افسانه آخانی

زمینه و هدف: طرحواره ها الگوهای شناختی هستند که تأثیر عمده ای بر ادراک و رفتار دارند. بنابراین بررسی آن ها در تعیین و تغییر رفتارهای مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به MS (Multiple sclerosis) ضروری می باشد. هدف این مطالعه، بررسی نقش میانجی ادراک بیماری در ارتباط میان طرحواره های ناسازگار اولیه حوزه طرد و بریدگی و سطح ناتوانی حرکتی در بیماران مبتلا به MS بود. مواد و روش ها: نمونه متشکل از 104 نفر از بیماران MS مراجعه کننده به کمیسیون MS اصفهان بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه طرحواره Young (YSQ-SF یا Young schema questionnaire-short form) و پرسش نامه ادراک بیماری (Brief-IPQ یا Brief illness perception questionnaire) بود. ناتوانی حرکتی نیز به وسیله مقیاس وضعیت ناتوانی (EDSS یا Expanded disability status scale) ارزیابی شد. همچنین روش مورد استفاده، تحلیل رگرسیون سلسه مراتبی و آزمون Sobel بود. یافته ها: طرحواره های ناسازگار اولیه در حوزه طرد و بریدگی به طور معنی دار، پیش بینی کننده ادراک بیماری (001/0 ≤ P)، ناتوانی حرکتی (001/0 ≤ P تا 012/0 ≤ P) و ادراک بیماری به طور معنی دار، پیش بینی کننده ناتوانی حرکتی بود (001/0 ≤ P). بنابراین، طرحواره های ناسازگار اولیه با نقش میانجی ادارک بیماری، تعیین کننده سطح ناتوانی حرکتی می باشد. نتیجه گیری: بیماران MS که دارای طرحواره های ناسازگار اولیه در حوزه طرد و بریدگی بودند، ادراک منفی تری از بیماری خود داشتند و ناتوانی حرکتی بیشتری را نیز گزارش دادند. یافته های این پژوهش می تواند برای ارایه خدمات روان شناختی مناسب در جهت بهبود کیفیت زندگی و افزایش رفتارهای مرتبط با سلامت بیماران مبتلا به MS سودمند باشد.

هدف : مطالعه حاضر به مقایسه توانایی یادگیری و حافظه در افراد وابسته به مت آمفتامین، اوپیوئید و سالم می پردازد. روش : روش تحقیق علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل مردان وابسته به مت آمفتامین، اوپیوئیدها و مردان سالم شهر تهران بود. نمونه متشکل از 20 مرد وابسته به مت آمفتامین، 17 مرد وابسته به اوپیوئید و 20 مرد سالم بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش از آزمون یادگیری کلامی- شنیداری ری برای ارزیابی یادگیری و حافظه استفاده شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد که افراد وابسته به مواد، نمرات پایین تری در یادگیری و حافظه نسبت به گروه سالم دارند. گروه اوپیوئید در توانایی یادآوری و بازشناسی اطلاعات ضعیف تر عمل کردند. گروه مت آمفتامین، تکرار بیشتر در یادآوری و تداخل بیشتر در بازشناسی واژه ها نشان دادند. نتیجه گیری : گروه وابسته به مواد، آسیب بیشتری در توانایی یادگیری و حافظه داشتند. بررسی بیشتر آسیب پذیری این گروه ها، رهنمودی برای مداخلات مناسب به ویژه در حوزه بازتوانی فراهم می آورد.

اهداف این مطالعه با هدف ارزیابی ویژگی های روانسنجی سیاهه خودشیفتگی بیمارگون و بررسی ویژگی های خودشیفتگی بیمارگون در نمونه ای از دانشجویان ایرانی انجام شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. این پژوهش بر روی 659 نفر از دانشجویان در مقاطع و رشته های مختلف و در سال تحصیلی 1398-1397 انجام شد که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. رواییِ صوری با اجرای سیاهه در یک گروه متشکل از 30 نفر محاسبه شد. رواییِ همگرا با استفاده از آزمون عاطفه خودآگاه، سیاهه شخصیت خودشیفته، سیاهه افسردگی بک و مقیاس عز ت نفس روزنبرگ محاسبه شد. برای بررسی ساختار هفت عاملی سیاهه از تحلیل عاملیِ تأییدی استفاده شد. تفاوت میانگین جنسیت ها به روش تحلیل واریانس چند متغیره محاسبه و تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 20 وISREL نسخه 8/8 انجام شد. یافته ها یافته های این مطالعه، مدل هفت عاملی سیاهه خودشیفتگی بیمارگون در جمعیت دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران را تأیید کرد. همسانی درونی مقیاس های این سیاهه (به جز مقیاس خشم محق) بین 0/73 تا 0/85 برابر با 0/66 به دست آمد. همچنین همبستگی محاسبه شده میان دو عامل کلی خودشیفتگی بزرگ منشانه و آسیب پذیر با زیرمقیاس های آزمون عاطفه خودآگاه، سیاهه افسردگی بک و مقیاس عزت نفس روزنبرگ معنادار بود و در رابطه با سیاهه شخصیت خودشیفته رابطه معناداری نداشت (در سطح خطای 0/05). مقایسه نمرات خودشیفتگی در جنسیت های مختلف نشان داد مقیاس بزرگ منشی در جنسیت مذکر به طور معناداری بالاتر است. نتیجه گیری یافته های این مطالعه تأیید کننده اعتبار سیاهه خودشیفتگی بیمارگون در جمعیت دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران است