کنونی، با توانایی های بسیار متفاوت آنها (توان مالی، توان تخصصی، نیروی انسانی، توان فنی و غیره)، باعث شده است تا ادغام و گروهی شدن شرکت ها، به منظور استفاده مطلوب از توانایی های یکدیگر و فعالیت به صورت شرکت های هولدینگ، متداول شود. با چنین اقدامی و تبدیل شدن چند شرکت به یک مجموعه هولدینگ، برنامه تدوین شده و ساختار سازمانی قبلی شرکت ها برای وضعیت فعلی مناسب نخواهد بود و بازنگری و اصلاحات لازم باید در زمینه موارد فوق انجام شود. در پژوهش حاضر، تلاش شده است به منظور دستیابی به ساختار مطلوب هولدینگ، ضمن آشنایی با مفاهیم نظری در این حوزه، مدل مفهومی پژوهش، تهیه شود و با استفاده از آرای خبرگان بخش، شاخص های مناسب در تعیین ساختار هولدینگ مشخص گردد و در شرکت سرمایه گذاری صباجهاد آزمون شود. یافته های پژوهش نشان داد که اجزای مدل و شاخص ها، به درستی انتخاب شده اند و در بین مدیران ارشد شرکت، در بیشتر موارد تفاوت معنی داری بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب وجود دارد و لازم است که شرکت برای اصلاح ساختار خود، به رشد شاخص ها و دستیابی به وضعیت مطلوب بپردازد.