حسین مسنن فارسی

مسأله ی زیبایی و زیبایی شناسی یکی از بحث انگیزترین مسائل حوزه ی فلسفه و هنر است که هم چنان راه را برای ایده پردازی های جدید و به چالش کشیدن ایده های قدیمی باز گذاشته اما چنان که از عمده ی متون بر می آید، امر زیبایی و زیبایی شناسی، بیش تر دغدغه ی بزرگ سالان بوده است تا کودکان. در مقاله ی حاضر تلاش شده است تا این مقوله هم در سن کودکی و هم در حوزه ی تجربه ی کودکی، مورد بررسی قرار گیرد. آن چه در این پژوهش مدنظر است، درک زیبایی شناختی کودکان از تصویرهایی است که توسط تصویرگران کتاب های کودک تولید شده است. این مقاله در پارادایم کیفی قرار دارد و نمونه گیری آن به صورت نمونه گیری با حداکثر تنوع است. روش جمع آوری اطلاعات نیز، مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و عمیق است و از روش تحلیل محتوا برای تحلیل متن مصاحبه ها استفاده شده است. تحلیل مصاحبه ها حاکی از آن بود که کودکان تمامی عناصر دیداری مورد نظر را در قضاوت زیبایی شناختی خود مد نظر قرار می دهند و نیز آن ها در داوری زیبایی شناختی خود نه تنها موضوع را در نظر می گیرند بلکه چگونگی آن موضوع را نیز مد نظر قرار می دهند. چگونگی هایی مانند رنگ، عاطفه، عمل، اندازه، بافت، پس زمینه ی آن موضوع که با ترتیب خاص، آن ها را انتخاب می کنند.

هر پژوهش برای اینکه بتواند نقشی تأثیرگذار داشته باشد، باید نتایج و گفته های خود را چه به صورت هم جهت و چه در جهت مخالف، بر پایه ی پژوهش های پیشین بنا کند. ادبیات کودک ایران نیز به عنوان یک علم نوپای دانشگاهی، برای توسعه ی گستره ی تحقیقی خود، نیازمند پژوهش هایی است که اصول علمی و مستندسازی در آن ها رعایت شده باشد. استناد فرایندی ذهنی و فرهنگی و در عین حال عملی اجتماعی است. فهرست منابع مورد استناد نیز از مهم ترین اجزای همه ی آثار تحقیقی و تألیفی است و رفتار استنادی شامل چگونگی استفاده از منابع، نوع تأکید بر موارد ویژه، تکرار کاربرد برخی منابع، گرایش به متونی که به زبانی خاص منتشر شده و... است. مقاله ی حاضر، با ارائه ی توصیفی از وضعیت استناد در دو مجلّه ی تخصّصی ادبیات کودک (پژوهشنامه ی ادبیّات کودک و نوجوان و ماهنامه ی کتاب ماه کودک و نوجوان) شیوه های استناد را در نقد ها و مقاله های آن ها بررسی کرده است. یافته های پژوهش نشان داد، با توجه به لزوم رعایت اصول نگارش علمی، وضعیت استناد در این دو نشریه، چندان مطلوب نیست