محمدصادق آزمندیان

زمینه و هدف: پاسخگویی یکی از ضرورت های حکمرانی نوین در عصر حاضر است و در صورتی که تحقق یابد به تقویت رابطه اصیل ـ وکیل میان شهروندان و کارگزاران، افزایش اثربخشی و شفافیت در عملکرد سازمان ها، کاهش فساد (مالی، اداری و. .. )، افزایش انسجام و مشروعیت نظام سیاسی منجر خواهد شد. روش: در این مقاله مروری ضمن تعریف پاسخگویی در قالب رویکردهای هنجاری و توصیفی به بیان کارکردها و نیز کژکارکردهای آن در قالب مفاهیمی چون معضل پاسخگویی، تله پاسخگویی، تناقض پاسخگویی و اقدامات تدافعی و خصمانه پرداخته شده است. همچنین به گونه شناسی پاسخگویی در انواع پژوهش ها اشاره شده و الگویی تازه تحت عنوان پاسخگویی سه بعدی ارائه گردیده تا از این طریق سازمان ها و نهادهای دولتی همچون نیروی انتظامی که با ناظران و پاسخ خواهان متعددی در درون حاکمیت و جامعه مدنی روبرو هستند بتوانند به گونه ای اثربخش به پاسخگویی در زمینه های مختلف بپردازند. نتیجه گیری: در نهایت با استفاده از واقعه انفجار شاتل فضایی چلنجر بر این نکته تأکید شده که الگوی پاسخگویی سه بعدی، نظام پاسخگویی متوازن(360 درجه) و جامعی را شکل می دهد که بر اساس آن غالب کارکردهای پاسخگویی برای سازمان ها و نهادهای دولتی از جمله نیروی انتظامی که دارای گستره عملکردی وسیع و برد تایثرگذاری گسترده ای در جامعه هستند محقق خواهد شد.

ارزشیابی، فرایندی فراگیر و ضروری برای تمامی سازمان هاست و برای مؤسسات آموزش عالی، که عدالت و تعالی را هدف خود قرار داده اند، ضرورتی بیشتر دارد. در این میان ارزشیابی اساتید دانشگاه ها به عنوان یکی از اصلی ترین ارکان در این زمینه اهمیت ویژه ای دارد. اجرای یک ارزشیابی درست مستلزم انتخاب معیارهای مناسب است چون انتخاب معیارهای صحیح نتیجه ارزشیابی را معتبر می سازد. در این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی هفت معیار ارزشیابی اساتید از دیدگاه دانشجویان پرداخته شده است. جامعه آماری دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی بوده اند و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد از نظر دانشجویان معیارهای دانش و توانمندی علمی، مسئولیت پذیری، توانایی برقراری ارتباط با دانشجویان، حامی بودن نسبت به دانشجویان، قابلیت ایجاد علاقه و انگیزه، مهارتهای تدریس و عدالت در رفتار معیارهای مناسب می باشند. همچنین آزمون رتبه بندی نشان داد که در بین معیارهای مذکور معیارهای حامی بودن نسبت به دانشجویان به همراه دانش و توانمندی علمی استاد بالاترین اولویت، و معیار عدالت در رفتار پایین ترین اولویت را دارا می باشند.